Mijn Studiezaal (inloggen)
219 Hervormde gemeente Ezinge, 1564 - 1977 ( Groninger Archieven )
219
Hervormde gemeente Ezinge, 1564 - 1977
Inleiding
De gemeente
219 Hervormde gemeente Ezinge, 1564 - 1977
Inleiding
De gemeente
De burgerlijke gemeente Ezinge bevat de dorpen Ezinge, Garnwerd, Oostum en Feerwerd. Ezinge is gelegen op een wierde. De kerkelijke gemeente Ezinge was na de Reductie aanvankelijk gecombineerd met Saaxum onder predikant Sixtus Abeli die in 1602 kwam en in 1605 overleed. In 1609 werd de combinatie ontbonden. De eerste predikant van Ezinge was Bernardus Andrea, die in Ezinge stond van 1611-1625.
Het collatierecht stond aan verscheidenen, maar voor het merendeel aan het huis Allersma. De familie de Marees van Swinderen was eigenaar van het huis Allersma, dat in 1899 na het overlijden van Reneke Meinard Adriaan de Marees van Swinderen publiek werd verkocht. Nu behoort het huis Allersma aan de gemeente Ezinge. Het huisarchief Allersma is opgenomen in het familiearchief de Marees van Swinderen, dat zich bevindt op het Rijksarchief te Groningen.
De stukken die de eigenaren van Allersma als onder andere kerkvoogd onder zich hadden zijn herleid tot het archief van de hervormde gemeente Ezinge. Het betreft de inventarisnummers 48-49 en 53-60 van de hierna volgende inventaris.
Garnwerd was na de Reductie aanvankelijk samengevoegd met Feerwerd en Oostum onder respectievelijk Thomas Stalman, die in 1595 kwam, Jesrëel Vinkelius en Hajo Ilberi. Onder de laatste is Feerwerd in 1609 er van afgescheiden. Later werden ook Garnwerd en Oostum gescheiden. Omdat dominee M. Marcius in 1663 wegens verstandsverbijstering zijn amt moest neerleggen, werd Garnwerd in 1665 samengevoegd met Oostum onder P. Groenou, van wie bekend is dat hij sinds 1663 te Oostum stond. Hij overleed in 1702.
Tot Garnwerd, dat op een wierde op de linkeroever van het Reitdiep ligt, behoort kerkelijk ook Klein- Garnwerd, dat sedert 1638, toen een groot deel van het zeer bochtige Reitdiep werd afgesneden, op de rechteroever van het Reitdiep ligt. Burgerlijk bleef Klein-Garnwerd tot 1810 tot het Westerkwartier en de gemeente Ezinge behoren. In 1810 kwam bij keizerlijk besluit alles wat oostelijk van het (nieuwe) Reitdiep lag bij de gemeente Winsum. Oostum ligt ook op een wierde en vormde wat de schepperij en de collatie betreft één geheel met Garnwerd. De predikant woonde sedert 1665 in Garnwerd en deed elke derde zondag dienst te Oostum. Feerwerd, dat tot 1609 kerkelijk verenigd was met Garnwerd, ligt eveneens op een wierde. Pas in 1623 wordt een predikant vermeld, namelijk Conradus Georgii, die in 1628 naar Enum vertrok.
Op 1 januari 1954 gingen Oldehove, Ezinge, Feerwerd en Garnwerd-Oostum een pastoraal verband aan met twee predikantsplaatsen, één voor Oldehove-Ezinge en één voor Feerwerd-Garnwerd- Oostum * .
Niehove viel na enige tijd ook onder dit verband. Op 1 september 1966 werd dit pastoraal verband opgeheven en kwam een combinatie tot stand tussen Ezinge, Garnwerd-Oostum en Feerwerd met één predikantsplaats, die vervuld werd door dominee E.J. Struif. De kerkeraden vergaderden gemeenschappelijk, maar de kerkvoogdijen van de deelnemende gemeenten bleven apart functioneren.
Op 1 juli 1972 volgde een volledige samenvoeging van Ezinge, Feerwerd en Garnwerd-Oostum.
Verwerving
laatste wijziging 30-06-2023
184 beschreven archiefstukken
Bijlagen
Kerkelijke organisatie
Lijsten van predikanten sinds de reductie
laatste wijziging 30-06-2023
184 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 30-06-2023
184 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de hervormde gemeente Ezinge
Bewerker:
J. Ellerbroek-Wellinga
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1994
Laatste uitvoer:
30-06-2023
Omvang:
0,75 m standaardarchiefberging
Licentie:
Public Domain Dedication
Categorie:
Archiefvormer(s):
Ezinge, hervormde gemeente, 1594 - 1972
laatste wijziging 30-06-2023
184 beschreven archiefstukken
