IT SIL DOCHS WER HEVE!! ELFSTEDEN FILMMARATHON IN TRESOAR

Vrijdag 8 februari wordt er een Elfstedenrecord gebroken. Dan begint de langste Elfstedenloze periode sinds de eerste officiële tocht in 1909. Tussen 18 januari 1963 en 21 februari 1985 lagen 8070 dagen. Hier breken we vrijdag doorheen. Voor het Fries Film Archief en Tresoar aanleiding om op die dag een filmmarathon te houden: meer dan vijf uren filmbeelden van tachtig jaar Elfstedentocht (1917 tot en met 1997) vertoond in de Histobios van Tresoar. Je hoeft niet vroeg op. Het eerste startschot klinkt om 10 uur ‘s ochtends, het tweede om 4 uur ‘s middags.

Het Fries Film Archief bezit een rijke collectie Elfstedenfilms. Het oudste filmmateriaal dateert van 1917 en werd geschoten in Franeker, Harlingen, Hindeloopen en Sneek. De tochten daarna zijn door veel filmmakers vastgelegd. Een groot deel van deze opnames ligt bij het filmarchief. Uit die schat hebben we een compilatie van meer dan vijf uur samengesteld. We vertonen deze bijzondere beelden vrijdag twee keer.

De journaals van Polygoon over de Elfstedentochten zijn wereldberoemd. Maar vrijdag laten we andere beelden zien. Vooral van Friese filmmakers: gepassioneerde filmhobbyisten, zoals de bloemist Piet Wagter, de talentvolle filmmakers Gerrit Aalfs en Bart Tromp, de leden van het Friese filmcollectief De Kleare Kimen en van Mindert Hepkema, oprichter en jarenlang voorzitter van de Elfstedenvereniging.

Docudrama over verzet in Leeuwarden tijdens de Tweede Wereldoorlog. De opnames vonden twee dagen na de bevrijding plaats, op 17 april 1945 in opdracht van oud-verzetsman Eppie (Egbert Bultsma). Hij was hoofd van de inlichtingendienst van het verzet. De opnamen zijn van een onbekende filmer uit Groningen. De verzetsmensen spelen zichzelf op de oorspronkelijke locaties. Belicht worden de voorbereidingen voor de overval op de Leeuwarder gevangenis (Blokhuispoort), waar veel verzetsmensen zaten, het werk van de luisterpost in de Oosterstraat, sabotagewerk onder andere afluistermicrofoons plaatsen in het SD-hoofdkwartier in het Burmaniahuis en dansschool Adema en de koeriersdienst. Beelden van het normale leven. Beelden van minister-president Gerbrandy die kennis maakt met de top van het Friese verzet, beelden van een parade. Herdenking van de 288 gevallenen van het Friese verzet. Bezoek van prins Bernhard aan Leeuwarden op zaterdag 14 juli 1945 bij afscheidsparade B.S. en beelden van het defilé ter gelegenheid van het vertrek van de geallieerde troepen. Beelden uit 1947 van het bezoek van prinses Juliana aan Leeuwarden.
In december 1991 schonk zoon Jake Bultsma (geboren in 1941) de film aan het Verzetsmuseum Friesland.

Vanwege de bevrijding trekt er een parade door Leeuwarden. Met name op de Nieuwestad waar een defilé wordt afgenomen. Ook komt de stoet langs gevangenis de Blokhuispoort.

De bevrijding van Leeuwarden. De Canadese troepen worden binnengehaald door de Leeuwarder bevolking. Eerst op de Eewal, met drukkerij de Eendracht op de achtergrond, daarna op de Voorstreek. Met o.a. café de Doelen en Glastra op de achtergrond. Er wordt wat benzine gestookt. De tanks en wagens vertrekken weer vanaf de Eewal. Gewonde Duitsers verlaten het gymnasium. Een aantal wagens verlaten de stad via de Vrouwenpoortsbrug. De NSB-portretten van Nazi-leiders worden op symbolische wijze vernietigd op de Nieuwestad bij het politiebureau. De NBS pakt de foute Nederlanders op. Een aantal dagen later is er een optocht in de stad met een Schotse doedelzakgroep (bagpipe) en vele wagens die door de straten van Leeuwarden rijden. De Church Parade. Onderduikadressen wordt geopend en alle in de oorlog illegale middelen komen weer te voorschijn, zoals radio's en fietsen. Bevrijdingsfeest met optocht met praalwagens. Parade voor het Friese Bataljon naar Indië op het Zaailand (Wilhelminaplein).