Uw zoekacties: zzOUD Databestand kloosters in Nederland

zzOUD Databestand kloosters in Nederland ( Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven )

beacon
102  beschrijvingen
sorteren op:
 
 
 
 
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Nieuwkuijk (Vlijmen), Abdijlaan 6
Datering:
1904 - 2016
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Naam van het klooster:
Abdij Mariënkroon
Patroonheilige:
Maria
Straat:
Abdijlaan 6
Postcode:
5253 VP
Plaatsnaam:
Nieuwkuijk (Vlijmen)
Provincie:
Noord-Brabant
Bisdom:
's-Hertogenbosch
Stichting/eerste vermelding:
1904
Opheffing/laatste vermelding:
2016
Activiteiten:
Contemplatie
Geschiedenis:
Vanwege het antiklerikale beleid in Frankrijk weken de cisterciënzers van abdij St. Marie-du-Pont Colbert in Versailles uit naar België. Van daaruit vestigden zij zich in 1904 op het als klooster ingerichte kasteel Onsenoort bij Nieuwkuijk, waarvan Bernard Maréchal, hun stichter en tevens abt, in 1903 eigenaar geworden was. In dit klooster was aan het contemplatief leven volgens de Regel van Benedictus de plicht verbonden tot altijddurende aanbidding van het Allerheiligste Sacrament. Toen na de Eerste Wereldoorlog de situatie voor religieuzen in Frankrijk verbeterde, keerde Maréchal met bijna de gehele communiteit terug naar Versailles. Het lag in de bedoeling Onsenoort van de hand te doen. Dit kon echter voorkomen worden. In 1928 werd Onsenoort een zelfstandige priorij, die een dusdanige groei kende, dat in 1934 tot uitbreiding van het kloostercomplex overgegaan werd. Het oude kasteel werd daarbij nagenoeg geheel afgebroken. Twee jaar later, in 1936, kwam Onsenoort in ernstige financiële problemen. De Belgische cisterciënzerabdij te Bornem schoot te hulp en een faillissement kon toen voorkomen worden. De banden met abdij St. Marie-du-Pont Colbert werden verbroken en er kwam een eind aan de altijddurende aanbidding van het Heilig Sacrament. Voorts kreeg het convent toen de naam Mariënkroon dat ooit de naam was van het middeleeuws cisterciënzerklooster in Heusden. In 1957 werd Mariënkroon tot abdij verheven. De communiteit koos voor een andere levenswijze, die zich vooral kenmerkte door meer openheid en meer contact met de buitenwereld. Na het tweede Vaticaans Concilie nam zowel door uittredingen als door minder intredingen de communiteit snel in omvang af. De al in 1910 opgerichte kloosterschool werd een open internaat, dat echter in 1973 wegens te weinig aanmeldingen zijn deuren moest sluiten. Sinds 2002 is abdij Mariënkroon in verschillende fases onderdeel geworden van Focolarebeweging. De abdij hield officieel op te bestaan toen in 2016 de laatste abt overleed
Gebruikte literatuur:
W. Nolet: Katholiek Nederland, Deel I ('s-Gravenhage 1930), p. 126/131-133; M. van der Plas en R. Lutz, “Abdijen in de Lage Landen en de mensen die er wonen” (Tielt, Baarn 1989), p. 43-49; P. Holt, ´Schiere monniken en grijze vrouwen” (Eindhoven 2012), p. 92/93; J. Smits, “Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant” (Aphen aan de Maas 2010), p. 590-592; P. Huisman, ’Abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk’ op Website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/abdij-mari-nkroon-in-nieuwkuijk (16-05-2020)
Gebruikte websites:
Website Archiven.nl: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=128&miaet=1&micode=0499&minr=5051479&miview=inv2&milang=nl (16-05-2020); Website Meertens Instituut, https://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/538 (16-05-2020); Website Stichting Mariapoli Mariënkroon, http://marienkroon.nl/paters-cistercienzers/ (16-05-2020); Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Mari%C3%ABnkroon (16-05-2020)
ENK Monasticon nummer:
MON-P006-001
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Zierikzee
Datering:
1311 - 1572
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Naam van het klooster:
Onze Lieve Vrouw-Zaal
Patroonheilige:
Sint Agatha
Plaatsnaam:
Zierikzee
Provincie:
Zeeland
Parochie:
Zierikzee
Destijds gewest:
Zeeland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1311
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In Zierikzee, in het niet ver van de Sint-Lievensmonsterkerk gelegen Sint- Aagtenhuis, waren franciscaner tertianen gevestigd. In 1470 wilden zij tot een strengere levenswijze overgaan. Daartoe wendden zij zich tot de abdij Sint-Salvator te Antwerpen. Het duurde tot 1483, dat zij als priorij van voornoemde abdij in de orde van Citeaux opgenomen werden. De priorij, die de naam Onze-Lieve-Vrouwen Zaal of Mariënhof kreeg, sloot zich aan bij de Colligatie van Subculo, waarin zij een belangrijke plaats innam. Mariënhof had geen landerijen. Haar inkomsten verkreeg zij evenwel uit de bierbrouwerij en uit de nodige erfrechten en legaten. Claes Van Niewerlerc,de eerste prior van Mariënhof, was subprior geweest van Mariënhaven te Warmond. Nadien werden vooral monniken van het Antwerpse Sint-Salvatorabdij als prior van Mariënhof aangesteld. De priorij heeft veel te lijden gehad van de pest en de stadsbrand van 1526. Toen Zierikzee in 1572 naar de Prins van Oranje overging, werden de monniken gedwongen te vertrekken. De toenmalig prior, Cornelius Poldermans, weigerde dit, waarop hij vermoord werd. De in 1583 openbaar verkochte kloostergebouwen, werden gesloopt. Er kwamen woonhuizen voor in de plaats. Bij opgravingen in 1905 en 1911 werden er fundamenten en geraamten aangetroffen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel III, p. 138; P. Holt, “Schiere monniken en grijze vrouwen” (Budel 2015), p. 62/71/249/261/262; K. Goudriaan, ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1, 1998”(Hilversum 1998), p. 237
Gebruikte websites:
Website Encyclopedie van Zeeland, http://encyclopedievanzeeland.nl/Kloosterwezen; Website Encyclopedie van Zeeland, http://encyclopedievanzeeland.nl/Zierikzee (06-03-2016); Website Encyclopedie van Zeeland,
http://encyclopedievanzeeland.nl/Cornelius_Poldermans (06-03-2016); Website Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), http://www.bhic.nl/archieven-1?mivast=235&mizig=210&miadt=235&miaet=1&micode=239&minr=12933656&miview=inv2&milang=nl (06-03-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P006-103
VU Kloosterlijst nummer:
Z12
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: IJsselstein
Datering:
1394 - 1577
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Naam van het klooster:
Onze Lieve Vrouw-Berg
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
IJsselstein
Provincie:
Utrecht
Parochie:
IJsselstein
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1394
Opheffing/laatste vermelding:
1577
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Het in 1342 in Eiteren, net buiten IJsselstein, gestichte cisterciënzerabdij werd in 1349 tijdens de oorlog tussen Holland en bisschop Jan van Arkel verwoest. Het werd omstreeks 1350 weer opgebouwd. Rond 1360 werd, zonder dat de reden daarvan bekend is, het klooster als communiteit opgeheven. De gebouwen werden toen tot de grond toe afgebroken. Arnold van Egmond (1340-1409) stichtte in 1394 bij testament een nieuw cisterciënzer klooster, nu als priorij. Daartoe schonk hij zijn eigen hofstede, plaats en erf te IJsselstein. In 1395 bevestigde paus Bonifatius IX de stichting van de priorij, die inmiddels Onze Lieve Vrouwenberg heette en gelegen was in de zogenaamde Nieuwstad een laat-middeleeuwse stadsuitleg, die het huidige stadsdeel Nieuwpoort aan de zuidoostelijke stadszijde omvatte. Een jaar later, in 1396, was de conventskerk al in gebruik. Pas in de jaren 1406 en 1409 volgde de incorporatie van het klooster in de cisterciënzer orde en werd het onder toezicht geplaatst van de abt van abdij Kamp te Moers. Sinds 1418 maakte Onze Lieve Vrouwenberg deel uit van de “Colligatie van Sibculo”. Bij de wederopbouw van IJsselstein na een brand in 1466 werd de stad verkleind, waardoor het klooster buiten de stadsmuren kwam te liggen. In 1482 werden de kloostergebouwen tijdens de Stichtse oorlog vernietigd. In de periode 1485-1492 vestigden de monniken zich, na omzwervingen zonder eigen tehuis, in de Looi bij de IJsseldam ver ten zuiden van de stad IJsselstein. In 1492 keerden zij echter definitief terug in de stad, waar zij hun klooster in de Benschopperstraat betrokken. Ten gevolge van een rampzalige kloosterbrand in 1537 moesten de monniken een aantal jaren wonen in het huis Die Lumbaert (de Lombard) in de Weidstraat. In 1577 werd de kloosterkerk door de calvinisten in bezit genomen. In 1578 werd een gedeelte van de kloostergebouwen gesloopt en werden de goederen geconfisqueerd en gevoegd bij de domeinen van Willem van Oranje, aan wie de baronie van IJsselstein toebehoorde
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel III, p. 135/136; H. Engen, “Monastiek observantisme en Moderne Devotie in de Noordelijke Nederlanden” (Hilversum 2008), p. 130;J.M. van Winter, “Middeleeuwers in drievoud: hun woonplaats, verwantschap en voeding” (Hilversum 2017), pz. 168; J.G.M. Boon, “Aantekeningen over de historie van IJsselstein” (1968), zie ook: https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/212334/HEEM_1968-02_1.pdf? (28-05-2018); A.M. Fafiani, ‘Mariënberg aan de IJsseldam, nieuwe gegevens over klooster en priorij’ in “Historische Kring IJsselstein” 37/38 (sept/dec. 1986, zie ook: https://dspace.library.uu.nl/handle/1874/299452 (28-05-2018), p. 364/367; C.L. Temminck Groll ‘De restauratie van Mariënberg, vijf woningen in het restant van een klooster’ in “Historische Kring Ijsselstein”, 31 (dec. 1982), zie ook: HKIJ_1984-31.pdf (28-05-2018), p. 201/202; M. Kocken, E. Ennen, S. Mudde en S. Stoop-Greijer, 'Van een andere orde. Cultuurhistorische Verkenning van het Kloosterplantsoen te IJsselstein' (Amersfoort 2006), p. 21
Gebruikte websites:
Website Archieven.nl, http://www.archieven.nl/nl/zoeken?mizig=210&miadt=39&micode=1197&minr=2844706 (06-03-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P006-101
VU Kloosterlijst nummer:
I04
Toon op kaart Toon op kaart
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Woezik
Orde of congregatie:
Cisterciënzers
Naam van het klooster:
Uithof Abdij Kamp Moers
Plaatsnaam:
Woezik
Provincie:
Gelderland
Destijds gewest:
Gelre
Type:
Uithof, m
Geschiedenis:
Abdij Kamp bij Moers had een uithof in Woezik, thans een woonwijk in de gemeente Wijchen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, deel III, p. 131; W. Kattenberg, ‘De gemeente Wijchen’ op website W. Kattenberg, https://kattenberg.wordpress.com/2014/12/10/de-gemeente-wijchen/ (06-03-2016)
ENK Monasticon nummer:
ME-P006-100
VU Kloosterlijst nummer:
X02d
Toon op kaart Toon op kaart