De inventarissen van de in Tresoar berustende archieven van Friese coöperatieve zuivelfabrieken waren tot dusverre verspreid over twee verzamelbundels, waarin elk archief van een eigen nummering was voorzien. Van de archieven van sommige fabrieken bestonden twee inventarissen. Bovendien werd nog eens 3 m' ongeïnventariseerde archivalia aangetroffen. Al met al waren er voldoende gronden voor het vervaardigen van een geheel nieuwe inventaris. Die bestaat uit twee afdelingen. In de eerste zijn archieven beschreven van enkele door coöperatieve zuivelfabrieken in het leven geroepen overleg-, samenwerkings- en ondersteunende organen. Een enkel woord over de volgorde waarin deze archieven in de inventaris zijn opgenomen. Ik heb enkele varianten beproefd. Omdat in sommige organen meerdere fabrieken samenwerkten was een alfabetische ordening op plaats van vestiging niet overtuigend. Een poging tot chronologische ordening op de jaren van oprichting strandde op het simpele feit dat die niet altijd te achterhalen waren, tenzij wellicht na een langdurig onderzoek waar mij de tijd voor ontbrak. Waar een volslagen willekeurige volgorde een merkwaardige indruk maakte heb ik tenslotte gekozen voor een ordening waarbij het oudste stuk in elk van de archieven de doorslaggevende factor is geweest. Zo is er toch iets ontstaan wat op een 'systeem' lijkt. Bij de archieven van de zuivelfabrieken lagen de zaken een stuk eenvoudiger. Die lieten zich moeiteloos alfabetisch op hun plaats van vestiging ordenen. De in de nieuwe inventaris beschreven bestanddelen zijn voorzien van één doorlopende nummering. De indeling van deze doorgaans kleine archiefjes -van sommige zijn slechts fragmenten bewaard gebleven- behoeft geen nadere toelichting. Ik volsta met een verwijzing naar de inhoudsopgave. Ruim 2 m' dubbelen kon worden vernietigd. Beperkende bepalingen ten aanzien van de openbaarheid zijn er niet. Leeuwarden, 31 mei 2006. Sjoerd de Haan