Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )

beacon
 
 
Artikel
Sigarenfabricage algemeen en in Echt in het bijzonder
Datering:
2013
Titel:
Sigarenfabricage algemeen en in Echt in het bijzonder
Auteur:
Frans van der Leeuw en Lei Theelen
Titel tijdschrift:
Echter Landj
Afleveringsnummer:
Echter Landj, 31 (2013) nr. 122 (juni), p. 14/19
Samenvatting:
De gebroeders Coonen (Thei en Lair) zijn begonnen met de fabricage van sigaren in de jaren '20. De gebroeders Coonen komen voor op de lijsten met tabaksvergunninghouders uit 1924, 1928 en 1932. De fabriek aan de Oude Gasthuisstraat werd gebouwd in 1909 en na voltooiing van de bouw is men aldaar gestart met de fabricage van sigaren. In de bloeitijd hadden de gebrs. zo'n 20 mensen in dienst namelijk 15 sigarenmakers, 3 strippers, 1 sorteerder en 1 kistenmaker. Het was veelal ambachtelijk werk en één sigarenmaker maakte zo'n 300 sigaren per dag. De cafésigaren kostten destijds f. 12.-per 1000 stuks, en ze werden in die tijd per kruiwagen vervoerd naar de café's en winkels in de omliggende plaatsen. Naast de fabriek, in het huis met vakbouw, woonde de "meesterknecht Steuns". De bijgesloten foto's geven een impressie van de panden en de productiemiddelen. Ook het woonhuis van één van de broers aan de Plats in Echt bestaat thans nog. De gebroeders Coonen hadden als merknaam "de Adelaar" en daarnaast maakten ze ook de destijds bekende Echtenaartjes, oud Echt en miskleur. Hun assortiment bestond uit een 50 tal merken waarvan de adelaar, de echtenaartjes en de miskleur de bekendste waren. Hun afzetgebied liep van Maastricht tot Roermond en de gebroeders trokken er zelf op uit om hun sigaren aan de man te brengen. De beide broers hebben hun fabriek nog uitgebaat tot in de oorlog. Ook is er nog een school gevestigd geweest in hun fabriekspand. Nadat de broers gestopt waren met hun bedrijfsactiviteiten zijn deze nog even overgenomen door de dochter van broer Theo, Irene. Er werden weliswaar geen sigaren zelf meer gefabriceerd maar deze werden in consignatie door grotere fabrieken geproduceerd. Zij heeft nog een klein aantal jaren de verkoop ter hand genomen. Doch na de oorlog bleek er geen markt meer te bestaan voor hun activiteiten met gevolg dat Irene ermee is gestopt waarbij tevens een einde kwam aan de sigarenhandel van de Gebroeders Coonen.
Samenvatting2:
Overigens was Hilaire (kortweg Lair) Coonen uit Echt een bekend figuur in zijn tijd; zo was hij onder andere een van de aanjagers van de door hun opgerichte Soos. De gebroeders hebben zich in ieder geval tot hun pensionering bezig gehouden met de acquisitie en verkoop van hun sigarenmerken. Kennelijk is er naast de gebroeders Coonen uit Echt nog een zekere van H. v. de Ven - Vollebregt als sigarenfabrikant werkzaam geweest in Echt. Hiervan zijn echter geen gegevens meer beschikbaar. Als er lezers zijn die er meer vanaf weten dan graag contact opnemen met de Heemkundekring "Echter Landj".
Persoonlijke noot van Jacques Coonen uit Limbricht (Zoon van Hilaire Coonen) De verkoop van sigaren geschiedde als volgt: Van maandag tot vrijdag werden de bestelde sigaren, met de auto door heel Limburg bezorgd, veelal bij de gegoede burgerij, zoals burgemeesters fabrieksdirecteuren, pastoors en welgestelde boeren. Hilaire mijn vader, fungeerde meestal als chauffeur en broer Theo bezocht dan de nieuwe klanten. Theo was een gewiekste zakenman en een vlotte prater. Verder speelde bij verdienstelijk piano en was hij een meester in het voordragen van verzen en gedichten. Het gebeurde weleens dat hij bij een nieuwe klant niet binnengelaten werd, maar Theo ging dan brutaal "achterom" en wist door zijn charmes en vlotte babbel het dubbele aantal kistjes sigaren te verkopen. Vrijdag vond de verkoop plaats in de Kapelaan Goossensstraat, alwaar hun sigarenmakerij was gevestigd en dan werd ook de administratie bijgewerkt. Nieuwe bestellingen werden eveneens klaargemaakt. Zaterdag werd aan huis verkocht. Bij Hilaire was dat in de voorkamer van zijn woonhuis aan de Flats nummer 9.
Samenvatting3:
Daar kwamen voornamelijk klanten uit Echt en omstreken. Bij Theo vond de verkoop plaats in zijn woonhuis "de Adelaar" in Houthem Sint Gerlach nummer 60. Dit huis evenals de woning aan de Plats bestaan nog steeds en worden bewoond door naaste familieleden. Op een gegeven ogenblik was de concurrentie te groot en was het niet langer rendabel om er nog samen op uit te trekken. De beide broers besloten toen om ieder voor zich de sigarenhandel voort te zetten. Hun verkooprayon werd in tweeën verdeeld.
Theo regelde de verkoop van Maastricht tot Sittard en Hilaire van Sittard tot Venlo. Hilaire heeft zich staande weten te houden tot aan zijn 65e levensjaar. Irene, een dochter van Theo (1894 tot 1959), heeft na zijn dood de verkoop overgenomen. Toen Hilaire ophield nam ze het rayon van hem ook over. Vanwege de opkomst van de grote fabrieken en de verdere mechanisatie van de sigarenmakerij, moest ook Irene stoppen met haar verkoop. Toen Irene ermee stopte was dat tevens het einde van de sigarenmakerij in Echt. De sigarenhandel van de gebroeders Coonen hield hiermee op te bestaan. Irene, de laatste telg die was overgebleven van de sigarenhandel, overleed in 1999. Hilaire was een bekend figuur in Echt. Met zijn markante rijzige gestalte wandelde hij iedere morgen door zijn geliefde Echt en maakte graag een praatje met deze en gene die hij op zijn dagelijkse route tegenkwam. Hobby had hij ook in zijn eigen groentetuin. Hij was verder lid van de Sint Ambrosius broederschap. Ook in de oorlogsjaren was Hilaire zeer actief. Zo werd hij begiftigd met het oorlogsherinneringskruis met gesp en de bondsmedaille in goud van de bond van Nederlandse Oorlogs- en Dienstslachtoffers.
Samenvatting4:
Ook was hij vaak te vinden in de door hem opgerichte Soos van Echt. Zij hadden hun lokaal boven café Laumen aan de Flats. Later verhuisde de Soos naar Hotel "De Vos" tegenover het Station in Echt. Jacques Aben was aldaar de hoteleigenaar. Bekend en vermaard waren ook de kienavonden die daar werden gehouden en waar Hilaire dan fungeerde als omroeper. Bij elk af te roepen nummer maakte Hilaire wel een komische opmerking of een grap, zodat de avond vaak meer leek op een Carnavalstreffen dan een heuse kienavond. Hilaire is overleden in 1988. Toen hij stierf was hij 85 jaar oud.
Geografische namen: