1549 Centrale AR-kiesvereniging te Groningen, 1967 - 1980 ( Groninger Archieven )
1549
Centrale AR-kiesvereniging te Groningen, 1967 - 1980
Inleiding
1. Historisch overzicht
1549 Centrale AR-kiesvereniging te Groningen, 1967 - 1980
Inleiding
1.
Historisch overzicht
Lange tijd kende de gemeente Groningen slechts twee kiesverenigingen of plaatselijke afdelingen van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP). Reeds in de vorige eeuw was de kiesvereniging 'Nederland en Oranje' opgericht. In de wijk Helpman, vroeger een zelfstandig dorp, was vanaf 1939 de kiesvereniging 'Helpman' aktief. De naoorlogse stadsuitbeiding bracht verandering in deze situatie. De bouw van de noordelijke stadswijken deed een verlangen naar decentralisatie ontstaan; de nieuwe inwoners van deze wijken wilden graag een eigen kiesvereniging die betrokkenheid en enthousiasme van de leden zou kunnen vergroten. In 1966 werd de wijkkiesvereniging 'Selwerd-Paddepoel' van de grond getild. Daarenboven ving een jaar later de kiesvereniging 'Zuid' de werkzaamheden aan. Het was onvermijdelijk dat de oudste kiesvereniging 'Nederland en Oranje' leden moest afstaan aan de nieuwe wijkkiesverenigingen. Bovendien behoorde nu een gemeentelijke of centrale kiesvereniging opgericht te worden, teneinde zorg te dragen voor de coördinatie tussen de vier wijkkiesverenigingen en leiding te geven aan de kandidaatstelling voor de gemeenteraadsverkiezingen.
Op 14 september 1967 werd bijgevolg de Centrale Anti-Revolutionaire Kiesvereniging (CARK) te Groningen gesticht. Weliswaar bleven de vier wijkkiesverenigingen volledig zelfstandig, maar in het Centraal Bestuur van de CARK, waarin deze wijkkiesverenigingen vertegenwoordigd waren, werd een hechte samenwerking bereikt. Over financiële, reglementaire en administratieve aangelegenheden vond geregeld overleg plaats. Bij de ledenwerving en ledenadministratie en bij het voeren van propaganda werden de aktiviteiten op elkaar afgestemd. Ook kwam men preciese grenzen tussen de wijkkiesverenigingen overeen (zie inv. nr. 32). Het Centraal Bestuur zag voor zichzelf met name een stimulerende rol weggelegd; de wijkkiesverenigingen zouden voor inslapen behoed en regelmatig geaktiveerd moeten worden. Aangezien de gemeentelijke grenzen samenvielen met die van de Statenkieskring-waarvan het totale aantal door de kieswet op 65 was bepaald-kon de CARK tevens als Statencentrale fungeren. In die hoedanigheid had de Centrale Kiesvereniging tot taak om onder leiding van de provinciale organisatie (Provinciaal Comité) mee te werken aan de kandidaatstelling en verkiezingen voor de Provinciale Staten. Tevens was de Statencentrale vertegenwoordigd in de provinciale en landelijke partijorganen van de ARP. In het Provinciale Comité waarschuwden deze vertegenwoordigers voor cumulatie van functies en voor de ondervertegenwoordiging van het Noorden in de fractie in de Tweede Kamer. In landelijk partijverband werd overhaasting van de éénwording van de drie grote christelijke partijen ontraden en tevens gepleit voor onderzoek van de mogelijkheden te geraken tot samenwerking met de Politieke Partij Radicalen (PPR).
Door de annexatie van de gemeenten Hoogkerk en Noorddijk in 1969 moest de organisatie van de plaatselijke AR-afdelingen opnieuw aangepast worden. De bestaande kiesvereniging te Hoogkerk besloot zich te laten vertegenwoordigen in het Centraal Bestuur, terwijl de kiesvereniging te Noorddijk opging in de nieuwe vereniging 'Noord-Oost'. De aloude kiesvereniging 'Nederland en Oranje' stond wijken en kiesverenigingen af aan deze nieuwe vereniging en tooide zich daarom met de gewijzigde naam 'Centrum- West'. Vanaf 1969 telde Groningen bijgevolg zes wijkkiesverenigingen van de ARP die samen de Centrale Kiesvereniging vormden. Het totale ledenaantal van de CARK (de som van de leden van de wijkkiesverenigingen) steeg hierdoor weer tot boven de 1000. In 1970 besloten de drie grote christelijke partijen met een gezamenlijke lijst mee te doen aan de verkiezingen voor de gemeenteraad. Er werd een 'Samenwerkende Christelijke Fractie' gevormd. Drie jaar later kwam de federatie van het Christen- Democratisch Appel (CDA) tot stand. Deze federatie markeerde de overgang naar de uiteindelijke fusie van de drie christen-democratische partijen. Noch de decentralisatie van de partij-organisatie van de ARP, noch de christen-democratische samenwerking konden het gestage ledenverlies van de Centrale Kiesvereniging stuiten, evenmin als de afname van de kiezersgunst. In goed overleg werd, eveneens in 1973, besloten, dat de wijk Vinkhuizen voortaan deel zou uitmaken van de kiesvereniging 'Selwerd- Paddepoel'. Ook in de daarop volgende jaren zette de terugloop van het ledenaantal zich door, totdat in 1980 de vorming van één christen-democratische partij de opheffing betekende van de ARP en de plaatselijke kiesverenigingen.
laatste wijziging 18-03-2015
37 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 18-03-2015
37 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de Centrale AR-kiesvereniging te Groningen
Bewerker:
P.H.J. Woltjer
Behoort tot collectie:
Gemeente Groningen
Laatste Publicatie:
1991
Omvang:
1 m standaardarchiefberging
Licentie:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 18-03-2015
37 beschreven archiefstukken