1342 Mepschen- of Sint Annengasthuis, 1708 - 1961 ( Groninger Archieven )
1342
Mepschen- of Sint Annengasthuis, 1708 - 1961
Inleiding
N.B. Het St. Annen- of Mepschen-gasthuis is in 1479 gesticht door Siert (Syerd) Meyma, weduwe van Otto ter Hanzouwen * . Zij bestemde daarvoor het ten zuiden harer woning in de Kijk-in-'t-Jatstraat W.z. gelegen huis. Daarin moesten 15 armen worden opgenomen, die behalve de inwoning ook de kost zouden genieten; in verband daarmede was de dotering der stichting zeer practisch gesteld. De administratie zou worden gevoerd door een vicaris der A-kerk onder toezicht van 5 "oversienres", waartoe joffer Syerd benoemde de pastoor der A-kerk (hare parochiekerk), "twee der oldesten borgemesteren in der tijt in onser stad", "een der oldesten erffgenamen van oeren geslachte bynnen onse stad Groningen", en ten slotte ook "den besitter" van haar woning ten noorden van het gasthuis.
In het midden der 19de eeuw en later is een ernstige twist gevoerd tussen leden der familie Crommelin en mr. H.O. Feith, die door de erfvoogd A.J. Storm van 's-Gravesaude tot administrateur van het gasthuis was aangesteld. De pogingen van Feith om te verhinderen, dat het gasthuis door de familie Crommelin zou worden opgegeten, zijn met goede uitslag bekroond geworden, dank zij de medewerking vooral van Groningens gemeentebestuur, dat aan de stichtingsakte reden tot inmenging kon ontlenen.
Het Mepschen-gasthuis is steeds gevestigd gebleven in hetzelfde huis; het archief stond dus niet bloot aan verhuizingen en had volledig kunnen zijn. Toch is dit niet het geval. De genoemde vicaris moest elk jaar rekening en verantwoording doen van zijn beheer; van 1479/80-1707/8 zijn alle rekeningen weg; dan komt een tijd van sporadische bewaarde rekeningen; eerst in 1790 begint een volledige serie. Slechts van 1 boekhouder bezitten wij de akte van aanstelling. Brieven en aanschrijvingen zijn op zeer enkele na alle verdwenen. Notulen van regenten missen wij geheel. Evenmin zijn koopbrieven en andere contracten bewaard gebleven. Wij mogen ons dus verheugen, dat een gerezen moeilijkheid de administrerend voogd aanleiding gaf zich om licht te wenden tot de Rijksarchivaris, en dit tengevolge heeft gehad de inbruikleengeving van het gasthuisarchief aan het Rijksarchief in Groningen.
Toelichting bij de inventaris van hetgeen nog aan archief van het Mepschen-gasthuis is overgebleven, schijnt overbodig.
Groningen, 26 januari 1920 (bewerkt 2005)
laatste wijziging 17-03-2015
32 beschreven archiefstukken
Inventaris
2 "Fundatie-brief en resolutiën voor het Mepschen-gasthuis".-
Boek bevattende: 1. afschrift d.d. (c. 1795) naar een afschrift d.d. 1652 van de stichtingsbrief van het gasthuis d.d. Vrijdag voor St. Michiel 1479;- 2. gelijke copia copiae van de vergroting der inkomsten van het gasthuis door de stichtster Sierdt wed. Otto ter Hansouwe d.d. St. Pieters-avond ad Cathedram 1483:- 3. uittreksel (artikelen 4 en 6) d.d. (c. 1795) uit de ordonnantie op de gasthuizen te Groningen d.d. 22 november 1712;- 4. uittreksels d.d. (c. 1795) uit de resolutiën van burgemeesteren en raad betreffende de gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder d.d. 6 februari 1761, 13 maart 1764, 1 februari 1768 (M.-g.), 8 februari 1789;- 5. afschriften van ingekomen en uitgegane stukken betreffende de administratie der gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder over 27 mei 1807-1889 juni, 1807-'89;- 6. afschriften en aantekeningen betreffende de verkoop van plaatsen in het gasthuis over 1 april 1845-1920, 1845-1920, 1845 - 1920
Boek bevattende: 1. afschrift d.d. (c. 1795) naar een afschrift d.d. 1652 van de stichtingsbrief van het gasthuis d.d. Vrijdag voor St. Michiel 1479;- 2. gelijke copia copiae van de vergroting der inkomsten van het gasthuis door de stichtster Sierdt wed. Otto ter Hansouwe d.d. St. Pieters-avond ad Cathedram 1483:- 3. uittreksel (artikelen 4 en 6) d.d. (c. 1795) uit de ordonnantie op de gasthuizen te Groningen d.d. 22 november 1712;- 4. uittreksels d.d. (c. 1795) uit de resolutiën van burgemeesteren en raad betreffende de gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder d.d. 6 februari 1761, 13 maart 1764, 1 februari 1768 (M.-g.), 8 februari 1789;- 5. afschriften van ingekomen en uitgegane stukken betreffende de administratie der gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder over 27 mei 1807-1889 juni, 1807-'89;- 6. afschriften en aantekeningen betreffende de verkoop van plaatsen in het gasthuis over 1 april 1845-1920, 1845-1920, 1845 - 1920
1342 Mepschen- of Sint Annengasthuis, 1708 - 1961
Inventaris
2
"Fundatie-brief en resolutiën voor het Mepschen-gasthuis".-
Boek bevattende: 1. afschrift d.d. (c. 1795) naar een afschrift d.d. 1652 van de stichtingsbrief van het gasthuis d.d. Vrijdag voor St. Michiel 1479;- 2. gelijke copia copiae van de vergroting der inkomsten van het gasthuis door de stichtster Sierdt wed. Otto ter Hansouwe d.d. St. Pieters-avond ad Cathedram 1483:- 3. uittreksel (artikelen 4 en 6) d.d. (c. 1795) uit de ordonnantie op de gasthuizen te Groningen d.d. 22 november 1712;- 4. uittreksels d.d. (c. 1795) uit de resolutiën van burgemeesteren en raad betreffende de gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder d.d. 6 februari 1761, 13 maart 1764, 1 februari 1768 (M.-g.), 8 februari 1789;- 5. afschriften van ingekomen en uitgegane stukken betreffende de administratie der gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder over 27 mei 1807-1889 juni, 1807-'89;- 6. afschriften en aantekeningen betreffende de verkoop van plaatsen in het gasthuis over 1 april 1845-1920, 1845-1920, 1845 - 1920
Boek bevattende: 1. afschrift d.d. (c. 1795) naar een afschrift d.d. 1652 van de stichtingsbrief van het gasthuis d.d. Vrijdag voor St. Michiel 1479;- 2. gelijke copia copiae van de vergroting der inkomsten van het gasthuis door de stichtster Sierdt wed. Otto ter Hansouwe d.d. St. Pieters-avond ad Cathedram 1483:- 3. uittreksel (artikelen 4 en 6) d.d. (c. 1795) uit de ordonnantie op de gasthuizen te Groningen d.d. 22 november 1712;- 4. uittreksels d.d. (c. 1795) uit de resolutiën van burgemeesteren en raad betreffende de gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder d.d. 6 februari 1761, 13 maart 1764, 1 februari 1768 (M.-g.), 8 februari 1789;- 5. afschriften van ingekomen en uitgegane stukken betreffende de administratie der gasthuizen of het Mepschen-gasthuis in 't bijzonder over 27 mei 1807-1889 juni, 1807-'89;- 6. afschriften en aantekeningen betreffende de verkoop van plaatsen in het gasthuis over 1 april 1845-1920, 1845-1920, 1845 - 1920
laatste wijziging 17-03-2015
32 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Beschrijving:
Inventaris van het archief van het Mepschen- of Sint Annengasthuis
Behoort tot collectie:
Gemeente Groningen
Laatste Publicatie:
1920
Omvang:
3,62 m standaardarchiefberging
Licentie:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 17-03-2015
32 beschreven archiefstukken