HOUTHEM • Alle fotodozen uit Houthem die jaren stof vingen op muffe vlieringen hebben hun schatten prijsgegeven. Zeker duizend foto's uit het jongste verleden van de gemeenschap zijn verzameld door de Houthemse Heemkundevereniging. Een heidens karwei met een zalig resultaat voor iedereen die een hart voor Houthem heeft.
Het is een eenmalige tentoonstelling in gemeenschapshuis De Holle Eik. Vandaag zetten de leden van de Heemkundevereniging de expositie op en morgen kan iedereen komen kijken naar het resultaat van een maanden durende zoektocht. Drijvende kracht achter de foto-speurtocht is Fons Heijnens, de archivaris van de vereniging. Samen met een aantal leden heeft hij de foto's opgehaald bij de dorpelingen en ze vervolgens digitaal gekopieerd. Deze A4-kopieën worden tentoongesteld.
Het heeft vele avonden gekost, geeft Heijnens toe. "We zijn ermee begonnen in de herfst. We bestaan vijf jaar en wilden iets doen om dat eerste lustrum luister bij te zetten. Als plan werd geopperd een foto-expositie in te richten, maar dan wel met onbekende foto's die de mensen thuis hadden. We hebben er zoveel mogelijk ruchtbaarheid aan gegeven via de lokale pers. Het effect was gigantisch. Net een olievlek."
Van alle kanten werden de plaatselijke heemkundigen benaderd. Eerst werden natuurlijk de foto's van de 120 eigen leden ingeleverd. Vervolgens die van de familie. Maar ook de rest van Houthem wist de leden te vinden. "En dat ging niet van 'hier zijn de foto's'." Overal werd koffie gedronken, kwamen verhalen op tafel. Er werd gediscussieerd over wie er nu eigenlijk op de foto's stonden. Vervolgens maakte Heijnens een kopie van de foto's.
Heijnens: ,,Als ik de originelen ging terugbrengen, begon het verhaal vaak van voren af aan. Dan hadden ze nog ergens oude foto's gevonden. Of wij wisten wie erop stonden..."

Doordat Heijnens en de zijnen vanwege hun hobby al redelijk veel namen kennen van mensen die ooit in Houthem hebben gewoond, is de identiteit van velen achterhaald. Ook tijdens de 'koffiegesprekken' kwamen de leden van de heemkundevereniging een heel eind. Bij de geëxposeerde foto's worden de namen, voor zover bekend, erbij gehangen. "Ik kan me best voorstellen dat bezoekers ons morgen de namen kunnen vertellen van een aantal 'vraagtekens'."
De foto's zelf hebben hun eigen charme, afhankelijk van de tijd waarin ze gemaakt werden. Huis-, tuin- en keukenkiekjes vanaf de jaren vijftig. Vanaf die tijd kregen steeds meer mensen een eigen camera. En van vóór die tijd bruine platen op karton van (semi)professionele fotografen. Soms een rij cornmunicantjes, de handen devoot gevouwen, een groep hoogwaardigheidsbekleders, maar ook de laatste baron als knulletje op een oude auto. En uit een recenter verleden een paar Indonesische kinderen die in Houthem onderdak vonden vlak na de politionele acties. En natuurlijk de redder van landgoed Sint Gerlach: Camille Oostwegel.
Een gulle gever bleek juffrouw Tiny Sterken. Van 1948 tot in de jaren zestig gaf ze les op de lagere school in Houthem. Alle kinderen die ooit les van haar kregen, staan nog op de klassenfoto's die ze heeft bewaard. Kopieën ervan zijn morgen te zien..

En uit een diep verleden waarschijnlijk de oudste foto van Houthem: een onbekende vrouw met een kan voor een schuur in de Onderstestraat. In de donkere poort van de schuur staat heel vaag een gitzwart paard. De foto dateert waarschijnlijk uit de vorige eeuw, 1890 of zo.
Heijnens verwacht morgen een redelijk grote opkomst. De leden brengen hun familie mee. En dan natuurlijk nog de oud-Houthemers die een stukje van hun verleden komen opsnuiven. Behalve de foto's zijn er ook prentbriefkaarten, aquarellen, een video en miniaturen te zien. Verder is een wandeling uitgezet door het dorp.

Heijnens kan zich wel voorstellen dat bezoekers zichzelf herkennen op oude foto's en er een kopie van willen hebben. Maar zijn gezicht betrekt als hij erover praat. "Daar willen we eigenlijk niet aan beginnen. Dat is zo'n grote klus. Bovendien hebben we niet de originelen. Ik weet niet of je van onze kopieën een nieuwe afdruk kunt maken zonder kwaliteitsverlies. Het blijft hoogstens een uitzondering."
Na de tentoonstelling blijven de kopieën uiteraard in bezit van de heemkundevereniging. Dan kan Heijnens, van oorsprong bibliothecaris, alles archiveren. Ook de komende jaren worden alle veranderingen in het dorp gefotografeerd voor het archief. Want van de Houthemse geschiedenis mag van de heemkundevereniging niets verloren gaan.