Het monumentale gemaal De Velserbroek bemaalde de drie peilniveau’s van de polder de Velserbroek: de Dammers, de Westbroek en de Oostbroek. Het gemaal maakt onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam. In het monumentale gemaal staat een ander monument, een voor Nederland min of meer unieke eencylinder, 25 pk Brons dieselmotor. Na het buiten gebruik stellen van het gemaal in 1985 is de elektromotor gedemonteerd en is de oorspronkelijke Brons dieselmotor weer in bedrijfsvaardige staat gebracht. Ook de uit 1985 daterende Leroy-Somer vacuüminstallatie, die via een riemoverbrenging op de krukas van de dieselmotor wordt aangedreven, is nog in inzetbare staat in het gemaal aanwezig. Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw is het nieuwe gemaal De Dammers, gelegen bij het Fort benoorden Spaarndam, verantwoordelijk voor de waterhuishouding van de polder. Gemaal Polder de Velserbroek heeft tegenwoordig vooral een cultuurhistorische en educatieve functie. Sinds 2004 zorgt een enthousiaste groep mensen namens de Stichting Gemaal Polder de Velserbroek voor het behoud van het gemaal en de sluisjes. De zorg voor gemaal en de sluisjes gaat zelfs zover dat de stichting als restauratiebouwheer van Rijnland fungeert.