Uw zoekacties: Tandheelkunde Mondhygiëne Faculteitsvereniging Archigenes, 2002 - 2017 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen

0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen ( Gelders Archief )

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
0001   Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. Archief en inventarisatie
4. Verkort aangehaalde literatuur en bronnenuitgaven
5. Genealogisch overzicht
laatste wijziging 15-05-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden
Inventaris
1. Graven van Zutphen
2. Graven, later hertogen, van Gelre, graven van Zutphen
3. Rechten en bezittingen
4. Financieel beheer
4.1. Rekeningen
N.B. Eventuele bijlagen bij rekeningen zijn in beginsel geplaatst bij de betreffende rekening(en).
4.1.1. Rekeningen tot 1473
4.1.2. Rekeningen 1473-1492
N.B. Rekeningen van de verschillende besturen in deze perioden. De dateringen in de beschrijvingen van de Bourgondische rekeningen zijn waar van toepassing steeds omgerekend vanuit de Paasstijl.
4.1.3. Rekeningen 1492-1543
4.1.3.1. Rentmeesters
4.1.3.2. Rekeningen verband houdend met krijgsverrichtingen
N.B. Dit gedeelte bevat voornamelijk rekeningen van ontvangst en/of uitgave wegens brandschattingen en andere schattingen in gebieden buiten het eigenlijke hertogdom gelegen; wegens in beslag genomen goederen of veroverde plaatsen; het versterken en bezet houden van steden en burchten; en van soldij aan en inkwartiering van krijgsvolk. Ook deze bescheiden zijn in dezelfde volgorde beschreven als ze in de opstelling van Nijhoff werden aangetroffen. Een groot aantal van deze rekeningen zijn geen rekeningen in de eigenlijke zin van het woord maar veeleer aantekenboeken van uitgaven a) aan krijgslieden wegens verschuldigde soldij, veelal met opneming van door dezen ingediende declaraties ("rekenongh" genoemd); en b) aan herbergiers en burgers wegens onderhoud van bij hen ingekwartierd krijgsvolk. Deze aantekenboeken hebben soms opschriften als "Scholtboick", Quytboick", "Quytonghe" e.d. Doordat de rendant hierin rekenschap aflegt van door hem gedane uitgaven hebben deze aantekenboeken in de praktijk de functie van rekeningen gekregen.
4.1.3.3. Verovering, bezetting, beheer en bestuur van door hertog Karel (tijdelijk) veroverde kastelen en heerlijkheden in en buiten Gelre
4.1.3.4. Rechterlijk-bestuurlijke ambtenaren
N.B. Een rekening van Gosen van Honseler, ambtman (en dijkgraaf) van Overbetuwe, van ontvangst en van uitgaven over 1517.10.03-1522.07.13, met resumptie van de ontvangsten en uitgaven en berekening van het slot, is gebonden bij inv.nr. 4343 (fo. 51-75).
4.1.3.5. Schattings- en accijnsrekeningen
N.B. Schattingsrekeningen en -gegevens (onder welke naam ook: bede, pondschatting, staatpenning, ruitergeld, keukengeld, wedersaat, dingtaal) en accijnsrekeningen worden ook in ambtmansrekeningen aangetroffen (zie bijv. inv.nrs. 4588 en 4600, specificatie onder C - Veluwe, en 4803 en 4806 - Nederbetuwe). Zie ook de rekeningen van de landrentmeesters (par. 4.1.3.1.1.), van heer Henrick van Gent, erfhofmeester (inv.nrs. 4505 e.v. en 4515) en de keukenboeken (par. 4.1.3.1.2.1.).
4.1.3.6. Tolontvangers
4.1.3.7. Muntmeesters
4.1.3.8. Bijlagen waarvan niet bekend is bij of tot welke rekening zij behoren
Bevelschriften en andere stukken, door hertog Karel ondertekend, 1496-1538.
N.B. De afzonderlijke stukken binnen de hierna beschreven inv.nrs. zijn in het verleden van een doorlopende nummering in rood voorzien, volgend op de nummering gehanteerd voor inv.nr. 1699 e.v.. De daarmee corresponderende beschrijvingen zijn gespecificeerd per inv.nr.
5036 1496-1520, 1523, 1532, 1534 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5037 1521-1523 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5038 1524-1525 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5039 1526-1527 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5039.1-0001 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om de zaak tussen diens zwager en Adam van Tiell te laten rusten tot hij, Hendrik, bij hem komt.
5039.1-0002 Iken Claasdr., onderzaat, verzoekt hertog Karel om (Hendrik) Collart (van Lynden), ambtman te bevelen haar te herstellen in het goed van 9 morgen, de Sandacker te Geldermalsen dat zij zonder verplichtingen erop aan Herbert Gerardsz. had verkocht, dat echter door de ambtman was geconfisqueerd, maar dat nadat zij in Arnhem met bewijsstukken naar de hertog was gegaan op diens bevel weer was vrijgegeven maar waarvan nog steeds aan de ambtman wordt betaald en het goed aan de koper Herbert te laten.
5039.1-0003 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om het eerder bevel het goed Sandacker waarover het bijgevoegde verzoekschrift handelt, in handen te stellen van Iken Claasdr. en Herbert Gerardsz., zonder belemmering uit te voeren zolang er niemand meer geld op kan doen gelden.
5039.1-0004 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om de hooggeleerde dienaar meester Augustinus Aggensz., medicus doctor de 25 goudgulden die deze voor de hertog heeft besteed terug te geven.
5039.1-0005 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om naar aanleiding van het bijgaand verzoekschrift van Gijsbert van Tuyl (genaamd van Deyl) de tegenpartij te dagvaarden op de Landdag te Arnhem en de omstreden goederen zolang in beheer te nemen tot een redelijke oplossing is gevonden.
5039.1-0006 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien de hertog 8000 krijgsknechten heeft aangenomen die hij in zijn steden wil onderbrengen 350 plaatsen voor deze in de herbergen in Tiel te bespreken en ervoor te zorgen dat ze zijn uitgerust om hen te ontvangen wanneer ze komen.
5039.1-0007 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om Otto Bullick en diens dochter Jenneken op de morgen van dinsdag na Judica te Zaltbommel te doen komen met bewijsstukken voor het horen van het geschil over het beslag op hun goed, om zich bij hen te voegen en de mensen van de hertog daarheen te sturen om een oplossing te vinden en om de goederen in de tussentijd in zijn beheer te houden.
5039.1-0008 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien hij laatst Simon van Buren, richter in Tielerwaard had bevolen de goederen van Otto en Jenneken Bullick te naasten omdat hij niet wist dat ze in Hendriks ambt lagen en hij hem niet tekort wil doen, alle goederen van beiden in zijn ambt in beslag te nemen, met een gezworen bode op te laten tekenen aan hem Hendrik alleen te laten betalen en dit in rekening te brengen.
5039.1-0009 hertog Karel staat Hendrik Collart van Lynden, ambtman (in Bommeler- en Tielerwaarden) toe een penning van 73 Philippusgulden in Tielerwaard uit te zetten en die te houden voor hemzelf, richter Van Buren en de anderen die in Asperen geweest zijn ter bescherming van de Tielerwaard tegen de Hollanders, die toen op de Diefdijk lagen en deze bij Asperen door wilden steken.
5039.1-0010 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber en Albert van Ermel, borgzaat te Tiel om de dagvaarding van de pachters van de heer van Waardenburg op komende maandag om hun pachten te betalen uit te stellen aangezien de hertog in zijn raad is overeengekomen over de zaak van deze heer een bijeenkomst te houden en om tot dan niets van de pachters te vorderen.
5039.1-0011 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman (in Bommeler- en Tielerwaarden), bevelhebber om Willem van Gendt, erfkamerling of diens gemachtigde te helpen tegen diegenen uit Gorinchem en Woudrichem die hem het gebruik van een waard bij Gorinchem die wijlen zijn vader overeenkomstig het landrecht had verworven, onmogelijk maken in strijd met het landrecht onder de bank van Tuil en om degenen die in strijd met het landrecht belemmeringen opwierpen te bestraffen.
5039.1-0012 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om heer Otto Pieck de pachten van de goederen van het kapittel van Gorinchem van de afgelopen jaren die op Petri jongstleden geleverd zijn toe te doen komen, maar op alles wat van nu af opgebracht zal worden overeenkomstig zijn eerder bevel ten behoeve van heer Peter van Zuchtelen beslag te leggen.
5039.1-0013 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester, om samen met de stadhouder overeen te komen met Johan (van) Groeningen of Olgher, diens dienaar hoe en wanneer deze betaald kan worden wat hij uit de tijd dat de Geldersen Dokkum hadden, tegoed heeft.
5039.1-0014 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester, om samen met de stadhouder overeen te komen met Jacob Byltges en Tymen van Utert, burgers van Groningen hoe Evert hun het geld dat ze bij het verrichten van zaken voor de hertog hebben uitgegeven kan betalen.
5039.1-0015 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester, om zijn bevel aan hem en Albert van Ermel om de pachten van de heer van Waardenburg ongemoeid te laten tot een bijeenkomst is gehouden niet te laten uitstrekken tot de pachters van de drie hoven die Seino van Dorth gerechtelijk heeft ingewonnen, maar om de pachten daarvan overeenkomstig eerdere bevelen aan Seino of diens gemachtigde te doen toekomen.
5039.1-0016 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman van Bommeler- en Tielerwaarden om de schepen van Zaltbommel te laten weten dat hij wenst dat zij zoals de hertog in zijn raad is overeengekomen, de zaak tussen hem en Thijs van den Puth over het schip behandelen en uitspraak erover doen en Thijs zijn schip doen toekomen mits deze voldoende borg en geloften afgeeft.
5039.1-0017 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, om erop toe te zien dat er in zijn ambt, zoals de hertog met de stad Zaltbommel is overeengekomen, geen bier wordt getapt en verkocht dan bier dat men in zijn land of overzee heeft gebrouwen en in deze te handelen zoals hij, Hendrik met de stad is overeengekomen.
5039.1-0018 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om zich met zijn heemraden komende week op woensdagavond te voegen bij degenen die de hertog ontboden heeft voor het herstel van de dijk tegenover Waardenburg en de dag daarop met hen na te gaan hoe dit herstel kan worden aangebracht zodat land en onderzaten van verdere schade gespaard blijven.
5039.1-0019 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om de onkosten van de bezichtiging van de dijk te Neerijnen in Tielerwaard door de gezonden raden, Hendrik zelf en andere daarheen gezonden ambtlieden en dienaren, in te vorderen van de geërfden en ingedijkten die van die dijk profiteren.
5039.1-0020 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien hij heeft toegestaan vanaf daags na Sint-Jansdag de Linge schoon te maken elk op het zijne 6 roeden water en 2 roeden beschoeiing en om aanplant en wilgen die te dicht bij het water staan uit te trekken met zijn Lingengraven, diegenen die de Linge horen uit te graven en schoon te maken te bevelen alvast deze rivier te vegen, ervan uitgaande dat vanwege de waterstand het niet doenlijk zal zijn om ook wallen af te graven en wilgen te kappen.
5039.1-0021 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om meester Johan, toonder dezes 100 goudgulden te betalen voor de dienst die deze voor de stad Groningen heeft verricht en het geld daarna van de ontvangst te nemen en om vooralsnog niemand onkosten voor de hertog te vergoeden tot hij, Evert, rekenschap heeft gedaan.
5039.1-0022 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien hij had bevolen alle pandgoederen in zijn ambt in beslag te nemen en hem is bericht dat een deel is genaast maar hij niet weet waar de opbrengsten ervan blijven, van alle pandgoederen waarop beslag is gelegd naam en toenaam te zenden en aan te geven wat daarvan de hertog geleverd is en wat de goederen opbrengen.
5039.1-0023 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en Drenthe, maarschalk om van de eerste schatting die in Drenthe wordt uitgezet de weduwe van Claas van Ruinen 200 goudgulden uit te keren in mindering op wat zij tegoed heeft.
5039.1-0024 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om (Rense) van Holthuysen en (Jacob) Kreynck 11 respectievelijk 9 goudgulden te betalen voor hun uitgaven bij de zaak waarvoor hij hen had uitgezonden, ook 15 goudgulden voor hun kleding en kosten van hun paarden in herbergen te Arnhem en aan Kreynck die hij naar Groningen stuurt diens kosten daar en geld voor verteringen.
5039.1-0025 Hertog Karel schrijft Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber, Adriaan van Rossem, schout en de stad Tiel aan om de drie burgers over wie Gijsbert (van Tuyl genaamd) van Deyl naar zijn bijgaande bekentenis zich belastend heeft uitgelaten te waarschuwen en naar Arnhem te doen komen om te zien hoe Gijsbert recht gedaan wordt op leven of dood en zegt vrijgeleide toe voor hen, zodat zij zich kunnen verantwoorden zoals het hoort.
5039.1-0026 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om Johan Schenk op Hemert en degenen in zijn ambt die zich wegens het recht op een maaltijd en andere gepretendeerde rechten verzetten tegen het uitbaten van tienden door de abt van Sint-Paulus, eraan te houden de abt ongestoord genot van de tienden te laten en wanneer ze billijke redenen tot verzet menen te hebben deze de hertog over te doen brengen, maar de abt ditmaal het genot te laten, met de toezegging hen dan te zullen horen en beveelt wie zich hiertegen verzet niet te ontzien en het te laten weten.
5039.1-0027 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien een aantal burgers (van Tiel) beloofd heeft zich te verantwoorden voor hetgeen waar Gijsbert van Tuyl genaamd van Deyl hen van heeft beschuldigd en deze in het aangezicht van de dood zijn beschuldigingen heeft ingetrokken, hen van die gelofte te ontslaan, tenzij ze zijn woorden hebben bevestigd of op de vlucht zijn geslagen.
5039.1-0028 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om overeenkomstig hetgeen de hertog Adriaan van Rossem, schout heeft doen schrijven, waarvan een afschrift is bijgevoegd, voort te gaan en om wanneer de schout moeilijkheden maakt over het goed dit aan zich te nemen en de schout daarvan een uitkering te verschaffen.
5039.1-0029 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om voor Hendrik Hexken, rijdende bode een paard van 18 gulden ad 2 horns te bestemmen, te bekostigen uit de ontvangsten.
5039.1-0030 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om er meteen voor te zorgen dat de onderzaten in zijn ambt het zevengeld aan de stad Tiel betalen.
5039.1-0031 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om de schout van Tiel te bevelen Johan van Riemsdijk aan te stellen in de raad in plaats van de gestorven Albert van Ermel en deze de eed af te nemen.
5039.1-0032 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, meester om ter ere Gods en op verlangen van vrienden heer Johan van Bermentlo van kleding te voorzien door hem meteen 8 enkele gulden ad 2 horns te geven opdat hij voor de vijand niet verdacht wordt.
5039.1-0033 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om het kapittel van Sint-Marie te Utrecht te ontslaan van de verplichting met twee karren en paarden en bijbehorend volk aan het bolwerken van Tiel bij te dragen aangezien de hertog hiertoe op verzoek van meester Antonis Venraedt, kanunnik wegens diens trouwe dienst heeft besloten en om ook hun tienden en ander goede niet vanwege deze verplichting aan te spreken.
5039.1-0034 Hertog Karel beveelt Jasper van Merwijck, stadhouder en Evert van Dompseler, rentmeester te Groningen om Johan Thonisz., bode dezelfde nieuwe kleding te leveren als vorig jaar.
5039.1-0035 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om aangezien hij het eerder heeft bevolen en hij met Adriaan van Rossem over de haver heeft doen spreken, de aken en de haver naar huis Doddendael te sturen omdat de timmerlieden daar zonder aken niet verder kunnen en op het huis gebrek aan haver is.
5039.1-0036 Hertog Karel beveelt (Gaard Gaymans), tollenaar (te Arnhem) om Goert Munster, dienaar een os van 10 Philippusgulden te leveren, te betalen uit de ontvangsten.
5039.1-0037 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om al degenen die Vlodorpse goederen bezitten of gebruiken voor zij deze uitbaten hun rechten met bewijsstukken te doen staven voor Hendrik en de tegenpartij en goed waarvan geen duidelijk bewijs geleverd wordt aan de leenman terug te geven aangezien de hertog is gebleken dat deze goederen van zijn leengoed zijn afgesplitst zonder zijn toestemming.
2802
5039.1-0038 Hertog Karel beveelt Sander Bentinck, keukenmeester en Gaert Gaymans, tollenaar te Arnhem om er samen voor te zorgen dat meteen twee vette ossen aan het klooster Nazareth binnen Gelre geleverd worden.
5039.1-0039 Hertog Karel beveelt Sander Bentinck, keukenmeester en rentmeester om Willem van Gelre, kanunnik te Xanten, bastaardbroer twee vette ossen van 28 tot 29 goudgulden te zenden.
5039.1-0040 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, maarschalk, dorst te Coevorden en Drenthe om Griet Lulofs 200 enkele gulden ad 2 horns te leveren uit de eerste boeten in zijn ambt, die (Christoffel), graaf van Meurs haar schuldig is van uitgaven voor de hertog gedaan.
5039.1-0041 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om alle krijgsknechten in zijn ambt die geboren Geldersen zijn en niet voor Rechteren liggen of in Groningerland getrokken zijn meteen aan te houden en te laten bewaken om hem hiervan in kennis te stellen en verdere instructies af te wachten en omdat dit in heel zijn ambt en het gebied waarover hij bevel voert te laten afkondigen.
Nijhoff, Gedenkwaardigheden VI 2, 1392.
5039.1-0042 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om meester Johan van Wynschaten, doctor, dienaar de 24 goudgulden te verschaffen die deze voor zaken van de hertog heeft besteed.
5039.1-0043 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om het klooster Gaesdonck vrijstelling te verlenen van de 8 Hollandse gulden die ze van 16 Hollandse gulden graafgeld, waarop hun goed te Hien is aangeslagen, nog niet betaald hebben.
5039.1-0044 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester te Groningen om Johan van Lynden, ritmeester en dienaar diens tegoed van 144 enkele gulden ad 2 horns uit te betalen.
5039.1-0045 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om in zijn ambt te laten afkondigen dat met Joost van Randwijck en meester Jacob Canis, die in strijd met hun eed tegen de hertog gehandeld hebben en hem hebben willen doen vermoorden, als meinedigen en moordenaars dient te beschouwen en dat ieder die met hen omgaat ook als zodanig beschouwd zal worden.
5039.1-0046 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om het bevel de Zandwijkse poort van Tiel te versterken niet zo traag uit te voeren als nu gebeurt, maar onverwijld, aangezien hij daarop manschappen wil stationeren.
5039.1-0047 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aangezien hij eerder heeft doen schrijven dat de kerk van Hien met haar opbrengsten alleen aan heer Johan die Vael toekomt, die hij ermee begiftigd heeft, de officiaal meester Hendrik van Rossem voor te houden deze niet ten nadele van heer Johan in beslag te nemen of in beheer te houden, met het dreigement anders maatregelen te nemen.
5039.1-0048 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om Johan Raemeker, de 32 enkele gulden die hij conform bijgaand verzoekschrift, dat hij zelf brengt, tegoed heeft in drie termijnen van de ontvangst uit te betalen.
5039.1-0049 Hertog Karel beveelt Sander Bentinck, keukenmeester om ten behoeve van de (stal)jongen Homoet de fraters te Harderwijk 18 Philippusgulden uit de tijnsontvangst te betalen of dit bedrag op hun tijns in mindering te brengen.
5039.1-0050 Hertog Karel schrijft Hendrik Collart van Lynden, (ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden) en alle schepenen van de bank van Deil aan om niet voort te gaan met de behandeling van het rechtsgeschil tussen Evert van Lennep, drost van Elten en Hugo Ruysch van Amerongen en daarover geen bezegelde stukken uit te vaardigen, zoals zij voornemens zijn, maar overeenkomstig het eerder bevel de zaak daar te laten voorkomen waar de nalatenschap is geregistreerd.
5039.1-0051 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden, maarschalk om Christoffel van Langen, hoofdman of degene door wie deze zich daartoe bedient toe te staan krijgsknechten in Johans ambt te werven en daarbij behulpzaam te zijn.
5039.1-0052 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman (in Bommeler- en Tielerwaarden), bevelhebber om Arnold van Utrecht, hoofdman of van wie hij zich daartoe bedient toe te staan krijgsknechten in het ambt te Mariënweerd te verzamelen en aan te nemen en om daarbij behulpzaam te zijn.
5039.1-0053 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om aan meester Herman Knoppert, raad met voorrang op anderen 100 goudgulden of de waarde daarvan uit te keren voor een paard dat deze in dienst van de hertog verloren heeft omdat hij het nodig heeft als toerusting voor taken die de hertog hem met andere raden opdraagt.
5039.1-0054 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om diens knecht Thijs aan Gijsbert (van Tuyl, genaamd) van Deyl zijn ringen, wapen en wat hij verder van hem heeft terug te doen geven.
5039.1-0055 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om in heel zijn ambt te laten afkondigen en kerkespraak te doen geschieden dat van het schip dat met zijn lading onlangs is vergaan niemand tonnen of ander goed mag jutten aangezien de hertog het beslag op deze tonnen toekomt, op straffe van de hoogste boete.
5039.1-0056 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en Drenthe, maarschalk om met ingang van heden tot hij het bevel intrekt, Johan van Lynden, dienaar bij zich in de kost te houden met drie paarden, hem in dienst te nemen en hem maandelijks voor elk paard 8 gulden ad 2 horns uit te keren.
5039.1-0057 Hertog Karel beveelt Gaart (Gaymans), tollenaar om Gaert Munter, dienaar 4 goudgulden uit te keren uit zijn ontvangsten.
5039.1-0058 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar van de Lobithse tol te Arnhem om hem naar oude gewoonte tegen het hoogfeest van Kerstmis 15 goudgulden aan speelgeld te sturen.
5039.1-0059 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om Christoffel van Langen, hoofdman naar diens welgevallen 100 of 150 lansen voor krijgsknechten te leveren.
5039.1-0060 Hertog Karel staat Steven van Ruytenborch, drost te Anholt toe aangezien de meeste bedden op het huis niet deugen en men moeite heeft de stukken bij elkaar te houden om deze te laten repareren en zegt toe om wanneer dat is gebeurd dienaren te sturen die zullen bezien hoeveel de reparatie gekost heeft en om dat bedrag aan hem te betalen.
5039.1-0061 Hertog Karel beveelt Gaart (Gaymans), tollenaar om de kolenman van Doesburg 8 goudgulden voor kolen van deze gekocht te betalen en ook het voergeld uit te keren, alles van zijn ontvangsten.
5039.1-0062 Hertog Karel schrijft Hendrik Collart van Lynden, (ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden), richter en schepenen van de banken in dit ambtsgebied aan om onderzaten aldaar van wie voor het gerecht wordt verlangd dat ze hun oorkonden tonen maar die deze verloren hebben bij de laatste brand in de stad Zaltbommel, niet naast de geleden waterschade ook nog eens hun goederen te laten verliezen, wanneer ze geloofwaardige getuigen hebben die verklaren deze stukken gezien te hebben.
5039.1-0063 Hertog Karel laat Evert van Dompseler, rentmeester (in Groningen) vrij in de wijze waarop hij de eerder bevolen uitrusting van meester Hiëronymus tot stand brengt en beveelt hem de bewijsstukken van de dopers en de waren bij zich te houden.
5039.1-0064 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om alle Nijmeegse goederen in zijn ambt in beslag en beheer te nemen en erop toe zien dat niemand met goed of handel daartussen komt en om overtreders daarvan te bestraffen.
5039.1-0065 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester (in Groningen) om aan Servatius (van Bon?), brenger van dit bevel 18 goudgulden voor kleding uit te betalen.
5039.1-0066 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar van de Lobithse tol te Arnhem om voor de rijdende bode Thijs een paard van 20 Philippusgulden te betalen buiten de 600 goudgulden die aan Sander Bentinck, keukenmeester overhandigd dienen te worden.
5039.1-0067 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost in Coevorden en Drenthe, maarschalk om van de door Johan op te brengen 300 goudgulden die de hertog voor de betaling van schulden heeft toegezegd aan de weduwe van Claas van Ruinen 100 Philippusgulden uit te keren aan haar schuldeisers Berend Messemaicker van Bommel en Gerard Roelicken van Zwolle en om de brenger van dit bericht daarvan bescheid te geven.
5039.1-0068 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar van de Lobithse tol te Arnhem om aan de kerkmeesters van de parochiekerk van Arnhem te beloven op meidag volgend jaar 200 goudgulden te zullen betalen zodat zij het glas in de kerk kunnen laten maken dat de hertog had toegezegd en zegt toe hem niet af te zetten zolang hij dit bedrag en andere bevolen betalingen niet uit zijn ambt terug heeft ontvangen.
Regest: Nijhoff, Gedenkwaardigheden VI 2, 1411.
5039.1-0069 Hertog Karel beveelt Herman van den Cloister, dienaar om op woensdag na Invocavit in Arnhem in de herberg voor hertog en raden te verschijnen zodat men de volgende dag de klachten van de buren van Zuidwolde (daartoe door de drost gedaagd) over hem en anderen kan horen en uitspraak kan doen en om van hen geen kosten in te vorderen voor die dag omdat de kosten zullen zijn voor degene die ongelijk krijgt.
5039.1-0070 Hertog Karel schrijft Steven van Ruytenborch, drost en de stad Anholt aan om naar inhoud van de bijgevoegde afschriften aan Dirk van Empt de jaarlijkse 15 goudgulden uit de kas van stad en heerlijkheid Anholt in dat jaar en volgende jaren uit te betalen en deelt mede dat over diens achterstallige rente onderhandeld zal worden bij de volgende bijeenkomst met raden van de hertog van Kleef.
5039.1-0071 Hertog Karel stemt tegenover Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden in met de voortzetting van het aanleggen van versterkingen, verklaart dat hij de bevelhebber te Byland bevolen heeft het schip met benodigdheden vlot te trekken en zegt toe eerstdaags een afschrift te zenden van het goede nieuws dat hem uit Frankrijk bereikt heeft, zodat dit kan worden verkondigd.
5039.1-0072 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman van Bommeler- en Tielerwaarden om onverwijld de penningen te laten betalen die de hertog in meerdere ambten bevolen heeft te innen om ruiters en krijgsknechten te onderhouden en ten aanzien waarvan Bruin tekort geschoten is en dreigt bij verdere nalatigheid de schade op diens lijf en goed te verhalen.
5039.1-0073 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar van de Lobithse tol te Arnhem om overeenkomstig het verlangen van Kerstgen, beheerder van het Gulden Spijcker de helft van 25 planken en 25 lange latten te kopen te leveren, te betalen uit de tolinkomsten.
5039.1-0074 Hertog Karel beveelt Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden, bevelhebber om de goederen van de Sint-Paulusabdij te Utrecht bij het vorderen van karren en dergelijke zoveel mogelijk te ontzien, aangezien ze op grond van hun oorkonden recht hebben op zijn bijzondere bescherming en hij nog heel wat schulden bij hen heeft.
5039.1-0075 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en in Drenthe om aan de weduwe van Hendrik Wert komend jaar van de penningen 500 goudgulden te betalen in mindering op haar kosten aan ruiters en krijgsknechten binnen Zutphen.
5039.1-0076 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om aan de kamerknechten Johan Turront (Rait) genaamd Potouw (Poitou) en Herman Barbier (Boetzeel van Nijmegen) 1 vat boter te leveren en naar de hertog te doen transporteren.
5039.1-0077 Hertog Karel beveelt Steven van Ruytenborch, drost te Anholt om aan Paulus van Holt, brenger dezes voor het timmeren van een huis zoveel hout te doen toekomen als de pastoor en anderen in de stad hebben ontvangen.
5039.1-0078 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester te Groningen om zich bij Jasper van Bemmel, burger van Groningen borg te stellen voor 150 goudgulden voor drie paarden, voor Pinksteren te voldoen en daarmee Johan Bentinck, jagermeester van diens borgstelling voor dit geld te ontlasten om het geld te nemen van de eerstkomende termijn en om het geschrift van Johans borgstelling van Jasper terug te verlangen en aan brenger dezes mee te geven.
5039.1-0079 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en Drenthe om aan Jacob, bastaardzoon van wijlen zijn raad heer Johan van Zuylen (van Nyevelt) een paard te verschaffen en hem bij zich te onderhouden als beloning voor de diensten van zijn vader.
5039.1-0080 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om aan Popke Roorda voor het geld dat deze voor de hertog en zijn bevelhebbers heeft opgebracht naar zijn geschrift op komende Jacobi 150 gulden te betalen in mindering op diens tegoed.
5039.1-0081 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost in Coevorden en Drenthe om de dienaren Gerrit van Lennep en Hendrik Roeck elk 10 goudgulden voor kleding te betalen uit de eerste inkomsten uit schatting of boeten.
5039.1-0082 Hertog Karel beveelt Steven van Ruytenborch, drost te Anholt om met de hierbij gezonden schuttersbonnet van de stad Anholt de eer van de hertog bij de schutterij hoog te houden overeenkomstig oude gewoonte.
5039.1-0083 Hertog Karel beveelt Steven van Ruytenborch, drost te Anholt om aan de boogschutter meester Nicolaas in Anholt maandelijks 4 enkele gulden uit te keren die de hertog deze met een plakkaatbrief heeft toegezegd in meerdering op de 4 Embder gulden die hij tot nu toe heeft gehad.
0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Inventaris
4. Financieel beheer
4.1. Rekeningen
N.B. Eventuele bijlagen bij rekeningen zijn in beginsel geplaatst bij de betreffende rekening(en).
4.1.3. Rekeningen 1492-1543
4.1.3.8. Bijlagen waarvan niet bekend is bij of tot welke rekening zij behoren

Bevelschriften en andere stukken, door hertog Karel ondertekend, 1496-1538.
N.B. De afzonderlijke stukken binnen de hierna beschreven inv.nrs. zijn in het verleden van een doorlopende nummering in rood voorzien, volgend op de nummering gehanteerd voor inv.nr. 1699 e.v.. De daarmee corresponderende beschrijvingen zijn gespecificeerd per inv.nr.
5039 1526-1527 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff.
5039.1-0083
Hertog Karel beveelt Steven van Ruytenborch, drost te Anholt om aan de boogschutter meester Nicolaas in Anholt maandelijks 4 enkele gulden uit te keren die de hertog deze met een plakkaatbrief heeft toegezegd in meerdering op de 4 Embder gulden die hij tot nu toe heeft gehad.
Datering:
1527 juni 2
NB:
Origineel: inv.nr. 5039 rode nr. 2848.
Toegangsnummer:
0001 Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen
Organisatie: Gelders Archief
laatste wijziging 20-06-2022
5039.1-0084 Hertog Karel beveelt Jasper van Merwijck, stadhouder en Evert van Dompseler, rentmeester in Groningen en de Ommelanden om met hulp van Roelof Huynge (de Jonge), drost en stad en hoofdmannen aan de buren van Oosterwolde voor te houden de door de hertog voorgedragen heer Allard (van Hattem) als pastoor te aanvaarden, om weigerachtigen te straffen en om heer Allard 12 goudgulden voor kleding uit te keren.
5039.1-0085 Hertog Karel verklaart Roelof van Munster met 3 paarden in vaste dienst genomen te hebben tegen betaling van 4 Embder gulden per maand per man en paard en wanneer hij van hun diensten gebruik maakt dit tegen hetzelfde onderhoudsgeld te zullen doen als andere ruiters en hoofdmannen en beveelt Johan van Selbach, maarschalk en drost te Coevorden om Roelof elke maand 4 Embder gulden per paard uit te betalen.
5039.1-0086 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om 50 gravers en 10 karren op verlangen van Gijsbert (van Tuyl genaamd) van Deyl op het huis Hulhuizen te ontbieden en alleen de goederen van Sint-Jan van deze verplichting te verschonen alsook om aan Jan van Keken en Willem 12 goudgulden van de eerstkomende boeten of inkomsten uit zijn ambt te betalen.
Regest: Nijhoff, Gedenkwaardigheden VI 2, 1427.
5039.1-0087 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar te Arnhem om aan de poortwachters Johan Verwer en Brand Franken elk 7 goudgulden aan kleding uit te keren.
5039.1-0088 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan de dienaar Claas van Telligh 10 goudgulden aan kleding uit te keren uit het geld van de eerste boeten of inkomsten en om het leengoed waarover Claas een geschil met zijn broer heeft dat door scheidslieden moet worden opgelost in beheer te nemen en te houden tot de zaak is afgedaan.
5039.1-0089 Hertog Karel verklaart tegenover Hendrik Collart van Lynden, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden na ontvangst van diens schrijven met bijlage van de stad ’s-Hertogenbosch, die pretendeert vrijdom van de hertogelijke tollen te genieten dat hij graag de originele stukken ziet omdat hij weet dat zijn voorgangers en vader voor die tolvrijheid goed en voorrechten zouden krijgen die hun onthouden zijn en worden en waarin hij zich bereid verklaart de regelingen in de oude privileges na te leven wanneer hem ook niets onthouden wordt.
5039.1-0090 Hertog Karel beveelt Steven van Ruytenborch, drost te Anholt om Gaard tot Loe hout voor een huis van 4 gebinten toe te wijzen en Lambert Kremer hout tot een waarde van 4 Embder gulden, zodat ze hun timmerwerk kunnen voltooien met zo min mogelijk vernieling en schade.
5039.1-0091 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar van de Lobithse tol te Arnhem om Dirk Barsz., tolknecht uit de ontvangen tolgelden 4 gulden te geven voor een wambuis en broek.
5039.1-0092 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar om Wijnald van Delen, dienaar 10 goudgulden voor kleding uit te keren.
5039.1-0093 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om Gerard Paep, dienaar 10 goudgulden aan kleding uit te keren.
5039.1-0094 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar te Arnhem om aan Johan Trynen voor Sint-Odulphsschutterij 20 enkele gulden en aan Antonis Huygen voor Sint-Joostenschutterij 10 enkele gulden uit te keren zoals de hertog heeft toegezegd.
5039.1-0095 Hertog Karel beveelt Nicolaas Nyber, muntmeester te Nijmegen om de hooggeleerde raad meester Herman Knoppert 39 goudgulden uit te betalen voor hetgeen waarvoor hij gezonden is en 20 goudgulden voor kleding, aangezien hij 4 jaar geen kleding heeft gehad en om, het geld te nemen van de sleeschat.
5039.1-0096 Hertog Kartel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan Seino Erdtlandtsz., zadelknecht 10 goudgulden voor kleding uit te keren uit de eerstvolgende boeten en inkomsten uit zijn ambt.
5039.1-0097 Hertog Karel kent Johan van Selbach, drost te Coevorden, maarschalk voor de levering van een ijzeren slange [klein kanon] 200 goudgulden toe uit de eerstkomende gelden uit Drenthe.
5039.1-0098 Hertog Karel verklaart van (Johan van) Vierssen voor 155 snaphanen, 28 clymmer gulden en 11 dubbele wocheien uit de bus van muntmeester Lambert Vlemijnck ontvangen te hebben.
5039.1-0099 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en Drenthe om de dienaar Roelof van Lennep die hij uit Coevorden heeft gehaald voor zijn onderhoudskosten tot 28 juni jongstleden te betalen.
5039.1-0100 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden en Drenthe, maarschalk om het ijzeren stuk [geschut] waarover ze gesproken hebben en dat deze beloofd heeft te leveren meteen te laten laden en gereed te maken en de gezanten van de hertog de kogels die daarbij horen te doen toekomen, met de belofte de toegezegde 200 gulden voor het stuk plus de waarde van de kogels en lading op de rekening in mindering te brengen.
5039.1-0101 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om voor het werven van krijgsknechten uit het eigen land 125 krijgsknechten of zoveel hij krijgen kan op de been te brengen, die uitgerust en weerbaar zijn en tegen soldij zullen dienen en om zo gauw hij er zoveel of zoveel hij krijgen kan heeft, meteen de monstercedule over te zenden, met toezegging daarna te zullen laten weten waar ze zich moeten verzamelen.
5039.1-0102 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om uit bijzondere oorzaak met de uitrusting waarover hij kort geleden geschreven heeft terstond de stad Wageningen in te trekken waar hij verder bescheid zal ontvangen.
5039.1-0103 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om van de mannen uit zijn ambt tot het getal dat de hertog had bevolen de besten te nemen en die ijlings de stad Wageningen in te sturen.
5039.1-0104 Hertog Karel beveelt Jelis van Riemsdijk, ambtman in Maas en Waal om aan Lubbert van Ybbenhorst, borgzaat meteen de 10 goudgulden die deze nog tegoed heeft van zijn verantwoording van vorig jaar achter is te betalen en om het geld te nemen van de komende staatpenning.
5039.1-0105 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan meester Brand Boirman, dienaar 10 goudgulden aan kleding uit te keren van de eerst te betalen staatpenning.
5039.1-0106 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om de komende vrijdag voormiddag met twee of drie buurmeesters binnen Wageningen zijn mening van Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz te vernemen en uit te voeren wat deze opdraagt.
5039.1-0107 Hertog Karel beveelt Egbert van Dompseler, rentmeester om aan Johan Antonisz. divisiekleding te verschaffen zoals hij ook vorig jaar gedaan heeft, uit het eerstkomende geld.
5039.1-0108 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan Seino van Dorth, erfhofmeester 50 goudgulden te betalen uit de eerste penningen die in zijn ambt worden uitgezet.
5039.1-0109 Hertog Karel beveelt Jasper van Merwijck, stadhouder en Evert van Dompseler, rentmeester te Groningen om aan het Predikherenklooster te Groningen een door de hertog beloofd vat boter of 12 Philippusgulden naar hun keuze uit te keren en hen tegen het Lutherse optreden te beschermen.
5039.1-0110 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan Peter van Berle, dienaar voor kleding 10 goudgulden uit te keren uit de eerste penningen in zijn ambt.
5039.1-0111 Hertog Karel beveelt Gaart Gaymans, tollenaar om aan Gaart Munter, dienaar een vette os van 10 goudgulden uit te keren.
5039.1-0112 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om scherp toe te zien en goed te waken en om zo gauw hij vijanden waarneemt het hele ambt met klokkeslag bijeen te brengen om de vijand doortocht te verhinderen en weerstand te bieden.
5039.1-0113 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om zich onverwijld bij hofmeester Johan van Ittersum, bevelhebber te Tiel te vervoegen om te overleggen over de aanleg van versterkingen waar de onderzaten bescherming kunnen zoeken en over het voorkomen dat de vijanden met kleine groepjes het land schaden.
5039.1-0114 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost te Coevorden, maarschalk om aan Hendrik Bentinck, dienaar een goed paard van 75 goudgulden te verschaffen ter vervanging van de hengst die deze in dienst verloren heeft.
5039.1-0115 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om zich op woensdag voormiddag evenals andere ambtlieden te vervoegen bij Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz, raad die om bijzondere redenen naar Tiel is afgevaardigd om de mening van de hertog te vernemen en het met elkaar eens te worden.
5039.1-0116 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester te Groningen om met de stadhouder aan Popke Roorda, dienaar bijstand te verlenen bij het werven van krijgsknechten en mannen tegen de Stichtsen en om hen geld te geven om terug naar Arnhem te reizen.
5039.1-0117 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om op verlangen van richter Otto van Scherpenzeel buiten de al opgedragen 25 nog 25 krijgsknechten naar Gellicum te zenden en buiten de 25 gravers daar nog 25 gravers uit de Bommelerwaard aan toe te voegen.
5039.1-0118 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aan Zeger van Arnhem, dienaar de schimmel waarover deze hem heeft gesproken te verschaffen met de toezegging dat hij daarvoor 70 goudgulden in mag houden van de eerste schatting na die welke nu in zijn ambt is uitgezet.
5039.1-0119 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om alle krijgsknechten die hij krijgen kan vast te houden en in dienst te nemen met de toezegging hem voor alle kosten waarvan hij bewijzen kan overleggen vergoeding te geven.
5039.1-0120 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om op zondagavond met de mannen met wie hij laatst in Beesd was in Mariënweerd te zijn om dat het schijnt dat de mannen van de elect (van Utrecht) maandag iets tegen het land willen ondernemen, met de toezegging dat hij meer mannen zal sturen.
5039.1-0121 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om aan Bernhard van der Elst, dienaar onverwijld voor betaling van de schulden van ruiters bij waarden waardinnen te Tiel 200 goudgulden van de penning die in zijn ambt is uitgezet te overhandigen en om hem van het andere geld uitkering en rekenschap te verschaffen als eerder bevolen.
5039.1-0122 Hertog Karel beveelt Sander Bentinck, keukenmeester om aan Dirk Keyser, brenger dezes de aan de hertog geleverde 10 horns gulden 8 stuiver Brabants te vergoeden, om te zorgen voor twee goede schepen en 40 pond ossenvlees op morgenavond, om de met koren geladen wagens zo te ontlasten dat ze morgen zo vroeg mogelijk op huis Schoonderbeek zijn en om te zorgen voor 8 of 9 molder haver voor morgenavond.
5039.1-0123 Hertog Karel beveelt Johan van Selbach, drost in Coevorden en Drenthe om op woensdag de onderhandelingen met de Groningers over het verloop waarvan de hertog tevreden is, zo voort te zetten dat deze tot welvaart en bescherming van de onderzaten leiden.
5039.1-0124 Hendrik die Groiff, erfvoogd van Erkelenz, bevelhebber te Rhenen verlangt van Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden dat deze zich meteen in Rhenen bij hem voegt om te spreken over wat de hertog hem bevolen heeft.
5039.1-0125 De stad Zaltbommel verzoekt hertog Karel om een einde te maken aan de inbreuken op de vrijstelling voor hun burgers van schatting en onraadpenningen in de dorpen in Bommeler- en Tielerwaarden die overeenkomstig bijgevoegde afschriften onlangs door de hertog en eerder door diens voorouders in oorkonden is verleend en om Bruin van der Schueren, ambtman en dorpelingen dienovereenkomstig te instrueren.
5039.1-0126 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om overeenkomstig de afspraak in Rhenen gemaakt tussen raden, ambtlieden en Joost zelf tot een schatting en verordening voor krijgsknechten voor drie maanden onverwijld het geld van de eerste maand in te vorderen en daarna zo met de volgende maandgelden verder te gaan met bevel niemand bij de aanslag te ontzien en met het dreigement Joost bij verzuim van zijn ambt te ontheffen en de schade op hem te verhalen.
5039.1-0127 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om overeenkomstig het gebruik speelgeld te zenden voor de komende hoogtijd, 50 goudgulden aan brenger dezes mee te geven en dit bedrag in te houden op de eerste gelden die hij namens de hertog int.
5039.1-0128 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om overeenkomstig het gebruik speelgeld te zenden voor de komende hoogtijd 50 goudgulden aan brenger dezes mee te geven en dit bedrag in te houden op de eerste gelden die hij namens de hertog int.
5039.1-0129 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om de goederen van burgers van Zaltbommel in zijn ambt bij de zetting en inning van onraadpenningen niet aan te slaan omdat zij deze hebben afgekocht en de kosten van hun mannen op het slagveld hebben gedragen.
5039.1-0130 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om overeenkomstig het gebruik speelgeld te zenden voor de komende hoogtijd 25 goudgulden aan brenger dezes mee te geven en dit bedrag in te houden op de eerste gelden die hij namens de hertog int.
5039.1-0131 Hertog Karel beveelt Evert van Dompseler, rentmeester om meteen aan Johan Thonisz. 5 goudgulden uit te keren.
5039.1-0132 Hendrik die Groiff, erfvoogd (van Erkelenz) verlangt van Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden dat deze evenals andere ambtlieden zich meteen binnen Rhenen bij hem voegt om de mening van de hertog te vernemen.
5039.1-0133 Hertog Karel beveelt Joost van Zwieten, ambtman in Nederbetuwe om de bonte (hengst) die van (Hendrik) Collart van Lynden is geweest met toebehoren aan de brenger van dit bericht mee te geven, te schrijven wat deze waard is en dit bedrag weer van de eerste penningen, boeten of inkomsten in zijn ambt af te houden.
5039.1-0134 Hertog Karel beveelt Bruin van der Schueren, ambtman in Bommeler- en Tielerwaarden om aan Jan van Lynden, ritmeester en maarschalk van Horst die 60 Embder gulden heeft geleend voor Bruins mannen die met Vinkenbosch meegetrokken zijn, welk bedrag de hertog nu evenwel ter betaling van de krijgsknechten van Vinkenbosch heeft aangewend, uit zijn verlegenheid te redden.
5040 1528-1530 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5041 (1528), 1531-1538 1 pak
N.B. Voor een specificatie zie de regesten hieronder. Met summiere inhoudsopgave door I.A. Nijhoff. i
5042 Kwitanties voor diverse personen wegens uitgaven, gedaan ten behoeve van de hertog, 1503-1538. 1 omslag
N.B. Te beschouwen als bijlagen bij rekeningen. Het verband met eventueel bewaard gebleven berekeningen is niet gelegd.
Specificatie:
Afgegeven aan:
a. Herman (Boetzeel van Nijmegen), barbier, 1530-1538 (oude nr. 1).
b. Evert van Dompseler, 1524-1533 (nr. 2).
c. Berend van Hackfort, 1522-1526 (nr. 4).
d. Doctor Willem van Lanck, (kanselier), 1512 (nr. 6).
e. Gerard van Lennep, rentmeester te Coevorden, 1532/1534 (nr. 7).
f. Johan van Selbach, 1524-1532 (nr. 8).
g. Johan van Vierssen, 1508, 1528 (nr. 9).
h. Verschillende personen, 1503-1538 (nr. 10).
i. Verschillende personen, z.j. (nr. 11). i
5043 Aantekeningen van uitgaven, door verschillende personen ten behoeve van hertog Karel gedaan en waarschijnlijk overgelegd bij hun rekeningen, 1504-1538. 1 pak i
5044 Akte van schuldbekentenis van Hendrik Bentinck en Johan Bierwisch voor Johan van Renes, 1495. 1 charter
N.B. Met dorsale aantekeningen van betaling van rente en hoofdsom d.d. 1516, 1517 en ca. 1500-1525. i
5045 Akte waarbij Hendrik, heer tot Gendt, erfhofmeester, Johan die Leghe, huishofmeester, Herman ten Goey, onderdrost van Veluwe, Koenraad van Leysten, dijkgraaf, Hendrik (die Groiff, erfvoogd) van Erkelenz en Johan Schull, rentmeesters, verklaren borg te blijven voor de 350 goudgulden die het klooster van Sint-Hiëronymus(berg) te Hulsbergen aan hertog Karel heeft voorgeschoten. Gecancelleerd, 1508.11.10. 1 charter
N.B. Regest: Nijhoff, Gedenkwaardigheden VI 1, 631. i
5046 Akte van schuldbekentenis, namens hertog Karel afgegeven aan Johan Baertscherre en Hendrik Sommer, burgers van Deventer, 1509.12.20. 1 charter
N.B. Afschrift: inv.nr. 5095 nr. 289. Met aantekening van gedeeltelijke betaling door Koenraad van Leesten, dijkgraaf (van Veluwe) en Dirk Sengher d.d. 1512. i
5047 Bijlagen bij rekeningen, (1492-1538). 1 omslag
N.B. Specificatie:
Gerard van Lennep, rentmeester Groningen, 1533. 2 stukken.
Johan van Vierssen, secretaris, waarschijnlijk als schatmeester, 1528. 1 stuk.
Willem van Rossem, c.s., dingmeesters te Zaltbommel, ca. 1525. 1 stuk. Vgl. inv.nr. 5040 rode nr. 2925. i
4.2. Comptabel toezicht
N.B. Zie ook de eventuele aantekeningen betreffende controle en afhoring bij de afzonderlijke rekeningen, inv.nr. 2264, specificatie sub C en inv.nr. 4236.
4.3. Overige aangelegenheden
5. Inventarissen en andere stukken betreffende het beheer van het archief
6. Stukken niet behorend tot dit archief of waarvan het verband met dit archief onduidelijk is
7. Niet bewaard gebleven charters
N.B. In de loop van de tijd zijn zeer veel archiefbescheiden uit de Gelderse landsheerlijke archieven verloren gegaan, deels al tijdens de landsheerlijke periode, deels daarna, tot aan het begin van het moderne archiefwezen in de negentiende eeuw en zelfs ook nog tijdens die periode (vgl. inv.nr. 5270 met regesten).
In de door G. van Hasselt, I.A. Nijhoff en hun opvolgers vervaardigde beschrijving van de Charterverzameling (bekend onder nr. 0243, zie inv.nrs. 5296 e.v.), is een aantal nummers opgenomen behorend tot het archief van de graven en hertogen dat tegenwoordig ontbreekt. Dit betreft vooral charters die ter hand gesteld waren aan P. Bondam, maar niet zijn teruggekeerd. Zij zijn hieronder gespecificeerd.
Daarnaast zijn in het Koninklijk Huisarchief twee inventarissen van archivalia uit het Gelderse hertogelijke archiefdepot in het kasteel te Buren bewaard gebleven. De daarin beschreven stukken zijn over het algemeen verloren gegaan. Voor regesten van deze deperdita zie inv.nr. 5270.
8. Appendix. Inventarisatie sinds de 19e eeuw
9. Concordansen
laatste wijziging 15-05-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden

Kenmerken

Datering:
(969) 1107-1543 (2020)
Auteur:
I.A. Nijhoff, A.H. Martens van Sevenhoven, P.J. Meij, A.H. Jenniskens, J. den Draak, M. van Driel, red. F.J.W. van Kan
Categorie:
laatste wijziging 15-05-2024
13.415 beschreven archiefstukken
5.243 gedigitaliseerd
totaal 117.690 bestanden