Oote
Ik nodigde hem een keer uit naar theater Mikro Skoop in Broekhuizen van Wilmy Peters en Hans Conen, die daar tussen 1967 en 1974 regelmatig schrijvers naartoe haalden. Ter voorbereiding schreef Walter de Bruijn een mooi stuk over Jan Hanlo in het Dagblad voor Noord-Limburg. Jan kwam helemaal vanuit Valkenburg op zijn motor. De avond werd een absolute flop. Ondanks alle promotie in de krant en bij de Noord-Limburgse bibliotheken en boekhandels kwam er helemaal niemand.

Jan was woedend. Wij, de organisatoren en ik, die het gesprek met hem zou leiden, begrepen er ook helemaal niets van. Misschien kwam het doordat Jan ook een bekende homo was, dat lag in de jaren zestig in Noord-Limburg nogal gevoelig. Tegen negen uur moesten we de avond afblazen. Jan kon blijven slapen, hij kreeg zijn beloofde honorarium. Dat had hij dringend nodig, zijn boeken verkochten ondanks alle ophef totaal niet. Tegen tien uur reed hij in het donker nog terug naar Valkenburg.
Enkele jaren later reed hij zich te pletter op een tractor die rechts aangaf maar links afsloeg. De Limburgse schrijvers en dichters waren allemaal bij zijn begrafenis. Later heb ik hem nog wel eens op het kerkhof bezocht. Daar schreef ik voor hem het bijgaande gedicht.

Vliegveld
Productiever is Franquinet bij het schrijven over de luchtvaart. Die interesse levert boeken op als Vgels vliegen over Limburg (1930), Zonen van Icarus (1937), Fokker, een lkeven voor de luchtvaart (1946) en Vliegsport en luchttoerisme (1966). In het eerste werk houdt hij een pleidooi voor een vliegveld in Zuid-Limburg, een betoog dat nog steeds gevolgen heeft. Hij beperkt zich niet tot schrijven om de mensen warm te maken voor het vliegen.
Voor de KRO verzorgt hij vanaf 1932 tot 1964 een radioprogramma over het onderwerp. In het verlengde ervan krijgt hij belangstelling voor sciencefiction en vooral het werk van Jules Verne. Over de Fransman schrijft hij de biografie Jules Verne, zijn persoon en zijn werk (1942). Bovendien vertaalt Franquinet vier boeken van Verne in het Nederlands: Een dagblad in de 29e eeuw, Een zee voor de Sahara, Een doktersvisite, en De Eeuwige Adam.
Vertalingen maakt hij ook van boeken van sciencefictiongrootheden Arthur C. Clarke en Charles Chilton en van de romancier en Nobelprijs voor literatuurwinnaar Sinclair Lewis.

Alsof het allemaal nog niet genoeg is, schrijft hij bovendien over Limburgse en Roermondse historische onderwerpen, wat resulteert in werken als Figuren uit de geschiedenis der Maastrichtse dialectliteratuur (1931), Boerderij-typen in Limburg (1931) en De kleine oorlog, Bezetting, evacuatie en bevrijding van Roermond (1947).

Edmond Franquinet is een veelzijdig en bezig baasje, maar wat wil je met zo’n pseudoniem.

Het gebruik van het 'schrijvershuis' is gratis voor auteurs die bij Prometheus zijn aangesloten, of dat in de toekomst gaan doen, zegt Spijkers. De eerste kandidaten voor een verblijf in het appartement van het kasteelhotel in Zuid-Limburg hebben zich al gemeld. ,,Afgelopen vrijdag hadden we ons jaarlijkse tuinfeest en daar heb ik het nieuws aan de aanwezige schrijvers verteld. Meteen daarna kwamen Nina Polak en Philip Huif naar me toe. Eén van hen reist komende week naar Houthem af."

Bijzonder
Camille Oostwegel van Oostwegel Collection, het bedrijf dat eigenaar is van onder meer Château St. Gerlach, noemt de komst van schrijvers bijzonder. ,,Ik vind het speciaal dat mensen die tijd nemen om bij ons hun boek af te maken of juist de eerste inspiratie ervoor op te doen. Het is toch mooi dat we kunnen bijdragen aan zo'n bijzonder product." Oostwegel legt uit dat sommige appartementen op het landgoed eigendom zijn van particulieren. Af en toe komt er eentje in de verkoop.
Het luxe hotel in Houthem St. Gerlach heeft in literaire kringen al de nodige bekendheid: A.F.Th. van der Heijden verbleef er de afgelopen twee decennia meerdere malen en werkte er aan enkele van zijn meesterwerken. Oostwegel: ,,We zijn er best trots op dat kunstenaars hier de rust en inspiratie vinden." Overigens werkt A.F.Th. van der Heijden niet onder de paraplu van Prometheus. Zijn boeken werden jarenlang uitgegeven door De Bezige Bij. In 2018 keerde hij terug naar uitgeverij Querido, waar hij in 1978 ook debuteerde.

We zijn er best trots op dat kunstenaars hier de rust en
inspiratie vinden.
Château-eigenaar Camille Oostwegel


Het schrijven is een eenzaam proces, dat soms moeizaam
verloopt.
Directeur-uitgever Mai Spijkes

Een heerlijke streek

Frins’ proefschrift bevat naast het vroege levensverhaal van de Limburgse prozaïst eveneens een deel van diens nooit herdrukte teksten. Een voorbeeld daarvan is het door Jean Frins ontdekte ‘Een heerlijke streek’ uit 1910. Het is een kritische en prikkelende beschouwing waarin Erens op niet mis te verstane wijze zijn ongenoegen uit over de opkomst en de gevolgen van de mijnindustrie in zijn geboortestreek. De tekst is onlangs gepubliceerd in het historisch magazine ‘Mijnstreek’. „Vergeet niet dat Parkstad in die tijd werd overspoeld met arbeiders uit alle windstreken”, zegt Frins. „En om met Donald Trump te spreken: ‘They were not sending their best men’. Die mijnwerkers kregen het geregeld aan de stok met de autochtone Limburgers uit onze regio: handelslieden, arbeiders en boeren. Vaak genoeg kwam het tot conflicten waarbij verbaal en fysiek geweld niet werd geschuwd. Erens gruwde daarvan en laat dat in zijn verhaal duidelijk blijken.”

Harry Prick

Jean Frins doceerde Nederlands aan universiteit de Sorbonne in Parijs. Daarvoor gaf hij colleges in Belgrado en les op middelbare scholen in heel Nederland. Hij kreeg op het Bernardinuscollege in Heerlen literatuurles van Ben van Melick: docent, publicist en columnist. „Toen al had het werk van Frans Erens mijn belangstelling”, blikt hij terug. „Ik moest in de klas een keer een spreekbeurt over hem houden waarover Van Melick zo enthousiast was dat hij Lodewijk van Deyssel-kenner en Tachtigerspecialist Harry Prick tipte met de mededeling: ‘Harry, ik heb je opvolger!’. Dat ik de eerste Erens-biografie schrijf, overigens begonnen op voorstel van de Sorbonne, vind ik dus wel speciaal. Net als het feit dat ik net als de schrijver uit Schaesberg kom. Dat is voor mij persoonlijk een extra dimensie.”

Vuistdikke biografie

Dat de biografie er nu pas komt is te wijten aan het feit dat Erens’ nalatenschap in privébezit is en niet toegankelijk voor anderen. Frins: „Ik heb desondanks veel materiaal over hem. Nadat ik in 2016 contact kreeg met de familie Erens rijpte het idee voor een biografie en ben ik gericht met archiefonderzoek en schrijven gestart. Mijn promotoren zijn Kees Snoek (hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de Sorbonne) en Mary Kemperink (emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde in Groningen).”

‘Gendelettre’ wordt een vuistdikke publicatie met weinig illustraties, blikt Frins vooruit. „De uitdaging is om een wetenschappelijk verantwoorde biografie te schrijven die toch ook prettig leesbaar is. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit gaat lukken.”