Tussen de Margratense kerkdorpen Mheer en Banholt heeft altijd al een bepaalde rivaliteit bestaan. De laatste jaren beperkt die rivaliteit zich hoofdzakelijk tot de vraag wie van de twee dorpen de langste mei-den kan opzetten en wie de meeste - en fraaist uitgedoste - paarden voor de dennenkar door de dorpen kan laten trekken. Het rijke roomse leven bloeit in het Heuvelland nog volop. De kerk staat nog altijd midden in de samenleving. Een serie over kerken in het Heuvelland en de mensen er omheen. Maar in het verleden is dat wel eens anders geweest. Tot de grote herindeling van 1982 behoorde Banholt tot de zelfstandige gemeente Mheer. De adellijke familie De Loe, die tegenwoordig nog altijd zeer betrokken is bij het dorpsleven, drukte tegen het einde van de negentiende eeuw nadrukkelijk zijn stempel op de Mheerse en Banholtse samenleving, waarbij 'die van Tebannet' zich maar al te vaak stiefkinderlijk behandeld voelden. Toen in 1872 dan ook door de baron, die ook burgemeester was, besloten werd dat de kerk van Mheer toe was aan een rigoureuze vernieuwing, rees dat tot protesten uit Banholt. De bevolking wilde wel meebetalen aan een nieuw gebedshuis, maar dan moest dat wel gebouwd worden tussen beide dorpen in. De Loe, die de voornaamste geldschieter was, sprak daar echter zijn veto over uit. En dus staken ze in Banholt de koppen bij elkaar en besloten de rijke boerenfamilies een eigen kerk, met de heilige Gerlachus als patroonheilige, te bouwen. Tot groot ongenoegen van de baron, maar ook van het bisdom. De door de Meerssense architect G. Jonkergouw in 1875 ontworpen kerk werd door het bisdom als illegaal beschouwd. De eerste jaren werden de diensten gedaan door geestelijken die veelal uit Duitsland werden gerekruteerd. Pas in 1881 kreeg Banholt in de persoon van Lambert Nijssen zijn eerste legale pastoor. Je kunt de kerk van Banholt, met zijn typisch rechthoekige toren, niet in een bepaalde stijl plaatsen. Aan de buitenkant oogt de kerk niet echt bijzonder.