Mijn Studiezaal (inloggen)
777 Doopsgezinde gemeente Mensingeweer, 1770-2000 ( Groninger Archieven )
777
Doopsgezinde gemeente Mensingeweer, 1770-2000
Inleiding
1. Historisch overzicht
777 Doopsgezinde gemeente Mensingeweer, 1770-2000
Inleiding
1.
Historisch overzicht
Het gebied van de huidige doopsgezinde gemeente omvat de streken Marne en 't Halfambt in de provincie Groningen. In het zuiden worden deze streken bijna in zijn geheel begrensd door het Reitdiep. De berichtgeving over de wederdopers in dit gebied begint met de melding dat Jacob Cremer van Winsum gevangen is genomen bij de woelingen in 't Zandt * .
Verder zou Menno Simons na zijn verkiezing tot oudste door de Obbenieten, volgelingen van Obbe Philips, verbleven hebben op een eiland in het Reitdiep. Dit eiland lag volgens overlevering ten noorden van Ezinge bij de Allersmaheerd. Enkele leden van de familie Ewsum, bewoners van deze heerd, waren de wederdopers welgezind.
In de dooplijst van de oudste Leenart Bouwens wordt in de periode 1554-1556 melding gemaakt van zeven dopelingen in Winsum * . Tot welke gemeente(n) deze dopelingen behoorden is niet meer vast te stellen. De interne strijd over het ideaal van de zuivere gemeente verdeelden de "mennisten" in de daarna volgende decenia in verschillende stromingen. Latere pogingen om de stromingen der Friezen en Vlamingen te herenigen vonden veel weerstand. Oudste Jan Luies * , "ut de Marna" * , was één van de tegenstanders. Hij overleed op 21 januari 1637 en werd opgevolgd door Ucco Walles.
Onder diens leiding kwam het 1638 tot een scheuring met andere groepen Mennisten in Nederland. De gemeenten van Den Hoorn en Obergum waren de stroming der Jonge Vlamingen toegedaan. Die van Houwerzijl, Ulrum en Rasquert noemden zich voortaan Groninger Oude Vlamingen. Dit ter onderscheid van de Vlamingen in Holland, die 1632 waren herenigd.
In Winsum was er ook nog sprake van een gemeente van Ucco Wallisten, doch hierover is niets bekend. De burgerlijke overheid vreesde met name de ideëen van Ucco Walles en diens aanhangers * . Men dacht hierbij aan de situatie van honderd jaar eerder en werkte hen daarom zoveel mogelijk tegen. In 1671 werd er in Obergum een huis ingericht tot een vermaning. Pogingen om deze vermaning te laten verwijderen, slaagden niet. Uit de notulen van de classis De Marne * is niet gebleken door welke groep deze vermaning werd gebruikt.
2. De gemeenten van Groninger Oude Vlamingen te Houwerzijl en Ulrum
3. De gemeente der Vlamingen te Den Hoorn
4. De gemeente der Vlamingen te Obergum
5. De gemeente der Groninger Oude Vlamingen te Rasquert
6. De doopsgezinde gemeente Mensingeweer, na 1961 "Mensingeweer" te Eenrum
7. Geschiedenis van het archief en de verantwoording van de inventarisatie
8. Openbaarheid
laatste wijziging 15-12-2022
423 beschreven archiefstukken
Lijst van oudsten, vermaners, leraren en predikanten
9.1. De gemeente der Vlamingen te Den Hoorn
9.2. De gemeente der Vlamingen te Obergum
9.3. De gemeente der Groninger Oude Vlamingen te Rasquert
9.4. Doopsgezinde gemeente Mensingeweer, na 1957 "Mensingeweer" te Eenrum
9.5. Samenwerkingsverband van de Doopsgezinde gemeente Mensingeweer te Eenrum, Middelstum, Uithuizen en Verenigde Doopsgezinde gemeente in het Westerkwartier (SWV)
laatste wijziging 15-12-2022
423 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 15-12-2022
423 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van de archieven van de doopsgezinde gemeenten Den Hoorn, Obergum en Rasquert, na 1817 de doopsgezinde gemeente Mensingeweer, na 1961 'Mensingeweer' te Eenrum
Bewerker:
S. Koorn
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2010
Laatste uitvoer:
14-12-2022
Omvang:
2,9 m standaardarchiefberging
Bijzonderheden:
Betreft bewerking (aangevuld met aanwinsten 2008.171 en 2009.050) van een eerdere versie uit 1994
Licentie:
Public Domain Dedication
Categorie:
Den Hoorn, doopsgezinde gemeente, 1650 - 1819
laatste wijziging 15-12-2022
423 beschreven archiefstukken
