Het onderwijs aan kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden is vanaf 1949 officieel erkend als type school binnen het buitengewoon onderwijs. Vanaf 1 augustus 1985 is de officiële benaming van het buitengewoon onderwijs "speciaal onderwijs". Vanaf de jaren vijftig heeft dit type school een meervoudige functie gehad. De oprichting werd enerzijds bevorderd door de te grote klassen in het lager onderwijs als gevolg van de naoorlogse geboortegolf, anderzijds doordat inzichten aangaande kinderen met leerstoornisssen zich wat meer verbreidden. In het Lom-onderwijs wordt onderwijs gegeven aan kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden. De Lom-schoolleerlingen zijn kinderen met een normale intelligentie bij wie het schoolse leren echter door bepaalde ontwikkelingsstoornissen wordt belemmerd. Deze ontwikkelingsstoornissen kunnen van cognitieve, zintuiglijke, motorische of sociaal emotionele aard zijn.

De cognitieve stoornissen hebben mogelijk te maken met redeneren, voorstellen, ordenen, denken, herinneren, gesproken taal, tekst, oplossingsmethoden, hanteren van regels, symboolgebruik, vergeten, etc. De zintuiglijke stoornissen kunnen betrekking hebben op het waarnemen van gesproken taal, het lezen van tekst, diepte zien, afstand schatten en de motorische stoornissen met bewegen, coördinatie van spieren, ruimtebeleving, schrijven maar ook met spreken. De sociaal-emotionele stoornissen kunnen zich openbaren als ze te maken hebben met irritatie, faalangst, onzekerheid rond het persoonlijk functioneren naar aanleiding van schoolprestaties of de omgang met kinderen en volwassenen. Lom-kinderen hebben veel tegenslag gehad op de vorige school of in de thuissituatie. Een beschadigd zelfvertrouwen in samenhang met gebrekkige leerprestaties is hier meestal een gevolg van. Het werken op een Lom-school betekent voor de leerkrachten omgang met deze kinderen, maar bovenal het bieden van perspectief en hulp bij de groei van het zelfvertrouwen in relatie tot het functioneren van de kinderen thuis en op school. Het Lom-onderwijs is een type school in het speciaal onderwijs dat om een aantal redenen een centrale plaats inneemt in het geheel van onderwijsvoorzieningen met betrekking tot probleemkinderen. Het kenmerkt zich door een heterogene leerlingpopulatie voor wat de aard, omvang en gecompliceerdheid van de ontwikkelingsstoornissen betreft.

In vergelijking met andere soorten scholen voor speciaal onderwijs is het Lom-onderwijs het sterkst gegroeid en telde halverwege de jaren tachtig (telling januari 1986) meer leerlingen dan de scholen voor moeilijk (MLK) respectievelijk zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK) samen. Het staat in een bijzondere relatie tot het huidige en toekomstige reguliere basis- en voortgezet onderwijs, door het streven om vele problemen in het reguliere onderwijs zichtbaar te maken en er oplossingen voor aan te dragen. Het huidige Lom-onderwijs heeft mede de taak de zorgverbreding in het basisonderwijs tot een succes te laten worden. Onder zorgverbreding wordt verstaan het realiseren van op leerlingen afgestemde doelgerichte hulp, rekening houdende met mogelijkheden en beperkingen van leerlingen én school. Vroeger bood de Lom-school soms een oplossing om uit de (over)volle klassen lastige extra zorg vragende kinderen kwijt te raken. Tegenwoordig lijkt het basisonderwijs deze te willen handhaven in verband met het vereiste leerlingenaantal. Ook het bezuinigingsproject "samen naar school" speelt een rol bij de grootte van de klassen. Men hoopt desondanks dat door het aanwenden van de ervaring en deskundigheid van het Lom-onderwijs de leerkrachten geholpen kunnen worden tot een verantwoorde handhaving van probleemkinderen.