Uw zoekacties: N.V. Maatschappij Oldehove tot Exploitatie van de Toren als ...

1517 N.V. Maatschappij Oldehove tot Exploitatie van de Toren als Uitzichttoren te Leeuwarden, 1914-1970 ( Historisch Centrum Leeuwarden/ Histoarysk Sintrum Ljouwert Leeuwarden )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
Op 15 juli 1914 wordt opgericht de N.V. “Maatschappij Oldehove”, die zich ten doel stelt de Oldehove te exploiteren als uitzichttoren en die daartoe een elektrische lift wil aanbrengen. Die moet de bezoeker tot de hoogte van de klokkenstoel brengen, op ruim 36 meter hoogte. Daarna moeten nog 44 stenen en enkele houten treden te voet worden genomen.
Eerder is een Voorlopig Comité “Lift Oldehove” gevormd, dat bij de Gemeente Leeuwarden een verzoek heeft ingediend om de lift te mogen aanbrengen en exploiteren. Dit verzoek wordt door B&W gunstig ontvangen en ook de Gemeenteraad gaat in 1914 akkoord. Er is inmiddels een Raad van commissarissen gevormd en een directeur benoemd, de heer H. Gorter, wijnhandelaar ter plaatse. Hij is degene die zich in de voorgaande jaren zeer beijverd heeft de Oldehove als uitzichttoren te mogen gebruiken. Na een jaar wordt hij opgevolgd door het tweetal R. Buisman en Tj. Kuperus. Gorter blijft nog wel lange tijd actief als commissaris. Hij is een van de Leeuwarder notabelen die de Maatschappij dragen.
Om aan het nodige geld te komen worden er aandelen geplaatst.

In 1916 wordt daadwerkelijk met de bouwwerkzaamheden begonnen en op 17 september van dat jaar wordt de nieuwe toeristische attractie in bedrijf gesteld. Er is personeel aangetrokken om de lift te bedienen.
In 1917 trekt de toren bijna 12.000 bezoekers. De prijs van het liftgebruik is 10 cent per persoon. Er wordt boven op de Oldehove een grote verrekijker aangebracht.

Ook in de volgende jaren gaat het crescendo met het aantal bezoekers en doet de Maatschappij goede zaken. Als in juli 1924 de termijn van 10 jaar afloopt, waarvoor de Maatschappij vergunning tot exploitatie van de lift verkregen had, hebben in totaal 118.000 personen van de lift gebruik gemaakt. Die vergunning wordt trouwens weer voor 10 jaar verlengd, evenals in 1934.
In augustus 1940 wordt de toren door de Duitse Wehrmacht in beslag genomen en komt het toeristisch bezoek aan de Oldehove tot stilstand.
In mei 1946 wordt op een vergadering van directie en commissarissen de balans van de oorlogsjaren en bevrijding opgemaakt: de lift is na de oorlog snel op de normale wijze in gebruik genomen en heeft weer heel wat bezoekers getrokken. Er kan zelfs over de oorlogsjaren met terugwerkende kracht dividend worden uitgekeerd. Ook wordt de gemeentelijke concessie tot exploitatie van de lift verlengd.
In juli 1947 overlijdt mr. M.E. Hepkema, decenniën lang president-commissaris van de Maatschappij en een zeer vooraanstaand Leeuwarder (o.a. voorzitter van de Friesche Elfsteden Vereniging).
In 1953 wordt de oude lift onbruikbaar voor personenvervoer verklaard. Toch zet de Maatschappij, mede op verzoek van de gemeente, de exploitatie van de toren ook zonder lift voort. Torenwachter is dan de heer Visser, die vlak bij de toren woont. Als echter in 1963 zijn woning in verband met de sanering van de Oldehoveomgeving wordt afgebroken en hij moet verhuizen, blijkt de exploitatie met een torenwachter op afstand een moeizame aangelegenheid te worden.

In 1965 wordt de toren voor het publiek gesloten. Die is inmiddels ook zo bouwvallig geworden dat grondige restauratie nodig is.

In mei 1968 wordt in een buitengewone aandeelhoudersvergadering besloten de Maatschappij te ontbinden. De heer T.W. Overmeer is de laatste president-commissaris. Er resteert zelfs nog een klein positief saldo, dat overgemaakt wordt aan de Leeuwarder V.V.V.

Het archief is geregistreerd 28-09-2001 zonder verdere bijzonderheden. Het maakt de indruk volledig te zijn.

Kenmerken

Datering:
1914-1970
Soort toegang:
plaatsingslijst
Omvang:
0,1 m1
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Historisch Centrum Leeuwarden. Toegang 1517 N.V. Maatschappij Oldehove tot Exploitatie van de Toren als Uitzichttoren te Leeuwarden, 1914-1970
VERKORT:
NL-LwnHCL 1517
Categorie: