Uw zoekacties: Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939

T004 Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939 ( Historisch Centrum Limburg, te Heerlen (voormalig Rijckheyt) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
T004   Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939
Inleiding
Voorwoord (1.1.)
Geschiedkundig overzicht van de heerlijkheid en gemeente Wynandsrade (1.2.)
Algemeen (1.2.1.)
Heerlijkheid (1.2.2.)
Schepenbank (1.2.3.)
Administratief bestuur (1.2.4.)
Leen- en cijnshof (1.2.5.)
Kerk en Pastorie (1.2.6.)
T004 Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939
1. Inleiding
Geschiedkundig overzicht van de heerlijkheid en gemeente Wynandsrade (1.2.)
Kerk en Pastorie (1.2.6.)
Organisatie: Historisch Centrum Limburg, te Heerlen (voormalig Rijckheyt)
laatste wijziging 16-03-2015
Van de Parochie van Wynandsrade, toegewijd aan den H. Stephanus, martelaar, werd reeds melding gemaakt In het statutenboek van het Concilie van Susteren van het jaar 1303. Ze was toentertijd een zoogenaamde "media ecclesia". Bij de vestiging der nieuwe bisdommen in 1559 werd ze toegevoegd aan het bisdom Roermond, onder het dekenaat Valkenburg.
Men neemt algemeen aan, dat de eerste kerk door de familie von Bongart is gesticht; haar ligging nabij de oude burcht en het kasteel duidt dit overigens vrij duidelijk aan. De Heer van Wynandsrade was in het bezit der groote tiende; daartegenover moest hij koor en kerk bouwen en onderhouden, terwijl de bouw en onderhoud van den toren tot last van de gemeente kwam. Overigens bezat de Heer het vergevingsrecht der pastorie en van het beneficie van het O.L.Vrouwealtaar.
Van de oude kerk uit de 15e eeuw bestaat nog het koor; de rest dateert uit den tijd der vergrooting in de 18e eeuw. In 1750 was de kerk te klein en bouwvallig geworden. Baron von Bongart bood aan ze geheel op zijn kosten te laten vergrooten en herstellen, waarbij de Gemeente echter karrediensten en andere hulp zou verleenen. Bij deze gelegenheid werd de toren afgebroken, vergroot en geheel opnieuw opgebouwd. Het werk was klaar in 1753.
In 1943 werd de kerk door bominslag in den toren bijna geheel verwoest; men is bezig met een nauwkeurige restauratie.
De financiën der Kerk werden beheerd door een kerkmeester. Deze moest ontvangsten en uitgaven doen en bij vaste gelegenheden, b.v. kerkvisitatie door den landdeken, zijn verantwoording doen. De Kerk had vaste inkomsten uit de kerkrenten, die bestonden uit goederen in natura, doch meestal in geld werden betaald.
Hiernaast had de pastoor zijn eigen inkomsten, veelal uit de pastoriegoederen, die een gezamenlijke grootte hadden van 14 boender land. Meestal werden deze landerijen door den pastoor zelf bebouwd, soms ook werden ze verpacht aan de ingezetenen.
Daarenboven ontving de pastoor nog een derde deel der dorpstienden. Een derde bron van inkomsten was gelegen in het beneficie van het O.L.Vrouwealtaar. Dit was door Baron von Bongart ingesteld om op Zon- en Feestdagen een tweede H. Mis te verzekeren. Gewoonlijk was geen beneficiant aanwezig en kreeg de pastoor ook dit beneficie toegewezen. Een geschil, hierover ontstaan, werd in 1740 voorgelegd aan den Bisschop van Roermond en het Hof van Brabant, welker oplossing goedkeuring verleende aan het reeds lang gevolgde gebruik.
Laar (1.2.7.)
Nijthuizen (1.2.8.)
De Gemeente in de 19e en 20e eeuw (1.2.9.)
Geschiedenis van het archief (1.3.)
Verantwoording der inventarisatie (1.4.)
Lijst der schouten en schepenen van Wynandsrade (3.3.)
Lijst der burgemeesters van Wynandsrade (3.4.)
laatste wijziging 21-02-2018
2.164 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 2 bestanden

Kenmerken

Datering:
1819-1939
Titel:
Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939
Openbaarheid:
openbaar op enkele stukken na
Omvang:
ca. 18 meter
Toegang:
inventaris
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Rijckheyt, Centrum voor Regionale Geschiedenis, Heerlen. Toegang T004 Gemeente Wijnandsrade, 1819-1939
VERKORT:
NL-HrlRi T004
Categorie:
laatste wijziging 21-02-2018
2.164 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 2 bestanden