131 Poptagasthuis te Marssum ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )
131
Poptagasthuis te Marssum
Inventaris
01. Inleiding
01.03. De archieven en de inventarisatie
01.03.01. Het archief van het college van voogden
131 Poptagasthuis te Marssum
01. Inleiding
01.03. De archieven en de inventarisatie
01.03.01.
Het archief van het college van voogden
Het archief van het college van voogden van het Dr. H. Poptagasthuis werd naar aanleiding van een door het Rijksarchief uitgevoerde acquisitie-enque^te in 1982 door de voogden in bewaring gegeven. In dat jaar verhuisde het archief vanuit een bedstede op Heringa-state naar een depot-ruimte van het Rijksarchief in Friesland. In de jaren 1985 en 1986 volgden nog enige supplementen.
Bij de aanvang van de inventarisatie waren duidelijke sporen te herkennen van een door de voogd W.B. Buma in 1911 aangebrachte ordening. Hij had de notulenboeken en de registers van jaarrekening in serie geplaatst. De losse stukken betreffende verhuur, verpachting, aan- en verkoop van zathes, landerijen en huizen waren door hem zoveel mogelijk per burgerlijke gemeente en daarbinnen per dorp geordend. In een aantal gevallen was hij ertoe overgegaan binnen een gemeente of dorp objectdossiers te vormen.
Op deze ordening is voortgebouwd: de series notulen en jaarrekeningen zijn uiteraard gehandhaafd gebleven; de geografische indeling en de objectdossiers zijn intact gebleven en, indien nodig, hersteld of aangevuld. Omdat de oude ordening gebaseerd was op de gemeentelijke indeling van voor de gemeentelijke herindeling van 1944 is deze indeling in de inventaris gehandhaafd gebleven.
Ten aanzien van de onroerende goederen zij op deze plaats nog het volgende opgemerkt: het begrip "boerderij" is consequent vervangen door "zathe", omdat de voogden veelal ook zelf dat woord gebruikten. Onder een zathe wordt verstaan een boerenbedrijf, bestaande uit een woonhuis, bijbehorende bedrijfsgebouwen en landerijen. Voorts is de stelregel gehanteerd, dat onroerende goederen in de agrarische sector worden verpacht en in de niet- agrarische sector verhuurd. De overige losse stukken werden in ongeordende staat aangetroffen, met uitzondering van de bijlagen tot de jaarrekeningen, die nog aan de orde komen. Deze losse stukken werden verdeeld over een aantal rubrieken.
Tijdens de inventarisatie zijn enkele afgedwaalde stukken, die waarschijnlijk door de voogd Gerroldsma zijn ontvangen of opgemaakt, en die zich onder nummer 1083 in de handschriftencollectie van de Provinciale Bibliotheek van Friesland bevonden, bij het archief gevoegd. Niet onvermeld mag blijven dat de betreffende archivalia destijds door de Leeuwarder stadsarchivaris Wopke Eekhoff aan de voogden te koop werden aangeboden welk aanbod door het college werd afgeslagen. *
De bijlagen tot de jaarrekeningen bleken een aanzienlijk deel van het archief uit te maken. Tijdens de inventarisatie werden twee dingen duidelijk: 1. de bijlagen waren per jaar gebundeld; 2. de inhoud ervan was vrijwel in extenso in de jaarrekeningen overgenomen.
De vraag of er uit de bijlagen vernietigd kon worden was deels gemakkelijk te beantwoorden, omdat volgens een ongeschreven gebruik in het archiefwezen stukken uit particuliere archieven van voor 1850 in principe niet vernietigd worden, dit naar analogie van wat bij sommige overheidsarchieven gebruikelijk is. Een voorstel aan de voogden om de resterende bijlagen te vernietigen stuitte bij het college op onoverkomelijke bezwaren. Na een langdurig gesprek werd een compromis bereikt de zogenaamde "nuljaren" worden bewaard, de rest mag vernietigd worden. De notulen zijn in opdracht van de voogden door M.J. baronesse van Heemstra per deel tussen 1954 en 1969 geïndiceerd. Deze indices blinken uit door uitvoerigheid met als gevolg, dat de notulenboeken voor de onderzoeker zeer goed toegankelijk zijn. In het in 1986 overgebrachte supplement bevonden zich enige stukken betreffende de afwikkeling van de nalatenschap van mejuffrouw W.T. Popta die het gasthuis in haar testament tot u niverseel erfgenaam had benoemd bezwaard met een vruchtgebruik. Nadat de vruchtgebruikster was overleden zijn alle bezittingen, die reeds ten gelde gemaakt waren, aan het gasthuis toegekomen.
laatste wijziging 14-10-2002
905 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Omvang:
13,05 meter Standaardberging ,35 meter Standaardregisters
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 14-10-2002
905 beschreven archiefstukken