Deze weg liep parallel met de mijnspoorlijn, die in 1871 in Simpelveld van de spoorlijn Aken-Maastricht werd afgetakt naar de Domaniale Mijn. Het miljoenenlijntje is in de jaren 1925-1934 naast het mijnspoor aangelegd. De Domaniale Mijn is in 1969 gesloten en ook het mijnspoor is toen opgeheven.

Deze straat is gelegen in de parochie van O.L. Vrouw van Lourdes te Gracht. Te Lourdes in Zuid-Frankrijk zou in 1858 de H. Maria verschenen zijn aan Bernadette Soubirous. Zie ook onder St. Bernadettestraat.

Naamgeving sluit aan op het in 1973 genomen besluit om nieuwe straten bij de Calbertsweg te voorzien van een vrouwelijke persoonsnaam en het achtervoegsel 'Gracht'.
Bij de naamgeving van straten nabij de Calbertsweg in 1973 heeft men besloten de benaming Gracht te bewaren, voorafgegaan door een vrouwelijke persoonsnaam. De persoonsnamen zijn in alfabetische volgorde toegekend, bij de uitbreidingsplannen in 2005 was de letter H aan de beurt en heeft de commissie voor straatnaamgeving gekozen voor de naam Helena-Gracht.

Genoemd naar de H. Joannes de Doper, de patroon van Jan W.J. Lanckohr, welke laatste geboren is in 1902 te Voerendaal en overleden is in 1963 te Beek. Hij was van 1949 tot 1956 pastoor te Gracht, voordien kapelaan te Geleen en nadien pastoor te Amby (gemeente Maastricht). Tijdens zijn pastoraat groeide het aantal inwoners te Gracht van 1200 naar 2000 als gevolg van woningbouw. Pastoor Lanckohr heeft zich ingezet voor de verfraaiing van de kerk, de oprichting van een bijzondere lagere jongens- en meisjesschool, voor de inrichting van een buurthuis en voor het verenigingsleven te Gracht.