Uw zoekacties: Schepenbank Kessel, (1457) 1573-1794

01.038 Schepenbank Kessel, (1457) 1573-1794 ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Het raamwerk waarin de schepenbank en gemeente Kessel in het overkwartier fungeren
Schepenbank en Gemeente
Functionarissen van schepenbank en gemeente * 
Geschiedenis van het archief
01.038 Schepenbank Kessel, (1457) 1573-1794
Inleiding
Geschiedenis van het archief
Het archief berust "...in de compe staende in de kerke alhier, waervan twee sleutels sijn, eenen bewaert wordende door den oudsten schepen, ende den anderen bij den secretaris". * 
Er is sprake van slechts één archiefvorming. In theorie heeft men wel twee instituten naast elkaar, de schepenbank en de gemeente, maar zoals gezien treden de schepenen als schepenen en als grondbezitters namens de gemeente op. Deze combinatie blijkt bijvoorbeeld uit titels als "Wij schepenen, gezworenen en geërfden van...". De toevoeging van beide laatste categorieën laat zien dat we met de gemeente te maken hebben. Het optreden van de gemeente vindt ook zijn neerslag in het door de secretaris bijgehouden geërfdenprotocol, dat in Kessel helaas niet bewaard is gebleven. Maar daar door personele unies het dagelijks bestuur bij de schepenen berust, wordt er maar één archief gevormd, namelijk dat van de schepenbank.
Dit is ook uit de stukken zelf af te leiden. Volgens een bijlage bij de rekening uit 1738 zijn functionarissen van de schepenbank"... in den gemeens-comp geweest, de prothocollen van arrest ab anno 1720 tot dato deses daeruyt gehaalt...". En even later volgens dezelfde bijlage "... naer den comp geweest..., soo om de voors. prothocollen terug te brengen als om de andere prothocollen van gerigtelijcke acten en proceduren te examineeren...". (45) *  Men haalt dus gerechtelijke stukken uit de gemeenscomp. Alles wordt, of het nu gemeentelijke zaken of rechterlijke zaken betreft, in een en dezelfde kist in de kerk bewaard, nu eens geheten "gerichtscomp" dan weer "gemeens comp".
Pas bij verordening van 8 juni 1770 beveelt het Landes Administrations Collegium te Geldern de stukken van rechterlijke en gemeentelijke aard gescheiden te bewaren, waarbij er vanuit gegaan wordt dat dit van tevoren nooit het geval was. Uit niets blijkt overigens dat men zich in Kessel ook maar enigermate aan deze verordening gehouden heeft. (46) * 
Zoals overal betekent de Franse tijd ook hier het einde van de schepenbank. In het begin van deze tijd blijft alles nog bij het oude totdat de commissaris van het gouvernement in de veroverde landen tussen Maas, Rijn en Moezel op Pluviôse 4 An VI (23 januari 1798) besluit: "Les autorités publiques actuellement subsistantes en chaques ville, bourg, paroisse au communauté, sous le titre de magstrat, de régence, de consulat, de sénat, d'echevinat, généralement sous quelque titre et qualification que ce soit, tant judiciaires, qu'administratives et municipales, sont supprimées et abolies". Verder wordt besloten dat de archieven verzegeld moeten worden. Er zou later ter plaatse een inventaris worden gemaakt door aangewezen commissarissen en tevens zou de overbrenging van de bestaande overheidsarchieven naar de nieuw opgerichte rechtbanken plaatsvinden. *  Van een zodanige inventarisatie is echter bij de huidige ordening en inventarisatie niets gebleken. Evenmin is het archief overgebracht naar een andere plaats.
In 1889 treft de rijksarchivaris in Limburg, Jos Habets, op de zolder van de pastorie in Kessel een kist aan met het bewaard gebleven gedeelte van het archief van de schepenbank Kessel. * 
In de periode 1891-1927 geschiedt successievelijk de overbrenging van de archiefbescheiden behorend tot het archief van de schepenbank Kessel naar het rijksarchief in Limburg. Het merendeel is daarbij inderdaad afkomstig van het kerkbestuur van Kessel. Toen het archief van de familie De Keverbergh werd overgebracht, bleken daar ook nog een aantal archiefstukken in aanwezig te zijn behorend tot het archief van de schepenbank. Tijdens de ordening en inventarisatie hebben wij deze bescheiden van het familiearchief kunnen scheiden. * 
Verantwoording van de ordening en inventarisatie
Archief van het armbestuur

Kenmerken

Datering:
(1457) 1573-1794
Auteur:
J.H.M.M. van Hall
Omvang m1:
3,7 meter - 18 charters
Inventaris:
Inventaris van het archief van de schepenbank Kessel. Inventarissenreeks RAL 20 (Maastricht 1980)