Uw zoekacties: Houthandel J.M. Meihuizen & Zoon, 1837 - 1970

1865 Houthandel J.M. Meihuizen & Zoon, 1837 - 1970 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1.1. Algemeen historisch overzicht
1.2. Inkoop, verwerking en afzet
1865 Houthandel J.M. Meihuizen & Zoon, 1837 - 1970
1. Inleiding
1.2.
Inkoop, verwerking en afzet
Organisatie: Groninger Archieven
Aanvankelijk betrok de firma J.M. Meihuizen & Zcon het ruwe hout niet zelf van de houtproducenten, maar via tussenhandelaren, onder anderen uit Hamburg. Omstreeks 1860 begon zij ook zelf met de import van bezaagde balken uit de Verenigde Staten. Bezaagde balken zijn stammen die om reden van een kleiner transportvolume vierkant gezaagd zijn. Eerst Pitch-Pine en later Oregon-Pine. Dit hout werd veel gebruikt bij de bouw van boerderijen en fabrieken. Rond 1886 ging de firma ook over tot de import van kapbalken uit de Noord-Europese landen. Kapbalken zijn ongezaagde stammen van geselecteerd naaldhout, die naar Wildervank verscheept werden om daar gezaagd te worden. Ongezaagde stammen noemt men in de houtwereld rondhout. Zagerijen die zich bezig houden met het zagen daarvan noemt men rondhoutzagerijen. Tot ongeveer 1965 telde Nederland vele rondhoutzagerijen. Vooral in de Zaanstreek, maar ook in Groningen en Friesland. In genoemd jaar maakte Melchior Meihuizen zijn eerste reis naar Rusland, Zweden en Finland. Uit de registers van uitgegeven paspoorten uit het Provinciaal archief van Groningen blijkt dat deze eerste reis naar de Noord-Europese landen gevolgd is door vele andere *  .
Vooral Rusland werd druk bezocht. Uit deze reislust kunnen we concluderen dat dit resulteert in importzaken. Rond 1900, precies is dat niet meer na te gaan, werd het eigen kantoor in Sint Petersburg geopend. De eerstverantwoordelijke firmant voor de Russische zaken was Dirk Everhard Everts. De zaken werden op zijn naam gedreven, hij onderhield de contacten, sprak en schreef Russisch. Het lijkt alsof de Russische affaires een privé-onderneming van hem zijn. Dit is echter schijn, de inkoop via het eigen kantoor te Sint Petersburg maakte een geïntegreerd onderdeel uit van de firma J.M. Meihuizen & Zoon. Twee medewerkers die ook een groot aandeel gehad hebben in deze zaken zijn Harm Pieter van Timmeren en Frans Nagelsmith. Om in jaren waarin weinig kapbalken aangeboden werden via veilingen en inschrijvingen toch verzekerd te zijn van voldoende aanvoer van kapbalken naar Nederland ging de firma in 1914 over tot de aankoop van een eigen bosgebied in het Novgorodse Gouvernement *  . Met de houthandel William Pont sloot men in 1907 een overeenkomst waarbij men kwam tot een zekere verdeling van het inkoopgebied. Om te voorkomen dat men elkaar nodeloos beconcurreerde, verplichtte de firma J.M. Meihuizen zich in het gebied rond Narwa niet langer zelf balken te kopen, maar deze van Pont over te nemen voor vastgestelde prijzen *  .
De revolutie van 1917 betekende het einde van het Russische avontuur van de firma J.M. Meihuizen & Zoon. Enige jaren na de afloop van de eerste wereldoorlog, als Finland geheel losgemaakt is van Rusland, opent de firma een eigen kantoor in Helsinki, dat onder leiding komt te staan van H.P. van Timmeren. Alhoewel het kantoor gevestigd is in Helsinki, beslaat het werkterrein van Van Timmeren geheel Noord-Europa *  . Tot de pensionering van Van Timmeren hebben deze zaken een rustig verloop. Als hij echter in 1955 met pensioen gaat, betekent dit tegelijkertijd het einde van het eigen kantoor in Helsinki. De toestand in de rondhouthandel en zagerij is namelijk in de loop der jaren geheel veranderd, zodat het niet zinvol wordt geacht om een nieuwe permanente vertegenwoordiger in Helsinki aan te stellen. Eigenlijk al vanaf de tweede wereldoorlog werd het ieder jaar moeilijker om een voldoende kwantum kapbalken in te kopen. De hout exporterende landen voeren bijna geen ongezaagd hout meer uit, omdat ze om redenen van werkgelegenheid enz. het zagen zelf ter hand nemen.
Met moeite weet de beherend vennoot E. Everts, die de Finse zaken vanuit Wildervank behandelt, elk jaar nog een kwantum balken te verkrijgen. Deze geimporteerde balken werden ten dele in eigen zagerij verwerkt, maar grotendeels in B.I.N.I.C. verband doorgeleverd aan Nederlandse zagerijen. De B.I.N.I.C. is een inkoopvereniging van rondhoutzagerijen. In 1968 stopte de firma, als een van de laatsten, geheel met het importeren en zagen van rondhout, omdat het niet meer lonend was. Hierdoor viel een product weg dat ongeveer 80 jaar het belangrijkste van het bedrijf was. Jarenlang stond de firma J.M. Meihuizen & Zoon alom bekend als leverancier van gewaterd hout. Dat wil zeggen hout op bestelling gezaagd uit balken die enige jaren in het water hebben gelegen, wat de kwaliteit ten goede komt. De teruggang in de kapbalkenhandel werd gecompenseerd door een toeneming van de handel in plaatmateriaal en door het herzagen van in het productieland reeds gezaagd hout. Herzagen wil zeggen het reeds gezaagde hout opnieuw zagen en eventueel ook schaven overeenkomstig de wensen van de afnemer. Tot de afnemers van het hout van de firma J.M. Meihuizen & Zoon behoren zagerijen, groothandelaren in hout en houtgebruikers in de bouwwereld.
1.3. Scheepsbouw, rederij en financiering
1.4. Vorming en beheer van de archiefbescheiden
1.5. Overdracht van het archief
1.6. Verantwoording van de inventarisatie
1.7. Literatuur

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van de houthandel J.M. Meihuizen & Zoon
Bewerker:
W.E. Goelema
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1980
Omvang:
42 m standaardarchiefberging