Uw zoekacties: De vorstelijke splendeur uit Regouts pronkalbum : achtergron...
Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )
beacon
 
 
Artikel
De vorstelijke splendeur uit Regouts pronkalbum : achtergrond expositie
Datering:
2021
Titel:
De vorstelijke splendeur uit Regouts pronkalbum : achtergrond expositie
Auteur:
Vikkie Bartholomeus
Titel tijdschrift:
Nieuwsbrief Stichting Vrienden van Sint Gerlach
Afleveringsnummer:
Nieuwsbrief Stichting Vrienden van Sint Gerlach, 2021 (nr. 1), p.
Samenvatting:
Foto:
- De fonteinen bij Vaehartelt

Het moet een vermogen hebben gekost het luxe album dat Petrus Regout in 1866 liet maken van zijn bezittingen. De Maastrichtse kunstverzamelaar Tom Cremers wist een exemplaar te bemachtigen.
Vijftien voet hoog waren ze. Meer dan vier en een halve meter luxueuze glamour, schitterende kandelabers van verguld brons en kristal, op een basement gedragen door drie draken. Petrus Regout had de kunststukken in zijn fabriek laten maken in opdracht van Koning Willem II, waar hij een goede band mee had. Twaalfduizend gulden kostten ze, een vermogen in 1842. Koning Willem II hield nogal van pracht en praal, waarschijnlijk beïnvloed door zijn vrouw Anna Paulowna uit de pronkzuchtige Russische tsarendynastie van de Romanovs.

De koning vond de Maastrichtse kandelabers zo prachtig, dat hij ook een set schonk aan de Franse koning Louis Philippe; na diens aftreden hield Napoleon III ze om het Tuilerieënpaleis te verlichten. Petrus Regout was er zo trots op dat hij de lichtornamenten opnam in zijn Album dédié â mes enfants et mes amis (album opgedragen aan mijn kinderen en mijn vrienden). Een boekwerk vol litho's en foto's van zijn bezittingen. Van buitenissige landgoederen tot de modernste brandweerwagens uit de fabrieken. Van ontwerpen van arbeiderswoningen tot het dessin van een stuk zijde dat hij kreeg van een Japanse prins.
Samenvatting2:
Geluk
Sommige litho's zijn zo gedetailleerd, dat het lijkt op een opname met een drone. TOM CREMERS

De Maastrichtse kunstverzamelaar Tom Cremers wist een exemplaar te bemachtigen. Met ,,zoeken, vragen, geduld en geluk" vond hij er een te koop. Verkoper en prijs houdt hij voor zich. Maar het is fantastisch. Eindelijk. Ik had het album 45 jaar geleden al eens bij een antiquariaat zien liggen maar toen had ik het geld niet. Ik heb er altijd spijt van gehad dat ik het niet kon kopen." Toch twijfelde Cremers bij zijn aanschaf. Het album was namelijk in een abominabele staat, had flinke waterschade opgelopen. Maar dat is ook mijn geluk geweest, daardoor heb ik het kunnen kopen." Na lang twijfelen heeft hij besloten het album te laten restaureren en de platen apart in te laten lijsten. Ze zijn volgende week te zien in de expositie Het Album bij Bureau Europa. ,,Mensen zullen zeggen: wie laat nou zo'n mooi album uit elkaar halen? Maar dit was er zo slecht aan toe dat ik het aandurfde. Voordeel is dat het nu voor een groot publiek te zien is. Het archief (Regionaal Historisch Centrum, recL) heeft bijvoorbeeld ook een exemplaar, maar dan moet je dat uit het depot opvragen en heel voorzichtig met witte handschoentjes door die enorme pagina's bladeren. Nu kun je elk detail rustig bekijken."
Het album is in 1866 in Parijs gemaakt, waarschijnlijk zijn er drie edities. In welke oplage het is gemaakt is niet bekend. De Franse lithograaf Théodere Müller maakte veel van de afbeeldingen van Regouts bezittingen en lusthuizen met kasteel Vaeshartelt als hoogtepunt. Regout, grondlegger van De Sphinx, wilde indruk maken met zijn weelderige tuinen met de watervallen en fonteinen aangedreven door stoommachines die 'vanaf zes uur 's ochtends tot 's avonds het park een zekere levendigheid en vrolijkheid verlenen'.
Samenvatting3:
Zeven leeuwen spoten het water rond een van de vijvers 'twintig voet hoog'. De Engelse landschapstuin was buitenissig weelderig aangelegd, stond vol follies, decoratieve bouwwerkjes. Wandelpaden leiden zelfs onder de watervallen door. Tom Cremers: ,,Sommige litho's zijn vanuit vogelperspectief gemaakt, zo goed en gedetailleerd dat het lijkt op een opname met een drone. Er wordt wel gezegd dat Müller die litho's alleen gemaakt kan hebben door bij Vaeshartelt met een luchtballon te zijn opgestegen. Maar daar is geen bewijs voor."

Het album bevat 32 prenten. ,,Regout streefde naar aanzien; daarvoor gebruikte hij dit album. Een van zijn grootse frustraties is dat het hem niet is gelukt in de adelstand verheven te worden."
Regout streefde naar aanzien; daarvoor gebruikte hij dit album. TOM CREMERS

Paus
Een exemplaar werd bijvoorbeeld aan de Paus aangeboden. Toen Pius X in de politieke problemen kwam en in de moeilijkheden raakte in Rome, bood Regout hem Vaeshartelt aan, mocht de paus het Vaticaan moeten verlaten. Het album werd verder gebruikt om zijn lusthuizen en chateaux aan te bevelen aan potentiële vakantiegangers of huurders.
De rijkdom in het album staat haaks op de leefwereld van Regouts werknemers. Al wordt naast het aantal kamers van Vaeshartelt (18), salons (18) en fonteinstralen (60) wel kort vermeld dat er in zijn kristal-, glas- en keramiekfabrieken 1600 arbeiders werken. Het album moet indertijd een vermogen hebben gekost. Je moet weten, hij was puissant rijk., hij wilde het beste hebben." Regout stierf in 1878 op zijn geliefde landgoed. De tuin van Vaeshartelt raakte niet lang daarna in verval, de vorstelijke ambiance verdween. Maar het album heeft de splendeur van weleer vereeuwigd. Expositie Het Album is vanaf 22 december te zien tot 6 februari bij Bureau Europa, Boschstraat 9. www.bureau-europa.nl
Samenvatting4:
De Toonzaal
De voormalige toonzaal van Sphinx bij Bureau Europa wordt dit weekend eenmalig weer ingericht als showroom. Op vrijdag 17, zaterdag 18 en zondag 19 december van 12.00 tot 17.00 is de ruimte te bezoeken. Er worden speciale stukken keramiek en glas van Sphinx en aanverwante fabrikanten tentoongesteld; ook zullen er objecten te koop zijn.

Uit: De Limburger, 17 december 2021
Geografische namen: