De gemeente Diepenveen bestond uit 5 kerkdorpen namelijk Diepenveen-dorp, Schalkhaar, Lettele, Okkenbroek en Colmschate. Daarnaast waren er een groot aantal buurtschappen. Colmschate viel als 5de kerkdorp af, toen het in 1974 overging naar Deventer. Diepenveen-dorp en Schalkhaar, met beiden ongeveer 4.500 inwoners, vormen het hart van de gemeente.
In 1576 werd het schoutambt Colmschate in ruil voor een geldlening aan Philips II als onderpand aan Deventer gegeven. De lening werd nooit afgelost. De Fransen onder Napoleon zorgden, door het instellen van gemeenten, dat Diepenveen in 1811 weer zelfstandig werd.
De Gemeentewet van 1851 versterkte de weerbaarheid van het bestuur op haar gemeente.
Toen in de loop van de 20e eeuw Diepenveen als gemeente meer vorm begon te krijgen, werd in de 2e helft van die eeuw de positie ten opzichte van Deventer en daarmee haar bestaansrecht steeds onzekerder.