Reeds in de Tweede Wereldoorlog werd van overheidswege nagedacht over de wenselijkheid om bouw- en woningtoezicht, in combinatie met gemeentewerken, niet langer door de gemeenten afzonderlijk te laten verrichten maar deze taken gezamenlijk te laten uitvoeren. Men achtte dit met name noodzakelijk voor de kleine gemeenten. De wederopbouw en de noodzaak de woningnood het hoofd te bieden vormde in het naoorlogse Nederland een extra stimulans om de krachten te bundelen. De Provincie nam daarbij het voortouw. De Utrechtse plattelandsgemeenten moesten de taakuitvoering onderbrengen in zogenaamde Kringen. Dit waren gemeenschappelijke regelingen voor het uitvoeren van bouw- en woningtoezicht en de dienst gemeentewerken. Houten, Schalkwijk, Tull en 't Waal, Bunnik, Odijk en Werkhoven werden door de Provincie ingedeeld in de Kring Houten. Per 1 januari 1950 traden de gemeente Houten, Schalkwijk en Tull en 't Waal tot de Kring toe. De andere drie volgden in 1951. Bunnik stribbelde aanvankelijk tegen omdat deze gemeente de regeling te duur vond. Er moest een speciaal Koninklijk Besluit aan te pas komen om Bunnik tot deelname te dwingen.

De centrumgemeente was Houten. De Kring werd bestuurd door een Kringcommissie. Voorzitter was de burgemeester van Houten. Verder werd de commissie gevormd door wethouders en burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De gemeentesecretaris van Houten voerde het secretariaat. De uitvoering van bouw- en woningtoezicht en het opzicht over de gemeentewerken geschiedde door een kleine staf, bestaande uit de Kringopzichter, later Kringarchitect, en een tweetal opzichter-tekenaars. Ze werden aangenomen en ontslagen door de Kringcommissie. Men hield kantoor in het gemeentehuis van Houten. De kosten die de Kring met zich meebracht werden opgebracht naar rato van het aantal inwoners per gemeente.
De Kring opereerde met wisselend succes. Na wat aanloopproblemen volgden jaren waarin de regeling redelijk voldeed. Door de uitbreiding van de gemeenten, met name Houten en Bunnik, werd de druk op de organisatie echter steeds groter. Het werk nam voortdurend toe maar de noodzakelijke uitbreiding om de groei bij te kunnen benen bleef uit. De kleinere gemeenten vonden dat de aandacht van de organisatie vooral uitging naar de grotere waardoor de "kleintjes" wel mee mochten opdraaien voor de kosten maar er te weinig dienstverlening voor terugkregen. Personele uitbreiding zou de kosten verhogen, terwijl, zo vreesde men, het vooral de centrumgemeente Houten zou zijn die daar het meeste van profiteerde. Bovendien kwamen er gemeentelijke herindelingen aan. De nieuwe gemeenten Houten en Bunnik werden daardoor groot genoeg geacht om de taken zelf weer in eigen hand te nemen. De Kring werd overbodig. Per 1 juli 1961 werd deze regeling opgeheven.
De omvang van het archief bedraagt 0,20 strekkende meter.