020 H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000 ( Historisch Centrum Limburg, te Heerlen (voormalig Rijckheyt) )
020
H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000
Inleiding
Algemeen (1.1)
020 H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000
1 Inleiding
Algemeen (1.1)
laatste wijziging 19-04-2017
De taak van de kerk is het, te zorgen voor het zielenheil van de gelovigen: de zielzorg. * Het begrip zielzorg omvat in de praktijk de volgende deeltaken: prediking; bediening met de direct van God afkomstige genademiddelen: de Sacramenten; bediening met genademiddelen, die hun ontstaan danken aan de instelling der Kerk: de Sacramentalia; het houden van de erediensten en andere activiteiten die zouden kunnen bijdragen aan het "behouden" van de ziel van een gelovige, zoals sociale activiteiten voor verenigingen, onderwijs, huis- en ziekenbezoek, charitas, et cetera. *
Om de kleine groepen gelovigen in den beginne te kunnen bereiken en te kerstenen, werden de missiegebieden in stukken gedeeld en ter plekke "bewerkt" door collegae van de bisschop van Rome
Al naar gelang het aantal gelovigen in den lande toenam werd - om de intensiteit van de zielzorg te handhaven - de kerk gedwongen deze te delegeren naar een steeds groter aantal en kleiner oppervlak beslaande parochies met hun pastoors, die later op hun beurt weer werden bijgestaan door kapelaans. *
Voorwaarde voor de uitoefening van de zielzorg op een noodzakelijkerwijze persoonlijke, en daarom arbeidsintensieve, manier is, dat de kerkfabriek * en zijn zielzorgers makkelijk in hun "tijdelijke" (=materiële) behoeften kunnen voorzien. Hier ligt de reden, dat vroeger parochies niet zonder meer opgericht werden. De meeste parochies werden dan ook gesticht c.q. gefundeerd (vgl. "stiften" in het Duits) door kapitaalkrachtige personen of families, die iets voor hun kerk c.q. zielenheil wilden offeren in de vorm van gelden en/of onroerende goederen, waarvan de opbrengsten minimaal ten goede moesten komen aan de kerkfabriek en de pastoor (rector). * In ruil hiervoor kreeg de fundator vóór 1200 de eigendomsrechten over de parochie en werden er H. Missen te zijner intentie gelezen. Later werden deze eigendomsrechten omgezet in de rechten op de voornoemde missen, het recht van voordracht voor het pastoorsambt, het recht van inspraak bij de benoeming van een koster/onderwijzer en het recht van toezicht op het beheer van de beneficies: de patronaatsrechten. *
Andere vermogenscomplexen kunnen zijn: *
- beneficies:
- kapelaansbeneficies (= plusminus vicarieën). Hiertoe was in Schaesberg een beneficie gesticht voor de kapelaan van het kasteel.
- het kostersbeneficie, dat in Schaesberg gesticht was en ook bestemd was voor het geven van onderwijs.
- de vermogens van parochiële instellingen
- voor liefdadigheid/armenzorg, die hier en daar als Heilige Geeststichtingen bekend zijn. Deze vorm van armenzorg bestond in Schaesberg niet; armenzorg was hier een zaak van het Burgerlijk Armbestuur, de Vincentiusvereniging en de particuliere charitas.
- voor onderwijs, dat in Schaesberg deel uitmaakte van het kostersbeneficie.
- voor erkende c.q. aanbevolen verenigingen, die niet zelfstandig zijn. Hiervoor werd in Schaesberg niet gesticht.
- fondsen, voorzover niet zelfstandig beheerd: "Schaesberg bouwt een Kerk"
- beneficies:
- kapelaansbeneficies (= plusminus vicarieën). Hiertoe was in Schaesberg een beneficie gesticht voor de kapelaan van het kasteel.
- het kostersbeneficie, dat in Schaesberg gesticht was en ook bestemd was voor het geven van onderwijs.
- de vermogens van parochiële instellingen
- voor liefdadigheid/armenzorg, die hier en daar als Heilige Geeststichtingen bekend zijn. Deze vorm van armenzorg bestond in Schaesberg niet; armenzorg was hier een zaak van het Burgerlijk Armbestuur, de Vincentiusvereniging en de particuliere charitas.
- voor onderwijs, dat in Schaesberg deel uitmaakte van het kostersbeneficie.
- voor erkende c.q. aanbevolen verenigingen, die niet zelfstandig zijn. Hiervoor werd in Schaesberg niet gesticht.
- fondsen, voorzover niet zelfstandig beheerd: "Schaesberg bouwt een Kerk"
-
laatste wijziging 19-04-2017
1.808 beschreven archiefstukken
135 gedigitaliseerd
totaal 135 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 19-04-2017
1.808 beschreven archiefstukken
135 gedigitaliseerd
totaal 135 bestanden
Kenmerken
Datering:
1699 - 2000
Auteur:
1986, J.J.R. Coeymans; 2014, J. Siemers (aanvulling)
Titel:
H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000
Openbaarheid:
50 jaar met uitzonderingen met een langere openbaarheidsbeperking
Omvang:
10,75 meter
Toegang:
Inventaris
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Rijckheyt, Centrum voor Regionale Geschiedenis, Heerlen. Toegang 020 H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000
VERKORT:
NL-HrlRi 020
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Rijckheyt, Centrum voor Regionale Geschiedenis, Heerlen. Toegang 020 H.H. Petrus en Paulus, RK parochie van Schaesberg, 1699 - 2000
VERKORT:
NL-HrlRi 020
Categorie:
laatste wijziging 19-04-2017
1.808 beschreven archiefstukken
135 gedigitaliseerd
totaal 135 bestanden