Uw zoekacties: Publicatieband IV - De kerk van Terwolde, aflevering 31-41, pagina 16

Collectie tijdschriften SOGK - Publicatieband IV ( Stichting Oude Gelderse Kerken )

beacon
1  records
 
 
103 Collectie tijdschriften SOGK - Publicatieband IV
Erfgoedstuk
Pagina
Publicatieband IV - De kerk van Terwolde, aflevering 31-41, pagina 16
Naam tijdschrift:
Publicatieband IV
Titel artikel:
De kerk van Terwolde
Datering:
najaar 1990 - najaar 1995
Jaargang:
XVI-XX
Aflevering:
31-41
Pagina:
16
Bladzijde in band:
190
Is onderdeel van:
NOTEN
' De beperkte plaatsruimte laat geen volledige bronvermelding toe. Belangrijke historische gege- vens zijn afkomstig uit het werk van Vredenberg (1968). Gegevens omtrent bouwgeschiedenis en inventaris van de kerk zijn ontleend aan de (interne) bouwhistorische rapportages door D.J.K. Zweers. Daarin is een uitgebreid literatuuroverzicht opgenomen: ze zijn getiteld 'Ter- wolde, Nederlands Hervormde kerk, Bouwhistorisch onderzoek, fase 1, Interieur', Amster- dam 1991, en 'Terwolde, Nederlands Hervormde kerk, Bouwhistorisch onderzoek, fase 2, Bouwgeschiedenis', Amsterdam 1995.
2 Zie G. Berends, 'Twello, Hervormde kerk, Documentatierapport', (onuitgegeven) bouwhisto- risch rapport. Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist 1984.
3 Er is veel te zeggen voor de suggestie van Vredenberg dat Twello en Terwolde beide gesticht zouden zijn vanuit een niet meer bestaande moederkerk die tussen beide dorpen zou hebben gelegen; Vredenberg, blz. 9 en 37-38.
4 R. Wartena, 'Het Graafschap Hamaland en de Hof te Eschede in Terwolde', in: Bijdragen en Mededelingen Gelre, Arnhem 1989, blz. 7-8.
5 Vredenberg, o.c, blz. 38. 6 Vredenberg, o.c, blz. 41. 7 Zie J.H. Hermsen, Molenhistorie van Terwolde; blz. 9, z. pi., z.j. (Terwolde 1990).
8 Vredenberg, blz. 48, resp. 55. 9 Van zijn hand was ook het ontwerp van verschillende landgoederen, ondermeer De Poll bij Voorst, de Engelenburg bij Brummen. Ook de orgelkas in de Grote kerk van Elburg, die tot in detail met de Terwoldse gelijkenis vertoont, is door hem ontworpen. Zie Christiaan Kramm, De levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche kunstschilders, beeldhouwers, graveurs en bouwmeesters, blz. 1023, Amsterdam 1857-1861. Een bewijs voor de toeschrijving aan Van Lunteren kon tot op heden niet worden geleverd.
10 Die zijn er voordien ook geweest, want in het bestek uit 1825 werd bepaald dat enkele der aan- wezige banken aangepast moesten worden. Uit het onderzoek is gebleken dat in de noordbeuk enkele banken aanwezig zijn die in 1827 vermaakt zijn.
11 Tot 1801 was ook de huidige St. Corneliuskerk van Beuningen (Gld) aan Cosmas en Damianus gewijd, terwijl ook een niet meer bestaande kapel in Noord-Wimmenum (NH) hen als patroon had. Gegevens over beide heiligen voornamelijk uit: J. Zuring, De heilige genezers Cosmas en Damianus in Nederland, Venlo 1989.
12 Daarbij zal de invloed van het Stift Essen, dat evenals de stad Essen Cosmas en Damianus als patroons heeft, een rol hebben gespeeld.
13 In verband daarmee staat in zekere zin een aanzienlijk aantal altaren aan Cosmas- en Damianus gewijd, met name in grotere kerken.
14 De naam De Medici verwijst naar het medisch beroep, terwijl er eveneens taalkundige ver- wantschap bestaat tussen de heilige Cosmas en het begrip cosmetica.
15 In 1649, toen de kerk in Lutherse handen kwam, werden de relieken verkocht aan de St. Mi- chaelskirche te München, waar ze nog heden ten dage rusten in een schrijn dat omstreeks 1420 in uitmuntend zilversmeedwerk is uitgevoerd; zie Johann Christian Bosse/Hans Henry La- motte, Der Dom zu Bremen in de serie Die blauen Bücher, Königstein 1989, blz. 8.
16 De belangrijkste bronnen zijn: Voorloopige lijst der Nederlandsche Monumenten van Geschie- denis en Kunst, Utrecht 1917, deel VI, blz. 188; Vredenberg o.c. (1968), blz. 36-37, Kunstreis- boek voor Nederland; 1977; zevende herziene druk, blz. 262 (Amsterdam :977); Zeno Kolks, Langs de oude Gelderse kerken, de Veluwe (Baarn 1978), blz. 86. We komen in deze werken de volgende dateringen tegen: Het schip wordt tussen ca 1300 en de zestiende eeuw gedateerd, de toren in het tweede kwart van de veertiende eeuw of tegen het eind van die eeuw en het koor met sacristie in de vijftiende- of zestiende eeuw. Alle auteurs dateren het koor ten onrechte jonger dan het schip.
17 Baksteenformaten en metselverbanden zijn als volgt. - Fundering van de oudste kerk, vlaams verband. Dit materiaal is in het huidige schip secun- dair gebruikt:
190
Voorbeeld : Klik op de tekst voor meer
Organisatie: Stichting Oude Gelderse Kerken
laatste wijziging 10-02-2020
1 gedigitaliseerd