Uw zoekacties: Bestuur van de saksische hertogen over Friesland

1 Bestuur van de saksische hertogen over Friesland ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
6. Bijlagen
6.2. Indices
1 Bestuur van de saksische hertogen over Friesland
6. Bijlagen
6.2.
Indices
N.B. Door S. de Haan en A. van Dalfsen
Er zijn drie indices: op zaaknamen, op aardrijkskundige namen en op persoonsnamen. In de indices wordt verwezen naar inventarisnummers en niet naar paginanummers. De inleiding en bijlage bij deze inventaris zijn niet geïndiceerd.
De namen van kloosters zijn terug te vinden in de index op zaaknamen omdat in de beschrijvingen nagenoeg altijd het klooster als instelling wordt bedoeld. Min of meer het zelfde geldt voor o.a. de blokhuizen, burchten en andere verdedigingswerken die alle onder het begrip "kasteel" zijn opgenomen in de zaaknamenindex.
In de index op aardrijkskundige namen komen naast de voor de hand liggende Friese plaatsnamen ook veel plaatsnamen uit Groningen en Duitsland voor. In veel beschrijvingen komt de zinssnede "Gegeven te ..." voor. De daar genoemde plaatsen zijn buiten de index gelaten indien zij buiten de huidige provincie Friesland liggen. In de beschrijvingen komt vaak de term "Friesland" voor. Die kan verschillende betekenissen hebben: - Het geheel van de Friese landen; - meer dan één, maar niet alle Friese landen; - Eén van de Friese landen, bijvoorbeeld het huidige Friesland, de Ommelanden in de huidige provincie Groningen, het huidige Oostfriesland.
Daarom is voor de indices niet voor "Friesland" gekozen, maar voor "Friese landen". De in de beschrijvingen term "West-Friesland" betekent in haast alle gevallen Westerlauwers Friesland, dat wil zeggen de huidige provincie Friesland. In de indices is gekozen voor "Friesland, Westerlauwers". In de overige gevallen wordt met "West-Friesland" het gebied in het huidige Noordholland bedoeld. Dan is op Westfriesland geïndiceerd. Veel niet Friese en met name Duitse plaatsnamen zijn gespeld zoals ze staan geschreven in de stukken zelf en zijn niet altijd aan de moderne schrijfwijze aangepast.
Ten aanzien van de persoonsnamenindex moet het volgende worden opgemerkt. Vanwege het bijzonder grote aantal vermeldingen zijn de namen van Keizer Maximiliaan I en graaf Edzard van Oostfriesland passim verklaard. Verwijzingen naar de hertogen Albrecht, George en Hendrik van Saksen zijn uitsluitend opgenomen in geval van: - Aanvaarden, overdragen of neerleggen van de landsheerlijkheid; - Ressort van het gubernatorschap; - Geschillen over het voeren van de landsheerlijke titel; - Inhuldiging; - Opstand van 1500; - Overlijden
Omwille van de duidelijkheid is er voor gekozen om de meeste vorstelijke en adellijke personen alsmede de (aarts)bisschoppen in de index primair op te nemen onder hun territoir. Zo vindt u bijv. de hertogen van Saksen bij elkaar en iets verderop de bisschoppen van Utrecht. Alleen Ferdinand van Oostenrijk, Filips de Schone, Karel V en Margaretha van Oostenrijk vindt u op voornaam omdat hun namen met zoveel landen verbonden zijn. De variatie in schrijfwijze van persoonsnamen, ongeacht of het nu om Friezen of om alle anderen gaat, is bijzonder groot. In de regel is besloten om bij meerdere varianten te kiezen voor de schrijfwijze die het meest voorkomt, soms voor de meest vertrouwde schrijfwijze. Soms zijn tussen haakjes afwijkende schrijfwijzen vermeld. In een enkel geval is iemand zowel op voor- als op achternaam opgenomen. Omdat verreweg de meeste stukken die in deze inventaris zijn opgenomen in het Duits geschreven zijn, is het niet onwaarschijnlijk dat achter een aan tal nogal Duits lijkende namen toch Friezen of Groningers verscholen gaan.

Kenmerken

Omvang:
263 Microfilm, fiches en jackets
Categorie:
  • Zonder categorie
Archiefvormer(s):