Uw zoekacties: HOUTHEM SINT GLIMLACH : HUMORISTISCH VOORDRACHTJE UIT 2007 (1) (1/2)
Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )
beacon
 
 
Artikel
HOUTHEM SINT GLIMLACH : HUMORISTISCH VOORDRACHTJE UIT 2007 (1) (1/2)
Datering:
2010
Titel:
HOUTHEM SINT GLIMLACH : HUMORISTISCH VOORDRACHTJE UIT 2007 (1) (1/2)
Auteur:
Mathieu Braeken
Titel tijdschrift:
't Sjtegelke
Afleveringsnummer:
't Sjtegelke, 17 (2010) nr. 1 (juni), p. 33-39
Samenvatting:
Wae bin ich? Ich hob in Sjtraobaek, Sint Gerlach en Vroenhof gewoond. Bin ich eine oud-Houthemenaer of neet? Ich bin al 45 jaor weg oet Houthem, meh van Houthem kumste noats weg. Dao blifste! Ik zal u wat vertellen over die goeie ouwe tijd, over bekende en onbekende gebeurtenissen, aangevuld met enkele bijbehorende anekdotes.

HET RIJKE ROOMSE LEVEN
Asperges me
In de tijd van pastoor Riga werd ik misdienaar. Men had toen nog die groente in de kerk, jullie weten het wel: de asperges. Ik liep dan voorop met een emmertje wijwater en achter mij mijnheer pastoor met de kwast. Onder de asperges werden de mensen voorzichtig gezegend. Achter in de kerk aangekomen moest ik kijken of de deur nog open ging, mijnheer pastoor had een hekel aan te-laat-komers. Ik moest dan wachten, hij dompelde dan vlug de kwast in het emmertje en de laatkomers werden dan niet gezegend, maar gesopt.

Kerkverzuim
De schoolkinderen moesten iedere dag naar de kerk. Ja, nu hoeven ze niet meer iedere dag. Op het rapport stond, naast de andere vakken, ook ’kerk-verzuim’. Op mijn rapport stond daar ’1 maal’ achter. Mijn vader vroeg hoe dat kwam, ik wist het niet. Dat leverde mich ein hel op! Dat ik voor taal en rekenen een 9 had, daar werd niet naar gekeken.

Kerkbanken
Weten jullie nog dat de kerkbankplaats verpacht werd? Vooraan waren de duurste plaatsen, meer naar achteren werden ze goedkoper. Vooraan zaten de mevrouwen. Mijn moeder, madam Braeken, zat ver naar achteren. Mam is als madam Braeken op 96-jarige leeftijd gestorven. Zo zie je dat je als madam ook heel oud kunt worden!

Het schoolbiechten
Wij gingen gezamenlijk vanuit de school naar de kerk. De meeste kinderen wisten niet wat ze fout gedaan hadden. Dan maar wat fantaseren of liegen. Ik zelf wist het ook niet meer. Ik zei tegen de biechtvader: "Ik heb hetzelfde als de vorige keer gedaan."
Samenvatting2:
Hij zei: "Dacht je dat ik nog weet wat dat was?" Nou, als híj het niet weet….. "Je moet iets weten", zei hij. En jawel hoor, daar schoot mij iets te binnen. "Ik heb een puipje in de kerk gelaten." "Waar in de kerk en hoe vaak?" Ja, dat wist ik nog wel. "Heeft iemand het gehoord?" "Nee, nee, gehoord niet." Voor penitentie moest ik veel bidden. Ik dacht: als je nog eens een puipje in de kerk moet laten, dan kun je hem beter van tevoren langzaam doodknijpen.

Gezangen
Wat hebben ze ons vroeger toch bang gemaakt! De priester zei: "We pakken lied nummer 15. Ik zing de eerste 3 regels en daarna valt de hele kerk in." Vele mensen durfden toen al niet meer naar de kerk te gaan." De toenmalige kapelaan Vliegen had een hele goede zangstem. Ook zong hij altijd heel luid, neen, veel te luid. Het geluid weerkaatste met grote kracht tegen de mooie fresco-plafond. We zagen vele haarscheurtjes optreden. Dit was natuurlijk óók de oorzaak dat later de stukjes uit het plafond vielen.

Die stomme Vliegen!
Duivels Op de school werd ons door pastoor Riga verteld dat er duivels bestonden. Deze duivels waren heel bang voor het kruisteken. Om de kinderen te over-tuigen gaf hij een voorbeeld. In ’43 gingen enkele hoge Duitsers door het dorp op zoek naar enkele grote huizen die geschikt waren voor inkwartiering. Bij de grote pastorie aangekomen belden ze aan. Ze zeiden wat ze kwamen doen. Pastoor bekeek hen eens en sloeg toen een heel groot kruisteken over hen. De Duitsers schrokken en zeiden tegen elkaar: "Er ist nicht gans richtig. Er hat ein Vogel. Komm schnell weiter!" Tegen de kinderen zei hij: "Die Duitsers hadden dus de duivel in de nek zitten en konden niet tegen het kruisteken." Pastoor kreeg geen inkwartiering, de anderen wel.

Communie uitbrengen
Ik ging, als misdienaartje, voorop met de brandende kaars en het belletje. Als laatste werd naar Schaepkens gegaan, het was ijskoud en er lag een dikke laag sneeuw.
Samenvatting3:
Na het laatste huis, aan het Van Caldenborghsweggetje, mocht ik van mijnheer kapelaan van Amstel de kaars uitblazen en hoefde ik niet meer te bellen. Vader Schaepkens en de andere familieleden kregen de communie. Daarna gingen we gezamenlijk koffie drinken. Als we in Vroenhof de communie uitbrachten, dan ging dit vanuit de kloosterkerk. Wij belden aan en de bekende mejuffrouw Beinekes deed open. Het eerste wat ze zei was: "De schoenen uitdoen!" Ik deed ze meteen uit maar kapelaan van Amstel sputterde tegen. Mejuffrouw Beinekes won. Toen hij de schoenen uitdeed zag hij een klein gaatje in zijn sok. Hij trok het gaatje groter en stak daar de grote teen door. Extra flink stampend met de grote blote teen op de kloostervloer gingen we verder. De mejuffrouw riep nog: "Wacht even, dan haal ik een zuster om het gat te stoppen." Maar wij tweeën waren niet meer te stoppen.

De voorbereidingen voor het trouwen
Weken vantevoren de catechismus doorlezen en dan heel angstig samen naar pastoor Riga gaan. Dit geschiedde enkele keren. De eerste vraag was altijd: "Hoeveel goden zijn er?" Op deze strikvraag zeiden die twee altijd: "Drie". "Fout, fout!" riep pastoor dan. "Er is maar een God!" Dan wilde hij ze op hun gemak stellen en vroeg uit hoeveel geboden de Tien geboden bestonden. Ja, dan bracht hij je helemaal aan het twijfelen! En bij de 12 apostelen aangekomen meende je dat hij je aan het judassen was. Maar, het kwam altijd goed! (Nooit echtscheidingen).

Het romantisch trouwen van vroeger
De Belsj van Houthem verzorgde dagtochten voor de toeristen, met koets en paard. Hij had drie koetsen en natuurlijk de nodige paarden. Wilde je echt romantisch trouwen, dan werd er dus naar de Belsj gegaan. Hij, in uniform op de bok met de sjmik in de hand, en in de koets het bruidspaartje. Toen ze in de kerk zaten bleef het bruidje niesen en snotteren. Ze was allergisch voor paarden.
Samenvatting4:
Bij een volgend romantisch gebeuren begon bij het uitstappen van het bruidspaar het paard te plassen. Het sprenkelde op het bruidskleed. Tijdens de trouwplechtigheid en de hele dag bleef het stinken. Ja, ja, over oude romantiek gesproken…

Een huwelijksmis met twee bruidsparen
De bruidjes waren gezusters, ze waren niet afkomstig uit Houthem. Ze waren te laat, dus pastoor Riga was al behoorlijk kwaad. "Ga eens buiten kijken waar ze blijven." Daar stonden ze, de bruidjes in mantelpak en beiden een dikke buik. Een bruidegom, in gewoon pak, rolde een sigaret en stak deze aan. De andere vroeg aan de eerste of hij ook van zijn tabak mocht rollen. Is roken in een dergelijke situatie wel gezond? Ik zei:"Jullie moeten naar binnen komen." "Dat is goed, maar we roken eerst onze sigaret op." Ze kwamen naar binnen. Ik zei tegen mijnheer pastoor: "Kijk eens wat die vrouwen een dikke buik hebben." Hij antwoordde: "Die hebben de duivel in de nek zitten." Ik dacht: dat kan niet, baby’s zitten toch niet in de nek? Die pastoor slaat zich ook maar wat uit zijn nek.

De preek van pastoor Riga
Af en toe waarschuwde hij ons voor de gevaren van de lits-jumeaux (2 een-persoonsbedden die tegen elkaar staan). "De lits-jumeaux: weg met dat lelijke vieze Franse woord!" Deze lits-jumeaux hoorde niet thuis in een goed katholiek gezin.

Mijn eerste Heilige Communie
Een nieuw matrozenpakje en nieuwe schoenen. Ik mocht me haast niet bewegen en dus ook niet voetballen. Beide moesten nog lang meegaan en misschien nog door een of meer van mijn broertjes gedragen worden.
Samenvatting5:
Ik moest de hele dag een gelukkig communiegezicht trekken. ’s Middags moesten we naar het lof. Geen springkussen, geen tapkast, geen traiteur. Mam maakte zelf ein kouw sjotel en er was zelfgebakken vla. De cadeaus: een heiligenbeeldje, 7 prentjes met allemaal verschillende heiligen, 2 rozenkransen (rozenhoedjes), 2 wiewaterbekskes, ein tas en ei sjeutelke, 2 godvruchtige schilderijtjes en 1 leeg spaarpotje waar een rijke oom 3 guldens in deed. Heb je "danke" gezegd? Moet je de tante niet zoenen? Na afloop: niets aan het communiepakje, de schoenen nog als nieuw. Weg met het gelukkige communiegezicht. Iedereen tevreden dus ik ook!

Eerste Communiecadeaus uit 1942
Ik was dit jaar uitgenodigd op een communiefeestje. Een fiets, een horloge, een geluidsinstallatie, een laptop, een mobiele telefoon…….. wat hij al niet had, kreeg hij alsnog voor zijn communie. Toch was het jongetje niet tevreden! Hij trok geen gelukkig communiegezicht, hij huilde. Bij al zijn cadeaus had hij óók nog een paard gekregen en de bruine kleur vond hij maar niets!

Oksaal
Pastoor Riga zag tijdens de dienst, een vrouw op het oksaal zitten en dit mocht niet. Vanaf het altaar riep hij dat ze naar beneden moest komen. De vrouw kwam niet. Hij riep toen menige keer, met steeds luidere stem: "Kom van dat oksaal af!"
Samenvatting6:
Op het oksaal zaten geen vrouwen, alleen enkele jongens waarvan een met hoog golvend zwart haar. De jongen kreeg in de gaten dat de pastoor hem, met die golvende haren, voor een vrouw aanzag. Hij wilde pastoor laten zien dat hij een jongen was en zette zijn pet op. De pastoor ging gewoon door met schelden alleen zei hij nu: "Zet die pet af! Dat mag niet in de kerk!"

Processie
Dan was er de lange processie naar Vroenhof, de overweg over, vele rustaltaren, heel warm, door het bos naar boven. Hier in het bos was het dat het grote maagdenkoor, onder elkaar, met de grote palmentakken erop los sloegen. Toen ze uitgeslagen waren ging men, om Schaepkens heen, Kloosterbos en Vauwerstraat naar de kerk toe. Waarom gebeurt dit vechten niet meer? Zullen er geen grote palmtakken meer zijn? Misschien toevallig opgevreten door de processierupsen?

Zondagritueel
Zondagmorgen 7 uur, opstaan, naar de Mis van 8 uur, naar huis, vlug eten, naar de Hoogmis van 10 uur, naar huis, eten, naar het Lof van 3 uur, later nog jeugdcongregatie, naar huis, koffie drinken, verplichte familiewandeling, eten, slapen, om 7 uur opstaan, naar de Mis van 8 uur, gezamenlijk naar school, om 10 uur godsdienstles door pastoor Riga.

ZIE VERVOLG
Trefwoorden:
Geografische namen: