1635 NV Stoomsteenfabriek De Lek ( Het Utrechts Archief )


Inleiding
Geschiedenis van het bedrijf
N.B. Voor zover niet nader aangeduid is de informatie ontleend aan de inv.nrs. 1-13.
N.B. Voor zover niet nader aangeduid is de informatie ontleend aan de inv.nrs. 1-13.
1937-1941: uit het dal omhoog
1635 NV Stoomsteenfabriek De Lek
Inleiding
Geschiedenis van het bedrijf
N.B. Voor zover niet nader aangeduid is de informatie ontleend aan de inv.nrs. 1-13.
N.B. Voor zover niet nader aangeduid is de informatie ontleend aan de inv.nrs. 1-13.
1937-1941: uit het dal omhoog
1937 Nadat de fabriek De Arnoud te Hillegom ontheffing had verkregen van het verbod op werken met twee ploegen, gingen ook andere bedrijven met twee ploegen werken. Minister Romme hield hierop een uitgebreide enquête in de kalkzandsteenindustrie, als gevolg waarvan voortaan het twee-ploegenstelsel werd verboden. De Arnoud ging echter door met twee ploegen, hetgeen een veelbesproken strafproces ten gevolge had. Het meeste vervoer van stenen ging nu per auto. Het eigen motorschip werd daarom opgelegd.
1938 Voor het eerst in jaren was er weer een kleine nettowinst. Er was een nieuwe werktijdregeling ontworpen, waardoor het mogelijk was onafgebroken van zeven uur 's ochtends tot zes uur 's avonds te produceren met behulp van vier ploegen aan drie persen. Hierdoor nam de productie met 25% toe. Vanwege de productieverhoging en het vergrote afzetgebied was ook het motorschip weer enige tijd in de vaart. Een CAO werd niet afgesloten, wel worden de uurlonen voor de erkende christelijke feestdagen uitbetaald.
1939 De Arnoud verloor het proces over het tweeploegenstelsel. Hierdoor werd de positie van de gehele industrie beter. De internationale spanning en de oorlog hadden echter invloed op het bouwvolume. Op 15 december werd vanwege gebrek aan kalk en vanwege de vorst de productie gestaakt. Belangrijke onderdelen van de persen werden vernieuwd. De hoogte van de lonen bleven dit jaar gelijk, maar het personeel kreeg dit jaar drie dagen vakantie met behoud van loon.
1940 Vanwege de oorlog stagneerde sinds mei alle leveringen, in de laatste drie maanden ging het iets beter. In totaal werd er slechts 28 weken geproduceerd. De aanvoer van kalk was onregelmatig en door het gebrek aan motorbrandstof moest het transport van stenen zich opnieuw op de scheepvaart instellen. De lonen werden met f1,- per week verhoogd vanwege de stijging van de kosten van levensonderhoud. Op 26 oktober werd een maximumprijs voor kalkzandsteen vastgesteld.
1941 Er werd 42 weken geproduceerd op 90% van de maximale capaciteit. Door de grote behoefte aan stenen vanwege werken voor de Wehrmacht, zoals vliegvelden, was er geen sprake van concurrentie. Ieder kon zijn stenen tegen de maximaal vastgestelde prijzen verkopen. Eind oktober werd de invoer van kalk vanuit België verboden, hetgeen resulteerde in hogere prijzen. De steenkooltoewijzing werd in september al gestopt, ondanks pogingen bij het Rijkskolenbureau en de Rüstungsinspektion. De lonen werden in mei verhoogd met f1,50 per week en de eerste week van augustus kreeg het personeel vakantie met behoud van loon. Per 1 november moest de productie wegens gebrek aan kolen worden gestaakt.
1958-1970: vanwege personeelsschaarste verdere automatisering en aantrekken van buitenlandse arbeidskrachten
1971-1987: overname van het bedrijf door de gemeente, staking van de productie, afbouw van diverse verplichtingen
laatste wijziging 06-06-2025
818 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 06-06-2025
818 beschreven archiefstukken
Bijlagen
1. Overzicht van vergunningen betreffende de stoomsteenfabriek, opgenomen in de inventaris van het archief van het gemeentebestuur van Vreeswijk 1814-ca. 1939 (toegangsnr. 1627)
2. Overzicht van vergunningen betreffende de stoomsteenfabriek, opgenomen in de inventaris van het archief van de serie bouwvergunningen van de gemeente Vreeswijk, 1900-1971 (toegangsnr. 1672-1)
laatste wijziging 06-06-2025
818 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1910-1984
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van N.V. Stoomfabriek De Lek (1849) 1910-1984 (1995)
Auteur:
C.G.M. Noordam
Datering toegang:
1987
Datering bewerking:
2011, 2025
Notabene:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij dit archief niet in ons eigen depot. U kunt dit archief inzien door het aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Openbaarheid:
Op inv.nrs. 124-126 is met het oog op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer een openbaarheidsbeperking van 75 jaar van toepassing. Eerdere inzage in voornoemde inventarisnummer is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de gemeentearchivaris van Nieuwegein
Rechtstitel:
Schenking (van een niet overheidsarchief)
Fonds:
Gemeente Nieuwegein (oorspr. toegangsnr. 10)
Plaatsnaam:
Vreeswijk
Nieuwegein
Nieuwegein
Omvang:
7 m
Bijzonderheden:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij dit archief niet in ons eigen depot. U kunt dit archief inzien door het aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Licentie:
Rubrieken:
Categorie:
laatste wijziging 06-06-2025
818 beschreven archiefstukken