Mijn Studiezaal (inloggen)
Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )
Artikelen Collectie artikelen
VERENIGINGSLEVEN IN HOUTHEM HEEFT BEHOEFTE AAN ZAALRUIMTE
Datering:
1959
Titel:
VERENIGINGSLEVEN IN HOUTHEM HEEFT BEHOEFTE AAN ZAALRUIMTE
Titel tijdschrift:
De Nieuwe Limburger
Afleveringsnummer:
De Nieuwe Limburger, 3/11/1959
Samenvatting:
Dorpscentrum „De Holle Eik” oplossing voor tal van problemen
In Houthem is aannemersbedrijf Theunissen enkele weken geleden begonnen met de bouw van een dorpscentrum, gelegen aan de Onderstestraat. Dit centrum, de legendarische verblijfplaats van St.-Gerlachus „De Holle Eik” genaamd, zal in de toekomst aan alle 28 plaatselijke verenigingen onderdak verlenen. De totstandkoming van het centrum is trouwens het resultaat van de samenwerking tussen al deze verenigingen en het kerkbestuur. In het centrum, waarin ook het bestaande parochiehuis wordt „verwerkt , komen een grote zaal met flinke toneelaccommodatie, vergaderzalen, ruimte voor bibliotheek, speelkwartier voor de jeugdgroepen, toiletten en wasgelegenheden.
Naar aanleiding van de bouw van dit centrum is er een „Sociogram van Houthem” verschenen. Dit sociogram werd samengesteld door een commissie, onder voorzitterschap van mr. J. Daniels, gekozen uit de verschillende verenigingen, die de bouw van het centrum heeft voorbereid. In het sociogram worden de argumenten samengevat, waaruit de bouw van het dorpscentrum ais „moreel noodzakelijk” blijkt.
HISTORIE
Houthem werd gebouwd rond de plaats, waarin de twaalfde eeuw, de holle eik van de kluizenaar Gerlachus stond. Gelegen in het Geuldal, tussen de heuvels, heeft het dorp zich samen met de gehuchten Strabeek en Vroenhof tot een langgerekte woonplaats van ongeveer 2 1-2 km ontwikkeld. Oorspronkelijk vormde Houthem een eigen gemeente, in 1940 werd de plaats met Valkenburg, Schin op Geul, Oud-Valkenburg en Sibbe tot de gemeente Valkenburg-Houthem samengevoegd. Ondanks de administratieve centralisatie bleef Houthem zijn eigen karakter behouden, de bevolking vormt een hechte gemeenschap.
BEVOLKING
Deze bevolking omvat 1513 zielen (20 vrouwen meer dan mannen), verdeeld over 323 gezinnen. De gemiddelde grootte van de gezinnen is 4,25. 47 personen wonen alleen, 115 alleenstaanden wonen in gezinnen of verzorgingshuis.
In Houthem is aannemersbedrijf Theunissen enkele weken geleden begonnen met de bouw van een dorpscentrum, gelegen aan de Onderstestraat. Dit centrum, de legendarische verblijfplaats van St.-Gerlachus „De Holle Eik” genaamd, zal in de toekomst aan alle 28 plaatselijke verenigingen onderdak verlenen. De totstandkoming van het centrum is trouwens het resultaat van de samenwerking tussen al deze verenigingen en het kerkbestuur. In het centrum, waarin ook het bestaande parochiehuis wordt „verwerkt , komen een grote zaal met flinke toneelaccommodatie, vergaderzalen, ruimte voor bibliotheek, speelkwartier voor de jeugdgroepen, toiletten en wasgelegenheden.
Naar aanleiding van de bouw van dit centrum is er een „Sociogram van Houthem” verschenen. Dit sociogram werd samengesteld door een commissie, onder voorzitterschap van mr. J. Daniels, gekozen uit de verschillende verenigingen, die de bouw van het centrum heeft voorbereid. In het sociogram worden de argumenten samengevat, waaruit de bouw van het dorpscentrum ais „moreel noodzakelijk” blijkt.
HISTORIE
Houthem werd gebouwd rond de plaats, waarin de twaalfde eeuw, de holle eik van de kluizenaar Gerlachus stond. Gelegen in het Geuldal, tussen de heuvels, heeft het dorp zich samen met de gehuchten Strabeek en Vroenhof tot een langgerekte woonplaats van ongeveer 2 1-2 km ontwikkeld. Oorspronkelijk vormde Houthem een eigen gemeente, in 1940 werd de plaats met Valkenburg, Schin op Geul, Oud-Valkenburg en Sibbe tot de gemeente Valkenburg-Houthem samengevoegd. Ondanks de administratieve centralisatie bleef Houthem zijn eigen karakter behouden, de bevolking vormt een hechte gemeenschap.
BEVOLKING
Deze bevolking omvat 1513 zielen (20 vrouwen meer dan mannen), verdeeld over 323 gezinnen. De gemiddelde grootte van de gezinnen is 4,25. 47 personen wonen alleen, 115 alleenstaanden wonen in gezinnen of verzorgingshuis.
Samenvatting2:
De bevolking is voor het overgrote gedeelte rooms-katholiek, slechts 59 belijden een ander christelijke geloof, terwijl vier personen als „niet behorend tot enig kerkgenootschap” geboekt staan. „Het ligt inde verwachting”, aldus het sociogram, „dat de bevolking in de eerstkomende jaren abnormaal snel zal groeien.
Twee gemeentelijke uitbreidingsplannen, welke gedeeltelijk reeds in uitvoering zijn (Gerlachveld en Gerlachdorp) of in uitvoering komen, voorzien in woonruimte voor naar schatting nog 1300 personen, zodat het zielenaantal van Houthem binnen betrekkelijk korte tijd zal verdubbelen”. Gerekend naar de huidige gegevens wordt verwacht, dat deze uitbreidingsplannen binnen tien jaar grotendeels zijn gerealiseerd. Het verenigingsleven zal deze groei mede moeten opvangen, wil de gemeenschap gezond blijven. Maar dit verenigingsleven zal daartoe de mogelijkheid moeten hebben.
BESTAANSBRONNEN
De bevolking van Houthem is van oorsprong agrarisch. Verbetering van verkeersmiddelen heeft dit gebied echter voor forenzen en toerisme ontsloten, waardoor de structuur van de bestaansbronnen zich sterk heeft gewijzigd. De beroepsbevolking telt 509 personen, waarvan o.a. 60 inde landbouw, 87 in het mijnbedrijf, 108 in industrie en nijverheid, 93 in handel, verkeer en toerisme werkzaam zijn. „Hoewel de sterke ontwikkeling van de vreemdelingenindustrie om economische redenen zeker moet worden toegejuicht, is zij voor de maatschappelijk en morele rust der gemeenschap minder gunstig. Doordat deze ontwikkeling het gezinsleven desorganiseert en de uithuizigheid der jongeren bevordert, is zij met de sterke bevolkingstoename en het thans bestaande tekort aan zaalruimte een belangrijke indicatie voor de noodzaak van de stichting vaneen dorpscentrum”, aldus het rapport.
Twee gemeentelijke uitbreidingsplannen, welke gedeeltelijk reeds in uitvoering zijn (Gerlachveld en Gerlachdorp) of in uitvoering komen, voorzien in woonruimte voor naar schatting nog 1300 personen, zodat het zielenaantal van Houthem binnen betrekkelijk korte tijd zal verdubbelen”. Gerekend naar de huidige gegevens wordt verwacht, dat deze uitbreidingsplannen binnen tien jaar grotendeels zijn gerealiseerd. Het verenigingsleven zal deze groei mede moeten opvangen, wil de gemeenschap gezond blijven. Maar dit verenigingsleven zal daartoe de mogelijkheid moeten hebben.
BESTAANSBRONNEN
De bevolking van Houthem is van oorsprong agrarisch. Verbetering van verkeersmiddelen heeft dit gebied echter voor forenzen en toerisme ontsloten, waardoor de structuur van de bestaansbronnen zich sterk heeft gewijzigd. De beroepsbevolking telt 509 personen, waarvan o.a. 60 inde landbouw, 87 in het mijnbedrijf, 108 in industrie en nijverheid, 93 in handel, verkeer en toerisme werkzaam zijn. „Hoewel de sterke ontwikkeling van de vreemdelingenindustrie om economische redenen zeker moet worden toegejuicht, is zij voor de maatschappelijk en morele rust der gemeenschap minder gunstig. Doordat deze ontwikkeling het gezinsleven desorganiseert en de uithuizigheid der jongeren bevordert, is zij met de sterke bevolkingstoename en het thans bestaande tekort aan zaalruimte een belangrijke indicatie voor de noodzaak van de stichting vaneen dorpscentrum”, aldus het rapport.
Samenvatting3:
SOCIALE STRUCTUUR
De bevolking van Houthem is nog sterk geneigd de besteding van de vrije tijd in eigen kring te zoeken. De te verwachten bevolkingstoename en de toenemende vrije tijd (vijfdaagse werkweek) zullen echter een zodanige expansie in dadendrang doen ontstaan, dat de bestaande verenigingen deze zonder materiële vooral ruimtelijke – voorzieningen niet kunnen opvangen. In dat geval zal een desintegratie van het Houthemse gemeenschapsleven en een toenemende ongezonde uithuizigheid het gevolg zijn. Deze desintegratie wordt nog in de hand gewerkt door toenemende mobiliteit der bevolking (gemotoriseerd vervoer), nabijheid der vermaakcentra en toenemend toerisme. Het wordt daarom als een eerste vereiste geacht een gezonde uitgroei van het bestaande verenigingsleven te bevorderen, door aan de organisaties ruimte voor haar activiteit te verschaffen. In verband met de typische volksaard staat het leven van alle Limburgse verenigingen sterk in de belangstelling van de hele gemeenschap. ledere vereniging streeft naar contact met de bevolking, zodat het leven van iedere vereniging culmineert in openbare uitvoeringen en bijeenkomsten. Een dorp zonder zaal is in Limburg ondenkbaar.
VERENIGINGS-ACCOMMODATIE
Wat de zaal- en vergaderruimte betreft is Houthem slecht bedeeld. Houthem heeft de beschikking over een parochiehuis met een zaaltje van 70 m2 zonder toneel, plus drie kleine kamertjes. Er is een bij een café behorend toneelzaaltje, groot 58 m2, dat in het geheel niet voldoet aan de geldende brandweervoorschriften. Verder heeft men de beschikking overeen drietal conversatiezaaljtes in hotel- of cafébedrijf. Deze zaaltjes alsook de toneelzaal zijn in het toeristenseizoen echter niet of beperkt voor het verenigingsleven beschikbaar.
De bevolking van Houthem is nog sterk geneigd de besteding van de vrije tijd in eigen kring te zoeken. De te verwachten bevolkingstoename en de toenemende vrije tijd (vijfdaagse werkweek) zullen echter een zodanige expansie in dadendrang doen ontstaan, dat de bestaande verenigingen deze zonder materiële vooral ruimtelijke – voorzieningen niet kunnen opvangen. In dat geval zal een desintegratie van het Houthemse gemeenschapsleven en een toenemende ongezonde uithuizigheid het gevolg zijn. Deze desintegratie wordt nog in de hand gewerkt door toenemende mobiliteit der bevolking (gemotoriseerd vervoer), nabijheid der vermaakcentra en toenemend toerisme. Het wordt daarom als een eerste vereiste geacht een gezonde uitgroei van het bestaande verenigingsleven te bevorderen, door aan de organisaties ruimte voor haar activiteit te verschaffen. In verband met de typische volksaard staat het leven van alle Limburgse verenigingen sterk in de belangstelling van de hele gemeenschap. ledere vereniging streeft naar contact met de bevolking, zodat het leven van iedere vereniging culmineert in openbare uitvoeringen en bijeenkomsten. Een dorp zonder zaal is in Limburg ondenkbaar.
VERENIGINGS-ACCOMMODATIE
Wat de zaal- en vergaderruimte betreft is Houthem slecht bedeeld. Houthem heeft de beschikking over een parochiehuis met een zaaltje van 70 m2 zonder toneel, plus drie kleine kamertjes. Er is een bij een café behorend toneelzaaltje, groot 58 m2, dat in het geheel niet voldoet aan de geldende brandweervoorschriften. Verder heeft men de beschikking overeen drietal conversatiezaaljtes in hotel- of cafébedrijf. Deze zaaltjes alsook de toneelzaal zijn in het toeristenseizoen echter niet of beperkt voor het verenigingsleven beschikbaar.
Samenvatting4:
CONCLUSIES
Het rapport, waarin ook nog aandacht aan het onderwijs en de volksgezondheid wordt besteed, concludeert: dat het een positief goed is, dat de drang der individuen tot gemeenschappelijke beleving der maatschappelijke en culturele waarden, zoveel mogelijk in eigen kring wordt opgevangen. Een krachtig verenigingsleven is daartoe noodzakelijk, maar dat verenigingsleven moet dan ook over voldoende materiële middelen (ook ruimtelijk) beschikken. Tengevolge van de versnelde bevolkingstoename, toename van vrije tijd en de plicht van de verenigingen om de nadelige gevolgen van de structurele verschuivingen in het werkmilieu der bevolking op te vangen, zullen aan de opnamecapaciteit van het verenigingsleven de hoogste eisen worden gesteld. De thans aanwezige accommodatie is niet voldoende, uitbreiding door de stichting van meer en geschiktere zaalruimte c.q. de bouw van een Dorpscentrum is dus een morele noodzaak. In een volgend artikel komen wij nader op de bouw van het Dorpscentrum „De Holle Eik” terug.
Het rapport, waarin ook nog aandacht aan het onderwijs en de volksgezondheid wordt besteed, concludeert: dat het een positief goed is, dat de drang der individuen tot gemeenschappelijke beleving der maatschappelijke en culturele waarden, zoveel mogelijk in eigen kring wordt opgevangen. Een krachtig verenigingsleven is daartoe noodzakelijk, maar dat verenigingsleven moet dan ook over voldoende materiële middelen (ook ruimtelijk) beschikken. Tengevolge van de versnelde bevolkingstoename, toename van vrije tijd en de plicht van de verenigingen om de nadelige gevolgen van de structurele verschuivingen in het werkmilieu der bevolking op te vangen, zullen aan de opnamecapaciteit van het verenigingsleven de hoogste eisen worden gesteld. De thans aanwezige accommodatie is niet voldoende, uitbreiding door de stichting van meer en geschiktere zaalruimte c.q. de bouw van een Dorpscentrum is dus een morele noodzaak. In een volgend artikel komen wij nader op de bouw van het Dorpscentrum „De Holle Eik” terug.
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 01-11-2024
