1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798 ( Gelders Archief )
1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1582
Landdag 4 juli 1582 - 6 juli 1582 te Nijmegen.
a. Deze Landdag, een initiatief van het Kwartier van Nijmegen, is een voortzetting van die van 18 juni - 2 juli 1582. Deze voortzetting is evenwel gehouden zonder de steden van de kwartieren van Zutphen en Veluwe, en werd door dezen en door bepaalde hoge ambtenaren niet erkend; vgl. de openingszinnen in de recessen, 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 1 en 3; en 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 521 en 523. Voor de achtergronden van deze Landdag, zie M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...'; doctoraalscriptie, Universiteit Utrecht, 2009 (zie Literatuurlijst).
b. Vanwege het discutabele karakter van deze Landdag zijn onder Nota bene bij ieder behandeld punt de reacties vermeld van de steden der kwartieren van Zutphen en Veluwe, die veel later via een gezamenlijke protestbrief zijn ingediend (die van Zutphen kort na 3 augustus 1582, zie regest 085, 1582).
c. De vergaderpunten voor deze Landdag waren grotendeels reeds op 2 of 3 juli door het Kwartier van Nijmegen aan de vergadering voorgelegd; het Kwartier van Nijmegen weigerde het reces te laten sluiten voordat al deze punten besproken waren; zie een schrijven van 3 juli 1582 van de Arnhemse gedeputeerden aan hun lastgevers, ontdekt door M. Gubbels, in GldA, 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 291 (brieven van en aan de stad Arnhem) 03-07-1582; zie voorts M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...' p. 85, p. 85 noot 414 (zie Literatuurlijst).
d. Behalve in 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607 en 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2 zijn de teksten van deze Landdagsrecessen gedeeltelijk ook opgenomen in M.J. van Gent, Landdagen...1423-1584, documenten nrs. 435, 432, 433, en 434 (zie Literatuurlijst).
e. Het reces van 4 tot en met 6 juli bevat een aantal punten, op 2 of 3 juli aan de Landdag voorgelegd en op 4 juli 1582 besproken, en een aantal "Nije articulen", d.w.z. nieuwe, toegevoegde punten die mogelijk voor een gedeelte reeds op 4 of 5 juli, en gedeeltelijk op 5 en/of 6 juli aan de orde gekomen zijn.
f. Het sluiten van deze Landdag op 6 juli, dat wil zeggen nog na de sluiting op 5 juli van een bijzondere Landdagszitting die op 2 juli plaatsgevonden heeft (zie hieronder), is te wijten aan het feit dat het Kwartier van Nijmegen weigerde het reces te laten sluiten voordat alle punten die het aan de vergadering had voorgelegd besproken waren. Dit blijkt uit een schrijven van 3 juli 1582 van de Arnhemse gedeputeerden aan hun lastgevers, ontdekt door M. Gubbels, zie GldA, 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 291 (brieven van en aan de stad Arnhem) 03-07-1582.(zie M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...' p. 85, p. 85 noot 414 (zie Literatuurlijst).
4 juli - 6 juli
042 punt 9 propositie: Bevel aan de commandanten der uitleggers in Maas en Waal en aan de militaire bevelhebbers te Tiel, Zaltbommel, Heusden en Grave, dat zij niemand die belasting betaalt aan Gelderland zullen dagvaarden, gevangen nemen of op hun schepen vasthouden.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1582
Landdag 4 juli 1582 - 6 juli 1582 te Nijmegen.
4 juli - 6 juli
042
punt 9 propositie: Bevel aan de commandanten der uitleggers in Maas en Waal en aan de militaire bevelhebbers te Tiel, Zaltbommel, Heusden en Grave, dat zij niemand die belasting betaalt aan Gelderland zullen dagvaarden, gevangen nemen of op hun schepen vasthouden.
Datering:
1582 juli 4
Notabene:
a. Commandanten die dit bevel overtreden, worden met lijfstraffen gecorrigeerd.
b. Dit bevel is met name gericht op bescherming van de boeren van Ooijen en Dieden en de inwoners van Maasbommel.
c. 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 8, bevat de schrijffout "Syden" i.p.v. "Dyden"; vgl. 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 525.
d. Reactie Kw. v. Zutphen: Voorstel goedgekeurd; dit bevel moet voor heel het gewest gelden (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 79; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 569).
e. Reactie Kw. v. Veluwe: Dit moet men overlaten aan de Staten-Generaal (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 63-64; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 547).
f. Voor de term 'uitlegger', zie Verklarende woordenlijst.
b. Dit bevel is met name gericht op bescherming van de boeren van Ooijen en Dieden en de inwoners van Maasbommel.
c. 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 8, bevat de schrijffout "Syden" i.p.v. "Dyden"; vgl. 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 525.
d. Reactie Kw. v. Zutphen: Voorstel goedgekeurd; dit bevel moet voor heel het gewest gelden (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 79; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 569).
e. Reactie Kw. v. Veluwe: Dit moet men overlaten aan de Staten-Generaal (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 63-64; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 547).
f. Voor de term 'uitlegger', zie Verklarende woordenlijst.
Bloknummer:
0003
Inventarisnummer:
607
Folionummer:
8-9
Organisatie: Gelders Archief
laatste wijziging 18-06-2014
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden