Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Berne

zzOUD Databestand kloosters in Nederland ( Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven )

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Berne
Datering:
1134
Orde of congregatie:
Norbertijnen
Naam van het klooster:
Abdij van Berne
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw en Johannes de Doper (?)
Plaatsnaam:
Berne
Provincie:
Noord-Brabant
Parochie:
Herpt
Destijds gewest:
Holland, later Brabant
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1134
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Fulco, burchtheer van Berne en zijn vrouw Bescela schonken Bern, Masemunde, Erp, Altforst en Maarsbergen aan de abdij Mariënweerd om in Berne, een gehucht bij Heusden, een klooster te stichten. Deze schenking werd in 1134 door de Utrechtse bisschop Andries van Cuijk bevestigd. Het omstreeks die tijd als oudste dochterklooster van abdij Mariënweerd gesticht klooster viel in 1579 in handen van de geuzen. Die staken het in brand. De norbertijnen vertrokken toen uit Berne. Een aantal van hen vestigde zich in de parochies die zij bedienden. Anderen namen de wijk naar 's-Hertogenbosch, waar ze eerst in Achter het stadhuis en later in de Sint Jorisstraat een refugiehuis hadden. Omdat een spoedige terugkeer naar Berne niet mogelijk was, kocht abt Jan Moors in 's-Hertogenbosch de gebouwen van de Broeders des Gemenen Levens, in de volksmond het Rijke Fraterhuis genoemd, om de kloostergemeenschap daarheen te verplaatsen. Deze gebouwen werden in 1623 betrokken. Dit slechts voor korte tijd. Toen Frederik Hendrik in 1629 's-Hertogenbosch innam, werden de norbertijnen uit de stad verbannen. Opnieuw trachtte abt Jan Moors het klooster nieuw leven in te blazen. Hij liet daarbij zijn oog vallen op Heeswijk, waar hij een buitenhuis bezat, het 16e eeuws “Slotje”. Ook deze plannen liepen op niets uit. In 1648, aan het einde van de Tachtigjarige Oorlog, werden de abdijgoederen door de staat geconfisqueerd. De kloosterlingen weken uit naar het graafschap Bokhoven, Bedaf bij Uden, de verschillende parochies die zij bedienden en naar de veiligere Zuidelijke Nederlanden, waar zij in Vilvoorde onderdak vonden. De Franse Revolutie maakte evenwel een einde aan het verblijf in Vilvoorde. Van enig kloosterleven was er vanaf 1797 geen sprake meer, totdat in 1857 de abdij zich definitief vestigde in het “Slotje” in Heeswijk, dat dankzij de bescherming van o.a. Koning-Stadhouder Willem III in bezit van de norbertijnen was gebleven. Het “Slotje” maakt nog steeds deel uit van het huidige abdijcomplex
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel II, p. 32; T. Kappelhof, C. Kolman, B. Kooij, B. Olde Meierink, N. Reijs en R. Stenvert, “Monumenten in Nederland. Noord-Brabant “( Zwolle1997), p.184; Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: “Monumentenregister: Monumentnummer: 21276 Abdijstraat 49 5473 AD te Heeswijk-Dinther”, zie ook www.dbnl.org/tekst/sten009monu02_01/sten009monu02_01_0079.php (06-04-2016)
Gebruikte websites:
Website Abdij van Berne, http://www.abdijvanberne.nl/abdij-van-berne-heeswijk/ (04-04-2016); Website Abdij van Berne, http://www.abdijvanberne.nl/abdij-van-berne-heeswijk/ (04-04-2016); Website Het Digitaal Oorkondenboek van Noord-Brabant, http://www.donb.nl/webquest/1134.html (04-04-2016); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Abdij_van_Berne (04-04-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P033-032
VU Kloosterlijst nummer:
H55