In 1850 lagen de veenmoerassen ten zuidoosten van Emmen er nog onaangeroerd bij. Dit zou echter niet lang meer duren, want initiatieven werden ontplooid om van drie kanten de venen te ontsluiten. De Drentse Kanaal Maatschappij (D.K.M.) ging van start met de verlenging van de Hoogeveense Vaart in oostelijke richting; de Drentse Veen en Midden Kanaalmaatschappij (D.V.M.K.M.) groef een kanaal dwars door Drenthe om de Emmer venen een verbinding te geven met de Drentse Hoofdvaart: het Oranjekanaal. En vanuit het noorden drong de veenafgraving, oorspronkelijk via het Groninger Stadskanaal, steeds verder door in de Drentse venen en ontstond o.m. Emmer-Compascuum. Omstreeks 1870 waren reeds grote oppervlakten veen ontsloten en was er al volop turf gestoken. Het zuidoost-Drents veengebied kon worden aangepakt, zoals het Smeulveen, Barger-Oosterveen en Amsterdamsche Veld *  .

In 1874 verkocht de D.V.M.K.M. het Smeulveen, ter grootte van 978 hectaren, aan Willem Albert Scholten, fabrikant te Groningen. In de daaropvolgende jaren kocht W.A. Scholten van de Barger boeren nog vele honderden hectaren veengrond in het Barger-Oosterveen. Door latere aankoop en ruiling beschikte hij uiteindelijk over zo'n 2.200 hectare veen *  . Als zakenman en ondernemer zal Scholten zijn nieuwe aankoop in eerste instantie als geldbelegging hebben gezien ' er viel immers geld te verdienen met het vervenen. Als eigenaar van talrijke fabrieken kan bij hem daarnaast echter ook nog de gedachte hebben meegespeeld de veengronden te exploiteren ten behoeve van de toekomstige brandstofvoorziening van zijn fabrieken *  .

Om het uitgestrekte veengebied tot exploitatie te brengen was het nodig om verschillende kanalen, hoofdwijken en plaatswijken te graven en moesten er diverse sluizen en bruggen worden gebouwd. Door de stad Groningen was het Stadskanaal gegraven en vanuit het zuiden was de Hoogeveensche Vaart tot de Duitse grens gereedgekomen. Door de firma Scholten werd de verbinding tussen deze vaarwaters tot stand gebracht door het graven van het Scholtenskanaal, zodat de turf zowel naar het noorden als naar het zuiden kon worden afgevoerd. Aan het Smeulveen gaf Jan Evert Scholten, die na de dood van zijn vader in 1892 het bedrijf had overgenomen, de naam Klazienaveen, genoemd naar zijn moeder, Klaassien Scholten-Sluis. In 1903 werd dit gebied inclusief het 1e blok (dat in het zuiden grensde aan de Hoogeveensche Vaart) officieel Klazienaveen genoemd. Aanvankelijk was het de bedoeling een plaats te stichten midden in dit gebied langs het Scholtenskanaal en men bouwde er dan ook een school met onderwijzerswoning, een kerk en talrijke woningen. Dit werd Klazienaveen-Noord. Het zwaartepunt kwam echter steeds meer te liggen bij de aansluiting van het Scholtenskanaal op de Verlengde Hoogeveensche Vaart. Daar verrezen de belangrijkste gebouwen: een dokterswoning, een postkantoor, een marechausseekazerne en een hotel. Ook het bedrijfskantoor met beambtenwoningen werd hier gebouwd *  .