In het seizoen 1849/50 besloten de schaatsliefhebbers, die tot dan toe de directie hadden gevoerd over de te Leeuwarden gehouden hardrijderijen, hun taak neer te leggen. Een nieuw verkozen bestuur voelde zich niet zonder meer in staat de organisatie van wedstrijden over te nemen. Volgden nu enige bijeenkomsten, die resulteerden in het oprichten van een vaste vereniging op 5 februari 1850, onder de naam "De IJsclub" (sinds 1925 voorzien van het predicaat "Koninklijke").

Het lidmaatschap der nieuwe club staat, tegen contributie, vrij voor een ieder boven 18 jaar. Het bestuur bestaat aanvankelijk uit 5 leden, waaronder president, thesaurier en secretaris. Het aantal bestuursleden wordt in 1896 op 9 gebracht.

Doel van de vereniging is het bevorderen van alle ijsvermaak. Dit vermaak vond dan plaats op de Noordergracht, achter de Prinsentuin, die echter, wegens de stroming en de scheepvaart, pas na zeer strenge vorst betrouwbaar was. Men kocht daarom in 1886 een terrein aan de Bleekerstraat, om daar een IJsbaan aan te leggen, die sneller berijdbaar zou zijn. Er werden een feest- en muziektent en een directiegebouw opgericht. In 1895 werd deze IJsbaan uitgebreid en opnieuw ingericht. De bouw van een nieuw clubhuis in 1937 verschafte de IJsbaan het aanzicht, dat zij tot het eind van haar bestaan zou behouden. Dat einde kwam in de winter van 1978/79, toen voor het laatst op de IJsbaan werd geschaatst. Leeuwarden zou een IJshal krijgen, in de nabijheid van de Frieslandhal, aangelegd door de Gemeente. Voorwaarde daarbij was, dat de IJsverenigingen "De Koninklijke IJsclub" en Tjallinga" hun activa zouden inbrengen in de investeringskosten. Hetgeen geschiedde. September 1979 was de IJshal gereed. De oude IJsbaan werd gevoegd bij de terreinen t.b.v. het Soc. Hoger Onderwijs Friesland.

Het archief van "De IJsclub" werd in 1982 overgebracht naar het Gemeentearchief Leeuwarden. Het beslaat c.1,5 m1.

Leeuwarden, 1982. P.R.D.

In 2008 heeft de voorzitter van de Stichting de Koninklijke IJsclub, als opvolger van de Vereniging de Koninklijke IJsclub, nog een hoeveelheid de archivalia van de Vereniging aan het HCL geschonken. Onder dit materiaal bevonden zich o.a. nog oude stukken, die bij het eerder geschonken archiefdeel behoorden. Hier zaten notulenboeken van bestuursvergaderingen (1923- 1954), algemene vergaderingen (1887-1984) en jaarverslagen (1854-1970) bij. Om reden dat dit materiaal eigenlijk deel zou moeten maken van het oudere archief is er voor gekozen, het gehele archief te hernummeren en er zo een geheel van te maken. Er hoeft op deze wijze door de onderzoeker niet in meerdere blokken gezocht te worden.
In het jaar 2001 is de vereniging ontbonden en opgegaan in de "Stichting de Koninklijke IJsclub Leeuwarden". Het archief van de vereniging kan daarmee eveneens als afgesloten worden beschouwd.
De later aangeleverde stukken zijn ingevoegd in de bestaande archiefstructuur. Hiermee is de door de laatste secretaris gehanteerde werkwijze (louter berging chronologisch op jaar) verlaten, waarmee beoogd is de toegankelijkheid te bevorderen en aan te sluiten op het reeds aanwezige archiefdeel. De chronologische berging voldeed vooral niet omdat o.m. ook notulen en financiele stukken, die de body van het archief (zouden moeten) vormen, hierin op datum waren opgenomen. De stukken met betrekking tot het boek "IJsvermaak in Leeuwarden" zijn om praktische redenen wel zoveel mogelijk bij elkaar gehouden.
Augustus 2008, Ger Boersma