De Mallegatsluis verbindt de Hollandsche IJssel in het zuiden, met de Gouwe in het noorden via de Turfsingel, een van de singels die rondom de stad liggen. Deze sluis is in de loop der eeuwen diverse malen verplaatst en vernieuwd. Op dit sluisterrein bij de Mallegatsluis was al vóór 1400 een klein sluisje om van de Hollandse IJssel om de stad heen naar de Gouwe te varen. Maar dat mocht van het stadsbestuur niet. De schippers moesten de tijdrovende vaart dóór de stad nemen, daar werd meer aan verdiend! In 1575 heeft Willem van Oranje een grotere sluis geëist. In 1576 werd daarom de nieuwe, grotere Statensluis gebouwd, zo genoemd omdat de Staten van Holland hem betaald hadden. Na twee eeuwen dienst was de Statensluis aan zijn eind. Hij werd hij in 1764 vervangen door de Mallegatsluis, 7,85 meter breed, 45 meter lang, toegelaten diepgang 2,10 meter. In 2002 is de Mallegatsluis nogmaals gerestaureerd.