Uw zoekacties: Provinciaal Bestuur van Friesland 1813-1922

11 Provinciaal Bestuur van Friesland 1813-1922 ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
2. Algemene inleiding
2.3. Hoofdstuk III. Aanwijzingen voor de gebruiker
11 Provinciaal Bestuur van Friesland 1813-1922
2. Algemene inleiding
2.3.
Hoofdstuk III. Aanwijzingen voor de gebruiker
Dit hoofdstuk bevat enige aanwijzingen die van belang zijn bij het raadplegen van elk van de archieven. De aanwijzingen en zoekinstructies per archief vindt u in de deelinleidingen.
1. De gebruiker doet er verstandig aan om vóór hij met het eigenlijke onderzoek begint zekere publicaties te raadplegen, die snel een goede achtergrondinformatie verschaffen of die hem zeer gemakkelijk aan bepaalde gegevens helpen. Deze raad is met name bedoeld voor hen die naar niet- genealogische onderwerpen zoeken. Te denken valt aan:
a. De Verslagen van de toestand van de Provincie, 1817/1818-1936.
Dit zijn jaarverslagen van het Provinciaal Bestuur, vooral van Provinciale en Gedeputeerde Staten. De verslagen tot en met 1919 bevinden zich in het archief van Provinciale Staten, inv.nrs. 524-597. Zie verder de toelichting bij de voornoemde inv.nrs. en vooral p. 53-54 en 60 van de inleiding bij het archief van Provinciale Staten.
b. Het Provinciaal Blad, 1819-heden.
In deze gedrukte uitgave zijn die besluiten van Provinciale en Gedeputeerde Staten en van de commissaris des konings bijeengebracht, die een groot aantal ingezetenen raakten. Voorbeelden: reglementen (bijvoorbeeld de provinciale reglementen voor de waterwegen, de botervaten, de verveningen, oprichtingsreglementen van waterschappen) instructies, provinciale begrotingen en rekeningen, voorschriften voor en aanvragen om inlichtingen aan de plaatselijke besturen. Ook werden de nodige besluiten van rijksinstellingen door middel van het Provinciaal Blad bekend gemaakt. De Provinciale Bladen zijn geen archivalia en bevinden zich daarom in de bibliotheek van het Ryksargyf.
Op de Provinciale Bladen 1819-1935 zijn meerjarige indices (1819- 1840, 1841-1860, 1861-1875, 1876-1885, 1886-1895, 1896-1900, 1901- 1910, 1911-1935). Vanaf 1936 zijn de Bladen per jaargang geindiceerd.
c. Verzameling van Circulaires van het Provinciaal Bestuur van Friesland, 1912-1923, jan, 11.
In deze gedrukte uitgave werden aanschrijvingen en bekendmakingen van in de tijd beperkte geldigheid gepubliceerd. De circulaires waren vaak gericht aan de burgemeesters in Friesland en vermeldden maatregelen die voor de gemeenten van belang waren. De circulaires zijn geen archivalia, daarom zijn ze in de bibliotheek van het Ryksargyf opgenomen.
De circulaires zijn geindiceerd in de meerjarige index op het Provinciaal Blad, 1911-1935.
d. Vriesch kantooralmanak of tijdwijzer 1808-1819.
Provinciaal/Provinciale Almanak van Friesland, 1820-heden.
Hierin vindt men (zeer) vele in Friesland op provinciaal dan wel plaatselijk niveau werkzame overheids- en particuliere instellingen met hun belangrijkste functionarissen genoemd. Ook staan er wat gegevens in over de diensten van het openbaar vervoer (geen spoorwegen).
Vanaf 1823 is er een inhoudsopgave, vanaf 1839 een index. De index is echter beknopt, de talloze namen van functionarissen komen er niet in voor.
De Verslagen, Bladen en Circulaires werden onder auspiciën van het Provinciaal Bestuur uitgegeven. Dat was niet het geval met de almanakken, al kreeg de uitgever wel subsidie (inv.nr. 4075).
De almanakken zijn geen archiefstukken, daarom zijn ze in de bibliotheek van het Ryksargyf opgenomen.
2. De archieven van de provinciale diensten konden niet in de inventaris worden opgenomen maar men vindt er wel veel zaken en onderwerpen, die men uit de bestuursarchieven kent, in terug. Het accent ligt dan meer op de uitvoering dan op het beleid. Een goed voorbeeld is het archief van Provinciale Waterstaat sinds 1876. Men zij er overigens op bedacht dat er in het archief van Rijkswaterstaat in Friesland veel te vinden is over deze onderwerpen en zeker niet alleen vóór 1876.
3. Nogal wat van de in de archieven voorkomende zaken, zeker die op het gebied van de uitvoering van de rijkswetten (medebewind) worden ook behandeld in de centrale regeringsarchieven, die op het Algemeen Rijksarchief in Den Haag worden bewaard. Men kan er veel vinden over het toezicht op en de samenwerking met de provinciale besturen. Te denken valt met name aan de archieven van de Staatssecretarie (onder Willem I), het Kabinet des/r konings/in en de archieven van de departementen, met name dat van Binnenlandse Zaken, dat in de periode 1813-1922 nog vele taken had, die later naar andere departementen overgingen, bijvoorbeeld de zorg voor het onderwijs. In de archieven van de andere departementen kan men bescheiden vinden over bijvoorbeeld waterstaat en kerkelijke aangelegenheden.
4. Men kan in de archieven van lagere bestuurlijke organen (gemeenten en waterschappen) stukken vinden over de uitvoering van door de Provincie uitgestippeld beleid. Daarin zijn ook stukken met meer gedetailleerde gegevens over door de Provincie gecontroleerde handelingen van die bestuursorganen.
5. Kaarten en foto's kunt u alleen met hun nummer in de desbetreffende collectie opvragen. U vindt die nummers in deze inventaris in de N.B.'s onder de beschrijvingen van de archiefbestanddelen waarbij de kaarten (foto's) behoren. In de desbetreffende databases (op de studiezaal van het Ryksargyf) zijn de beschrijvingen uitvoeriger dan in deze inventaris mogelijk is.
6. In deze inventaris zijn meerdere archieven beschreven, maar er is één doorlopende nummering van archiefbestanddelen. De nummering begint dus niet bij elk nieuw archief weer met 1. Wanneer in N.B.'s (onder beschrijvingen) en noten (bij de inleidingen) naar een archiefbestanddeel verwezen wordt, gebeurt dat met een eenvoudig: inv.nr. ... (volgt het betreffende nummer) zonder vermelding van de titel van het archief.
7. Wie de archieven wil citeren (in of buiten een publicatie) wordt aanbevolen dit aldus te doen: Rijksarchief in Friesland (RA in F), Archieven Prov. Best. 1813-1918 (1922), inv.nr. ... Desgewenst kan men data of paginanummer, auteurs en geadresseerden van individuele stukken vermelden. Noten

Kenmerken

Periode:
1813-1922
Auteur:
A.P. van Nienes en S. de Haan, m.m.v. J. Hoving
Beschrijving:
Inventaris van de archieven van het Provinciaal Bestuur van Friesland