Uw zoekacties: Hervormde instellingen voor kinderzorg in Friesland

130-13 Hervormde instellingen voor kinderzorg in Friesland ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
1. Ter inleiding
130-13 Hervormde instellingen voor kinderzorg in Friesland
1.
Ter inleiding
Openbaarheid: stukken, jonger dan 50 jaar, worden slechts ter inzage gegeven na schriftelijke toestemming van de bewaargever.
De Vereniging voor Kinderzorg in het provinciale ressort Friesland van de Nederlandse Hervormde Kerk werd in 1907 opgericht. Zij had haar zetel in Sneek. Leden van de vereniging waren de gemeenten van de Nederlandse Hervormde Kerk in Friesland.
Blijkens haar statuten *  stelde de vereniging zich ten doel `de behartiging der belangen en de tijdelijke of duurzame verzorging van onverzorgde of verwaarloosde minderjarigen, bij voorkeur van dezulken, die, naar het oordeel van het bestuur der vereeniging, gerekend worden door doop, afkomst of bloedverwantschap in verband te staan met de Nederlandsch- Hervormde Kerk en wel van hen:
a. die tijdelijk aan de zorgen van de Voogdijraad zijn toevertrouwd;
b. wier ouders of voogden (beiden of één van beiden) van de ouderlijke macht zijn ontheven of ontzet;
c. wier opvoeding door de Regeering aan de vereeniging mocht worden toevertrouwd volgens de hierop betrekking hebbende Staatswetten;
d. die door vereenigingen, stichtingen, instellingen van weldadigheid of bijzondere personen aan haar zijn toevertrouwd'.
De kinderen waarover de vereniging zich ontfermde werden in zorgvuldig geselekteerde pleeggezinnen ondergebracht, die bovendien, vanaf het moment dat de pupillen waren aangekomen, geregeld werden geïnspekteerd.
Eveneens in 1907 werd de Vereniging voor Kinderzorg in de klassis Leeuwarden van de Nederlandse Hervormde Kerk opgericht. Zij was in de friese hoofdstad gevestigd. Zij beoogde de behartiging `van de belangen en de tijdelijke of duurzame verzorging van onverzorgde of verwaarloosde minderjarigen, die volgens artikel 2 en 3 van het algemeen reglement voor de Nederlandsche Hervormde Kerk behooren tot en woonachtig zijn in een van de Hervormde gemeenten der classis Leeuwarden, en wel van hen:
a. die tijdelijk aan de zorgen van den voogdijraad zijn toevertrouwd;
b. wier ouders of voogden - beiden of een van beiden - van de ouderlijke macht of van de voogdij zijn ontheven of ontzet;
c. wier opvoeding door de Regeering aan de vereeniging mocht worden toevertrouwd'. * 
Deze doelstelling werd op dezelfde manier in de praktijk gebracht als bij de vereniging in Sneek.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de aktiviteiten van beide verenigingen sterke punten van overeenkomst vertoonden. Het is dan ook zeker niet verbazingwekkend, dat zij naar mogelijkheden tot samenwerking gingen zoeken. In 1951 hebben ze gezamenlijk de Stichting Tjallinga Hiem opgericht. In de stichtingsakte *  werd vermeld dat de beide verenigingen `bij deze (-) in het leven (-) roepen een Stichting met na te melden doel, voor welke Stichting de navolgende bepalingen zullen gelden:
De Stichting stelt zich ten doel om, in gehoorzaamheid aan het Evangelie van Jezus Christus naar het belijden der Hervormde Kerk te behartigen:
a. de duurzame of tijdelijke verzorging van minderjarige opvoedbare debielen;
b. de (na)zorg van meerderjarige debielen.
De debielen waarmede de Verenigingen bemoeienis hebben (gehad) genieten de voorkeur'. In 1955 nam de Stichting Tjallinga Hiem het gelijknamige verzorgingstehuis in gebruik. * 
Inmiddels gingen de twee verenigingen steeds nauwer samenwerken. In 1953 namen ze gezamenlijk een administrateur in dienst. *  Dit was de eerste stap op weg naar de volledige ineensmelting van de administraties, die in 1955 tot stand kwam: toen werd het Buro Kinderzorg opgericht. De beide verenigingen bleven zelfstandig voortbestaan, zoals duidelijk wordt uit de instruktie voor de direkteur van het Buro Kinderzorg, die werd belast met `de dagelijkse leiding van het werk ter verwezenlijking van het doel der verenigingen, zoals dit in haar statuten staat omschreven'. * 
Buro Kinderzorg leidde de volledige ineensmelting van de twee kinderzorgverenigingen in: zij gingen op 27 november 1958 op in de Stichting Kinderzorg Friesland.
De onderzoeker vindt in deze inventaris de navolgende archieven beschreven:
1. Het archief van de Vereniging voor Kinderzorg in het provinciale ressort Friesland van de Nederlandse Hervormde Kerk, 1907-1959 (1966).
2. Het archief van de Vereniging voor Kinderzorg in de klassis Leeuwarden van de Nederlandse Hervormde Kerk, 1907-1959.
3. Het archief van het Buro Kinderzorg, 1955-1959.
4. Het archief van de Stichting Tjallinga Hiem, 1951-1958.
Voorts is er nog een gedeponeerd fragment-archief van de afdeling Friesland van de Vrijzinnig-Protestantse voogdijvereniging `Tot Steun', dat stukken uit de periode 1952-1953 bevat.
Openbaarheid:
De hier beschreven archieven zijn openbaar, behalve stukken die jonger zijn dan 50 jaar.
Leeuwarden, december 1981 S. de Haan