Op 19 oktober 2001 trad Loekie van Maaren - Van Balen gedwongen af als burgemeester van Leeuwarden, nadat zij die post 2½ jaar had bekleed. Ze had in die korte tijd het vertrouwen van de andere vijf leden van het College (de wethouders De Haan en Waanders van de PvdA, Hafkamp van PAL/Groen Links, Krol van het CDA en Brok van de VVD) en van de Leeuwarder Gemeenteraad verloren. Een grote rol daarbij speelde een kritisch rapport van bureau Monsma over de werkwijze van de gemeentelijke belastingdienst. De opdracht tot het schrijven van dit rapport zou volgens de wethouders zonder hun medeweten en bij hun afwezigheid eenzijdig door de burgemeester zijn gegeven. De gemeentelijke financiën behoorden echter tot het takenpakket van loco-burgemeester Hermien de Haan - Laagland, raadslid voor de P.v.d.A. sinds 1975 en daarna vanaf 1995 wethouder.
Van Maaren, een partijgenoot van haar, ging bij haar laatste optreden in de Raad, op 29 oktober, uitvoerig in op de bestuurscultuur binnen de Leeuwarder politiek, waarin haar het goed functioneren bijkans onmogelijk zou zijn gemaakt. In het bijzonder hekelde zij de rol van De Haan daarin. Zij verweet De Haan o.a. dat zij de conclusies van het rapport Monsma voor de Raad geheim had willen houden, resp. de Raad te weinig informatie zou hebben verschaft over de kwestie.

Na de locale pers stortten nu ook de landelijke media en politiek zich gretig op de affaire. Vooral de in het vertrekakkoord afgesproken wederzijdse zwijgplicht en de hoogte van de afkoopsom wekten publieke verontwaardiging op. In de volgende weken hield de zwijgplicht, waartegen Van Maaren zich toch direct al gekant had, geen stand.

De kritiek op het handelen van de Leeuwarder wethouders, in het bijzonder dat van De Haan, zwol aan, waardoor haar positie binnen het College, dat inmiddels onder voorzitterschap van waarnemend burgemeester Margreeth de Boer was komen te staan, onder steeds grotere politieke druk te staan. Toen haar positie onhoudbaar was geworden trad zij op 19 november af.

In de Leeuwarder Courant van 24 november 2001 kondigt ze aan haar afscheidsrede op papier te zullen zetten en aan het Leeuwarder gemeentearchief te zullen aanbieden. “Ik doe dit primair om het voor mezelf op te schrijven”, zo laat ze optekenen. “En ik hoop zo mijn hart te kunnen luchten.” Maar daarnaast wil ze ook het scheve beeld dat in de media van de Leeuwarder bestuurdersruzie is ontstaan is rechtzetten.
Deze afscheidsrede spreekt ze op 17 december in de Raad uit. Ze gaat er uitvoerig in op alles wat er de voorgaande maanden gespeeld had en haar rol daarin.

Veel informatie over de affaire is te vinden in de locale pers. Maar ook landelijke media als De Volkskrant, NRC en Trouw hebben veel aandacht aan de zaak besteed. En dan is er natuurlijk ook nog het in 2003 verschenen “Hoezo burgemeester”, waarin Van Maaren de frustratie over haar Leeuwarder periode van zich afschrijft.