Inleiding: Geschiedenis

Het ‘Regtsgeleerd Leesgezelschap THEMIS’ is opgericht op 26 december 1809. De leden waren afkomstig uit de rechterlijke macht en de advocatuur, later werd de kring ruimer getrokken. De omvang van het gezelschap varieerde van circa vijftien tot twintig leden. Gelezen werden boeken en tijdschriften op het gebied van de rechtsgeleerdheid of daarmee in verband staande wetenschappen, in het Nederlands, het Latijn, het Frans en het Duits. Het Latijn viel af, het Engels kwam er bij. Sinds 1938 werden op de bijeenkomsten ook lezingen gehouden. Deze inleidingen met discussie werden geleidelijk aan belangrijker dan de boekencirculatie. In 2003 kwam aan de boekencirculatie een einde. Lijsten met een opgave van de leden en van de sinds 1938 gehouden inleidingen bevinden zich in het gedenkboek: 200 jaar Regtsgeleerd Gezelschap “Themis” (1809-2009), red. A.G. Bosch en B. van Haersma Buma, op p. 102-107 en 93-98
Verder zijn in Leeuwarden nog twee andere gezelschappen actief geweest die, naast de naam THEMIS, verder niets gemeen hebben met het ‘Regtsgeleerd Leesgezelschap Themis’: a.Het Regtsgeleerd Gezelschap ‘THEMIS SACRUM’. Van dit gezelschap is feitelijk niets bekend dan dat het in de notulen van het ‘pleitgenootschap Themis’ wordt genoemd. Dit notulenboek is hier als ‘Gedeponeerd Archief’ opgenomen onder inventarisnummer 41. In het verslag van de oprichtingsvergadering van het pleitgenootschap wordt vermeld dat het Regtsgeleerd Gezelschap 'THEMIS SACRUM' onlangs ter ziele is gegaan. Een voorstel om dat genootschap een doorstart te laten maken wordt verworpen. b.Het Juridisch Gezelschap onder de zinspreuk THEMIS was een pleitgenootschap voor advocaten en procureurs. Het is ons bekend uit het notulenboek (inv. nr. 41) dat loopt van 1842 tot 1850.
pgericht op 26 dece

Voor de verdere geschiedenis van deze gezelschappen kan worden verwezen naar de volgende gedenkboeken: •T.M. Halbertsma - Geschiedenis van het Regtsgeleerd Leesgezelschap "Themis", opgericht op 26 december 1809. (Leeuwarden 1984) (Opgenomen onder inv. nr. 39) •T.M. Halbertsma - Geschiedenis van het Regtsgeleerd Leesgezelschap "Themis", opgericht op 26 december 1809. Tweede uitgave herzien en aangevuld in 1995 (Opgenomen onder inv. nr. 39) •A.G. Bosch, B. van Haersma Buma e.a. - 200 jaar Regtsgeleerd Leesgezelschap "Themis" 1809-2009 (Leeuwarden 2010) (Opgenomen onder inv. nr. 40)

Verantwoording van de inventarisatie.
Nadat het 200-ste jubileumjaar was afgesloten, werd het archief in 2010 door het bestuur in bewaring gegeven bij het Historisch Centrum Leeuwarden. Bij de inventarisatie bleek dat de ordening van het archief niet consequent was uitgevoerd, een gevolg van het feit dat niet alle opeenvolgende secretarissen de stukken op eenzelfde manier hebben gearchiveerd. De oorspronkelijke seriële ordening is dan ook toegepast. De omvang van het archief is na de materiële verzorging teruggebracht van 1 m1 naar 0,6 m1. Slechts enkele dubbelen en overbodige bankafschriften werden vernietigd. Tevens werden in bewaring genomen een archiefkoffer en een speciale stropdas van het gezelschap. Deze zijn opgenomen in de "Collectie Objecten".
Tot slot kan worden verwezen naar de vindplaatsen in de archiefbewaarplaats van het Historisch Centrum Leeuwarden, van de volgende bronnen met betrekking tot de Themisgezelschappen:
o Familiearchief Beucker Andreae: inv. nr. 239 Stukken afkomstig van J.H. Beucker Andreae (1811-1865), betreffende van het Juridisch Gezelschap en het Leesgezelschap over de jaren 1842-1846. o In de Collectie Drukwerk van het Historisch Centrum (nr. Coll. I-713) Drukwerkmateriaal, 19e eeuws. o In de Collectie Bewegend Beeld is in de Verzameling Hepkema een zwartwitfilm te vinden van een bootreis gemaakt in 1933 (Verzamelband I) o In de Collectie Historisch Beeld zijn een drietal foto's van het Leesgezelschap te vinden uit het jaar 1933 (bootreis) en 1934 (diner ter gelegenheid van het 125 jarig bestaan)
oktober 2010 WvD