Mijn Studiezaal (inloggen)
529 Familie Van Heijningen Bosch, 1740 - 2011 ( Groninger Archieven )
529
Familie Van Heijningen Bosch, 1740 - 2011
Inleiding
Mattheus van Heyningen Bosch (1773-1821) * nam in 1806 de uitgave van de Ommelander Courant over van zijn oom Leonard Bolt. Deze krant werd in 1811 voortgezet als Courant van het Departement van de Wester-Eems, later Staatkundig Dagblad van het Departement van de Wester-Eems, nog later Staatkundig Dagblad van het Departement Wester-Eems. In 1814 werd de naam gewijzigd in Staatkundig Dagblad van de provincie Groningen, later in dat jaar voortgezet als Provinciaal Groninger Courant.
Met de weduwe Hoitsema, uitgeefster van de Groninger Courant, bestond tot 1835 een contract dat een zekere egalisatie van de financiële uitkomsten van beide kranten beoogde * .
Na de dood van Mattheus trad zijn weduwe Johanna Riedel op als "courantierse" en uitgeefster van de Provinciaal Groninger Courant. Van 1828 tot 1846 heette de uitgeverij "Wed. M. van Heyningen Bosch en Zoon"; deze zoon was mr. Philip Willem van Heyningen Bosch die na zijn promotie in de rechten (1827) als advocaat had gewerkt. Sedert 1846 dreef Philip Willem de uitgeverij onder eigen naam. In de jaren vijftig werd het compagnonschap met de uitgevers van de Groninger Courant opnieuw aangegaan.
Bovendien ging Van Heyningen Bosch in 1861 de "firma Van Heyningen Bosch en Compagnie" aan met Hendrik Marrink Bakker (1816-1872), commies ter provinciale griffie en diens broer Klaas Hendrik Bakker, commissionair in granen. In 1866 werd de firma door Van Heyningen Bosch en Hendrik Marrink voortgezet, ieder voor de helft. Bij akte van 6 september 1867 werd de verdeling gewijzigd: Van Heyningen Bosch zou voor een kwart, Bakker voor driekwart gerechtigd zijn. Bakker bracht een bedrag van 4.000,-- in de vennootschap in, Van Heyningen Bosch de in de drukkerij aanwezige persen, voorraad letters, papier en verder materiaal, alsmede het vrije gebruik van de drukkerij en het kantoor. Deze waren gelegen achter het door Van Heyningen Bosch bewoonde huis aan de Oude Ebbingestraat A 78 (kadastraal G 1693). Huis en drukkerij waren hypothecair verbonden voor forse geldleningen door mr. W.J. Quintus, later zijn dochter C.J. baronesse d'Aulnis de Bourouill en haar man.
Enkele maanden na de wijziging van het firmacontract overleed Philip Willem. Zijn zoon Mattheus (1840-1868), zette het bedrijf voort. Voordien handelde Mattheus in de winkel in het ouderlijk huis in kantoor- en tekenbehoeften. Op eigen naam was hij (sinds 1861) opgetreden als uitgever, o.m. van het Groninger jaarboekje. Hij was met een zuster van Hendrik Bakker getrouwd. Na haar overlijden huwde hij Amarentia Hoogendoorn. Mattheus overleed een maand na zijn vader, een dochtertje Cato (geboren 1862, overleden 1864) een dochtertje Cato (geboren 1865, overleden 1870) en een zoontje Philip Willem (geboren in 1864) nalatend. Oom Hendrik Bakker werd voogd over Philip Willem; hij woonde in hetzelfde huis aan de Oude Ebbingestraat. In 1869 werd het compagnonschap met de uitgevers van de Groninger Courant door de firma Van Heyningen Bosch en Compagnie opgezegd.
Philip Willem trouwde in 1888 met Frouke Bosscher, dochter van Derk Boer Bosscher en Annechien van Linge, uit Veendam. Philip Willem kwam bij zijn schoonvader in de Handelmaatschappij van A. van Linge Ezn., werkzaam in de hout- en ijzerhandel en de aardappel- en dextrinefabricage * . Van Heyningen Bosch had een groot aandeel in de uitbreiding van de activiteiten in de vervening en ontginning te Vledderveen. Bij de omzetting van de firma in een NV (1907) werd Van Heyningen Bosch directeur. Kort tevoren (1905) was de fa. Van Heyningen Bosch en Compagnie omgezet in de NV Uitgeversmaatschappij voorheen Van Heyningen Bosch en Compagnie; Philip Willem werd een der commissarissen. Deze NV gaf behalve de Provinciaal Groninger Courant ook de Nieuwe Groninger Courant (de, in 1899 van J.B. Wolters overgenomen, voortzetting van de door Hoitsema tot 1878 uitgegeven Groninger Courant).
P.W. van Heyningen Bosch en F. Bosscher hadden, naast een jong gestorven dochter, één zoon, Mattheus Dirk. Deze werd, na zijn studie rechten in Leiden, substituut-griffier en in 1926 griffier bij het kantongerecht te Goor. Zes jaar later legde hij deze functie neer. Hij keerde terug naar Veendam om te rentenieren.
Door bemiddeling van mr. D. Bosscher te Groningen werd het archief in 1986 door mr. Mattheus Dirk van Heyningen Bosch te Veendam aan het Rijksarchief geschonken.
Bij het archief bevond zich een deel van het archief van de Eerste Groninger Tramway-Maatschappij, gevormd door de penningmeester D.B. Bosscher (1833-1918), schoonvader van Philip Willem van Heyningen Bosch. Dit archief is gevoegd bij de rest van het reeds in het Rijksarchief aanwezige archief van de Eerste Groninger Tramway-Maatschappij.
In 2019 is een aanwinst op het archief uit 2018 toegevoegd.
laatste wijziging 15-04-2021
43 beschreven archiefstukken
Bijlagen
1. Bijlage 1: Stamreeks van Heyningen Bosch
529 Familie Van Heijningen Bosch, 1740 - 2011
Bijlagen
1.
Bijlage 1: Stamreeks van Heyningen Bosch
I Laurens Bus, tr. Wemeltien Gerrits.
Uit dit huwelijk:
1. Gerrit, volgt II.
II Gerrit Bosch (Busch, Bus), ged. Groningen 11 oktober 1669, ouderling, overl. ald. 3 oktober 1758, tr. 1e Groningen 12 februari 1702 Fennichjen Steenck, ged. ald. 14 maart 1671, dr. van Gerrit Steenck en Geesjen Gerrits (Merijers); 2e Groningen 26 januari 1718 Aafje Elevelt, weduwe van Hindrik Sipkes, dr. van Hindrik Elevelt.
Uit het eerste huwelijk:
1. Laurens, volgt III.
2. Gerard Bosch, ged. Groningen 22 april 1704, overl. voor 15 juni 1710.
3. Wemelijne Bosch, ged. Groningen 7 april 1705, overl. voor 6 augustus 1706.
4. Wemelina Bosch, ged. Groningen 6 augustus 1706.
5. Gerhardus Bosch, ged. Groningen 15 juni 1710.
III Laurens Bosch, ged. Groningen 21 februari 1702, gezworene, luitenant, overl. ald. 8 oktober 1782, tr. 1e Groningen 2 mei 1731 Maria (van) Lingenhuis, ged. Groningen 28 november 1700, overl. ald. 29 mei 1739 (breukdood),weduwe van Leonard Hu(i)singa, dr. van Jan Jacobs van Lingenhuis, luitenant en Regina Boudrons; 2e Amsterdam? 21 augustus 1740 (ondertr. Groningen 30 juli 1740) Margaretha van Heyningen, overl. Groningen 15 juni 1773, dr. van Mattheus van Heyningen en Yda Eleveld.
Uit het eerste huwelijk:
1. Fenna Bosch, ged. Groningen 22 februari 1732, overl. voor 10 maart 1734.
2. Aafje Bosch, ged. Groningen 10 maart 1734, overl. ald. 16 augustus 1766 (breukdood), tr. ald. (huwelijkscontract) 15 juni 1753 Sijbrandus Stratingh, geb. Groningen 29 november 1723, apotheker, overl. ald. 8 oktober 1780, zn. van Everhardus Stratingh, luitenant en Anna Ludens; hij hertr. Groningen 17 februari 1771 Elsina Groeneveld.
3. Gerrit Bosch, ged. Groningen 15 augustus 1738, overl. voor 20 augustus 1739.
Uit het tweede huwelijk:
1. Gerrit Bosch, geb. Groningen 13 januari 1742, overl. (ongehuwd) Batavia 1771.
2. Mattheus, volgt IV.
IV Mattheus Bosch, geb. Groningen 15 december 1743, drukker, uitgever, overl. ald. 16 april 1788, tr. Groningen 2 april 1771 Catharina Gesina Bolt, ged. Groningen 19 maart 1747, overl. ald. 16 januari 1812, dr. van Jacob Bolt, boekverkoper en Jacoba Huisinga; zij hertr. Groningen 26 mei 1794 (huwelijkscontract) mr. Johan Adriaan Werndly, geb. Lingen 1 november 1738, advocaat, zn. van prof. ds. George Henric Werndly, hoogleraar in de oosterse talen aan de hogeschool te Lingen en Jacomina Colijns; zij is in november 1804 van J.A. Werndly gesepareerd.
Uit dit huwelijk:
1. Margaretha Elisabeth Bosch, geb. Groningen 29 mei 1772, overl. ald. 27 april 1789.
2. Mattheus, volgt V.
V Mattheus van Heyningen Bosch, geb. Groningen 13 november 1773, schrijver, drukker, couràntier, overl. ald. 27 december 1821, tr. 1e Peize 3 mei 1796 Margaretha Lucretia Willinge, geb. Peize 20 juni 1774, overl. Groningen 5 november 1798, dr. van Jan Willinge, schulte te Peize en Hermina Johanna Rypma; 2e Groningen 18 oktober 1800 Johanna Riedel, ged. Groningen 7 juni 1778, courantierse en uitgeefster, overl. ald. 23 januari 1846, dr. van Philip Wilhelm Christiaan Riedel, praeceptor der Latijnse school te Groningen en Petronella Uchtman.
Uit het eerste huwelijk:
1. Catharina Gezina van Heyningen Bosch, geb. Groningen 2 december 1796, overl. Meppel 15 juli 1850, tr. Groningen 25 maart 1823 dr. Petrus Adrianus Reijnders, geb. Arnhem 11 juni 1797, praeceptor der Latijnse school te Groningen, overl. 6 februari 1827, zn. van Willem Reijnders, burgemeester van Arnhem en Agatha Antonia Kievits.
2. Een dochter, geb. 27 april 1798, overl. 6 mei 1798.
Uit het tweede huwelijk:
1. Margaretha Lucretia Elisabeth van Heyningen Bosch, geb. Groningen 3 november 1801, overl. Mensingeweer 7 januari 1842, tr. Groningen 30 september 1828 ds. Isaak Busch Keizer, geb. Groningen 5 mei 1805, overl. Mensingeweer 2 augustus 1867, zn. van mr. Gerard Jacob Keizer, notaris en Gesina Allegonda Busch; hij hertr. Groningen 21 juni 1848 Hendrica Jacoba de Rochefort.
2. Philip Willem, volgt VI.
3. Leonarda Bolt van Heyningen Bosch, geb. Haren 10 maart 1804, ged. Groningen 15 april 1804, overl. Winsum 26 december 1887, tr. Groningen 15 februari 1828 ds. Jan Hendrik Nanninga, geb. Uithuizen 18 januari 1803, overl. Winsum 25 november 1877, zn. van Hendrik Nanninga, houtkoper en Fennigje Wijndelts.
VI Mr. Philip Willem van Heyningen Bosch, geb. Paterswolde 8 november 1802, advocaat, later courantier, uitgever en boek drukker, overl. Groningen 26 december 1867 tr. Veghel 8 december 1834 Jacoba Susanna (aldus de geboorteakte) de Munck, geb. Veghel 20 april 1816, overl. Groningen 26 januari 1848, dr. van Jacobus Johannes de Munck, adjunct-burgemeester van Veghel, victualiemeester bij 's rijks zeemacht en Sara Margaretha Jacot.
Uit dit huwelijk:
1. Sara Margaretha van Heyningen Bosch, geb. Groningen 12 februari 1835, overl. Den Ham (gem.Aduard) 30 december 1906, tr. Groningen 19 maart 1855 ds. Hendrik Blankstein, geb. Harenkarspel 19 maart 1829, overl. Groningen 24 januari 1893, zn. van ds. Hendrik Blankstein en Bertha Carolina Gepkea Heinecken.
2. Johanna Abramina van Heyningen Bosch, geb. Groningen 2 januari 1837, overl. ald. 29 juni 1847.
3. Agnes Christina Theodora van Heyningen Bosch, geb. Groningen 15 maart 1839, overl. Terhorne 20 april 1861, tr. Groningen 19 september 1860 ds. David Lidio Elisa Blankstein, geb. Harenkarspel 14 juli 1836, overl. Groningen 20 februari 1893, zn. van ds. Hendrik Blankstein en Bertha Carolina Gepkea Heinecken; hij hertr. Winsum 25 augustus 1862 Petronella Nanninga, dr. van ds. Jan Hendrik Nanninga en Leonarda Bolt van Heyningen Bosch.
4. Mattheus, volgt VII.
VII Mattheus van Heyningen Bosch, geb. Groningen 1 oktober 1840, winkelier en papierlijner, uitgever en drukker, overl. ald. 25 januari 1868, tr. 1e Groningen 8 november 1860 Lammechien Bakker, geb. Groningen 26 november 1837, overl. ald. 11 juni 1866, dr. van Hendrik Klaassens Bakker, koopman en Klaassien Marrink; 2e Groningen 18 juli 1867 Amarentia Hoogendoorn, geb. 's-Gravenhage 15 augustus 1840, overl. Vianen 15 februari 1935, dr. van Johannes Anthonie Hoogendoorn, directeur Burgerlijk en militair huis van verzekering te Groningen en Johanna Cornelia van Heuven van Staereling.
Uit het eerste huwelijk:
1. Cato van Heyningen Bosch, geb. Groningen 16 februari 1862, overl. ald. 22 maart 1864.
2. Philip Willem, volgt VIII.
3. Cato van Heyningen Bosch, geb. Groningen 14 juli 1865, overl. Rhedersteeg 13 juli 1870.
VIII Philip Willem van Heyningen Bosch, geb. Groningen 17 februari 1864, fabrikant, overl. Groningen 13 september 1915, tr. Veendam 20 november 1888 Frouke Bosscher, geb. Veendam 8 januari 1867 overl. ald. 25 december 1960, dr. van Derk Boer Bosscher, fabrikant en Annechien van Linge.
Uit dit huwelijk:
1. Mr. Mattheus Dirk van Heyningen Bosch, geb. Veendam 7 september 1889, griffier bij het kantongerecht te Goor, sedert 1932 rentenier.
2. Anna Avina Margaretha van Heyningen Bosch, geb. Veendam 18 maart 1894, overl. ald. 9 maart 1918.
2. Bijlage 2: Stamreeks Bakker
laatste wijziging 15-04-2021
43 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 15-04-2021
43 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de familie Van Heijningen Bosch
Bewerker:
F.C.J. Ketelaar en M. Visch-Camphuis
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1986, herzien 2019
Laatste uitvoer:
15-04-2021
Omvang:
1 m standaardarchiefberging
Licentie:
Public Domain Dedication
Categorie:
Archiefvormer(s):
Heyningen Bosch, van, 1833 - 1922
laatste wijziging 15-04-2021
43 beschreven archiefstukken
