Mijn Studiezaal (inloggen)
328 Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969 ( Groninger Archieven )
328
Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969
Inleiding
1. Algemeen
2. Collatie of begeving der predikants- en kosters/schoolmeestersambten
328 Hervormde gemeente Wetsinge-Sauwerd, 1683 - 1969
Inleiding
2.
Collatie of begeving der predikants- en kosters/schoolmeestersambten
De eerste schriftelijke gegevens over het collatierecht te Wetsinge dateren uit 1595. Deze staan vermeld in stukken betreffende een geschil tussen collatoren en de gebruikster van de pastorie te Wetsinge. Zolang zij de pastorie niet ontruimde, wilde de pas benoemde predikant zijn ambt nog niet vervullen * . In 1626 en 1661 zijn er wederom geschillen over het collatierecht te Wetsinge geweest * .
Bij het laatste geschil stelt de bewoner van de Onstaborg aldaar dat "dit recht ... vanoldes altyt een Onstema goed geweest" is. Op die grond werd het proces door hem gewonnen. Dit van "oldes altyt" dient met een korreltje zout genomen te worden. Uit de geschillen van 1595 en 1626 blijkt, dat er toen nog meerdere collatoren waren, die rechten pretendeerden. Vermoedelijk is het recht te Wetsinge staand geworden, dat wil zeggen in één hand gekomen, tussen 1626 en 1661. Voor Sauwerd geldt een analoge ontwikkeling. Vast staat dat Hendrik Ruse bij de aankoop van de Onstborg te Sauwerd in 1685 tevens, met uitsluiting van anderen, de eigendom verwierf van de collatie aldaar * .
Uit de in 1750 begonnen en tot 1887 bijgehouden registratie der heerlijke rechten blijkt, dat de collaties te Wetsinge en Sauwerd in 1750 alleen in handen waren van de bewoner der Onstaborg te Wetsinge. De kerspellieden en de kerkeraad te Sauwerd lieten in 1750 bij bovengenoemde registratie optekenen "meede gesag en stemme te hebben in de verkiesinge van een predikant en schoelmester", overeenkomstig de artikelen 52 en 53 van de kerkorde van 1595 en de artikelen 5 en 6 van het vierde boek van het Ommelander landrecht. In 1858 werden "de staande collatien van Wetsinghe en Sauwert overgetekend" op tien landbouwers, wonende te Wetsinge en Sauwerd. De collatie was nl. op 25 januari 1858 publiek geveild en aan hen verkocht. Veranderingen in de samenstelling van deze tien personen werden, zoals reeds vermeld, tot en met 1887 opgetekend * .
3. De schoolmeesters-kosters
4. De afscheiding en de doleantie
5. De voormalige kerkgebouwen
6. Het nieuwe kerkgebouw
7. De pastoriegebouwen
8. Het cathechisatielokaal
9. De archieven en hun inventarisatie
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Bijlagen
Literatuur en bronnen, gebruikt voor de predikantgegevens
Lijst van predikanten van Wetsinge
Lijst van predikanten Sauwerd
Lijst van predikanten van Wetsinge-Sauwerd
Andere standplaatsen van de predikanten uit deze gemeente
Lijst van schoolmeesters-kosters te Wetsinge
Lijst van schoolmeesters-kosters te Sauwerd
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inventaris
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de hervormde gemeenten Wetsinge en Sauwerd, sinds 1885 Wetsinge-Sauwerd
Bewerker:
A. de Groot en M. Visch
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2012
Laatste uitvoer:
02-07-2021
Omvang:
1,25 m standaardarchiefberging
Bijzonderheden:
betreft aanvulling (inv.nr. 135) van een eerdere versie uit 1971
Licentie:
Public Domain Dedication
Categorie:
Sauwerd, hervormde gemeente, 1594 - 1885
laatste wijziging 04-07-2021
298 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
