1298 Houthandel De Wit te Utrecht en leden van de familie De Wit ( Het Utrechts Archief )
1298
Houthandel De Wit te Utrecht en leden van de familie De Wit
Inleiding
Archief en inventarisatie
1298 Houthandel De Wit te Utrecht en leden van de familie De Wit
Inleiding
Archief en inventarisatie
Volgens het boek Houtzaagmolen De Ster. De opkomst, ondergang en wederopbouw van een molen in Utrecht door Bernet van Leeuwen uit 1996 bevond het bedrijfsarchief van de houthandel De Wit zich in 1994 bij een familielid van de laatste eigenaar William de Wit. Dit familielid, ook William de Wit geheten, gaf de auteur inzage in het archief, waarvan in 1994 al een plaatsingslijst was gemaakt door mevrouw I.G. Bekker. Na het overlijden van dit familielid kwam het archief terecht bij de halfzuster van de laatste eigenaar. In februari en november 2007 hebben Frank van der Lecq en Piet van Os, vrijwillige molenaars van Houtzaagmolen De Ster, het door elkaar geraakte archief opnieuw beschreven in een plaatsingslijst. Diverse stukken die wel op de vorige plaatsingslijst voorkwamen, werden niet meer aangetroffen. Er werden ook enkele stukken aan het archief toegevoegd die in 1994 niet op de plaatsingslijst stonden.
Op 17 januari 2008 werd het archief van de houthandel in Utrecht en van leden van de familie De Wit door mevrouw M.L. Dik-de Wit geschonken aan Het Utrechts Archief. Enkele stukken waren van tevoren uit het archief gelicht om ze t.z.t. te gebruiken voor een permanente tentoonstelling in de houtzaagmolen. Deze stukken zijn op 13 mei 2009 alsnog aan Het Utrechts Archief geschonken. De stukken uit de Noord-Hollandse tijd van de houthandel en de familie waren in 2008 geschonken aan de Oudheidkundige Vereniging Het Schermereiland te De Rijp. Tijdens de inventarisatie van het archief bleek dat er toch nog stukken bij Het Utrechts Archief terechtgekomen waren die eigenlijk in De Rijp thuishoorden. Het ging om enkele stukken van Aldert de Wit (1758-1836) en Michiel de Wit (1801-1864) en om stukken van de houthandel in De Rijp over de periode 1835-1867. Deze stukken zijn op 14 juli 2009 overgedragen aan de Oudheidkundige Vereniging Het Schermereiland. Eind juli ontving Het Utrechts Archief van mevrouw Dik nog enkele stukken die aan De Rijp geschonken waren en bij nader inzien in Utrecht thuishoorden.
Als beginjaar van het archief van de houthandel in Utrecht is 1874 gekozen. Hoewel Willem Jan de Wit pas in 1876 de houtzaagmolen De Ster aankocht, vestigde hij zich al op 22 juni 1874 in Utrecht. Vanaf die datum handelde hij vanuit Utrecht zaken af. Als einddatum is 1988 aangehouden; het bedrijf werd per 1 januari 1984 gesloten, maar William de Wit deed pas in 1988 afstand van zijn aandelen. Een volledige splitsing van het archief in een Noord-Hollands en een Utrechts gedeelte was niet mogelijk. In De Rijp is bijvoorbeeld een grootboek aanwezig van 1873-1876, dat vanaf 1 december 1874 boekingen betreffende de Utrechtse houthandel bevat. In het Utrechtse archief is een register van in- en verkoop van hout opgenomen van 1869-1880, dat van 1869-juni 1874 op de houthandel in De Rijp slaat. De serie kantooragenda's is intact gelaten, hoewel het eerste deel uit 1873 dateert. Het archief van leden van de familie De Wit betreft Willem Jan de Wit en zijn opvolgers.
Na de overdracht aan Het Utrechts Archief is het archief definitief geïnventariseerd. Daarbij bleek dat de bij de schenking meegeleverde plaatsingslijst uit 2007 niet geheel meer klopte. Diverse stukken waren niet meer aanwezig; daarnaast werden ook veel stukken aangetroffen die niet op de lijst voorkwamen. Vermoedelijk zijn ook al vóór 1994 stukken verloren gegaan. Zo zijn de boekhoudkundige series slechts voor een deel bewaard gebleven. In de inventaris is onderscheid gemaakt tussen stukken van de houthandel en stukken van leden van de familie, al was in sommige gevallen niet duidelijk tot welke categorie de stukken behoorden. Bovendien liepen zaken betreffende houthandel en familie vaak door elkaar heen; zo bevat het rekening-courantboek van de houthandel ook gegevens over de woonhuizen en werden in de kantooragenda's ook persoonlijke ontvangsten en uitgaven genoteerd. Bij de stukken van Willem Jan de Wit werden stukken aangetroffen over de teakhouthandel Ambagtsheer & Van der Meulen, waarbij hij als firmant betrokken was, over de buitenplaats Vecht en Dijk te Maarssen, waarvan hij enkele jaren eigenaar was, en over J.F. Manuikus te Kaapstad, waarvan hij zaakwaarnemer was; deze stukken zijn in de inventaris opgenomen onder Willem Jan de Wit.
De omvang van het archief na de bewerking is 1,60 m. Omdat er vermoedelijk al veel archiefstukken verloren zijn gegaan, is er niet uit het archief vernietigd. Zelfs facturen en doorschrijfboekjes van afleverbonnen zijn bewaard. Er zijn geen beperkingen van de openbaarheid.
laatste wijziging 29-01-2016
132 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 29-01-2016
132 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Kenmerken
Datering:
1853-1988
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van de houthandel De Wit te Utrecht (1843) 1874-1988 en van leden van de familie De Wit (1833) 1853-1979
Auteur:
J.N. van der Meulen
Datering toegang:
2009
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Schenking (van een niet overheidsarchief)
Omvang:
0,84 m
Rubrieken:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 29-01-2016
132 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden