Uw zoekacties: ‘Herbloeiend Leven’, stichting ter bevordering der volksgezo...

EAN_1256 ‘Herbloeiend Leven’, stichting ter bevordering der volksgezondheid onder de boeren- en tuindersstand in Limburg, en voorgangers, 1946-1989 ( Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL) )

beacon
 
 
Introductie
Korte geschiedenis
Inhoud
Literatuur
Inleiding
Historische inleiding
EAN_1256 ‘Herbloeiend Leven’, stichting ter bevordering der volksgezondheid onder de boeren- en tuindersstand in Limburg, en voorgangers, 1946-1989
1. Inleiding
Historische inleiding
In de jaren ‘20-’30 vormde Tbc de voornaamste doodsoorzaak bij mensen tot 40 jaar (Philips, 1971, pp. 23-30). De ziekte werd ook wel ‘volksvijand nummer één’ genoemd en was een echte arbeiders ziekte. Een variant van deze ziekte kon zich tevens verspreiden onder (en via) rundvee en leidde in 1928 al tot de oprichting van een vaktechnische vereniging tot bestrijding van tuberculose onder het rundvee in Zuid Nederland, opgericht door de L.L.T.B. en Brabantse standsorganisaties en zuivelbonden (Planje, 1951, p.258)

In 1935 werd bij de L.L.T.B. het besluit genomen tot oprichting van een “Stichting ter bestrijding der T.B.C. onder den Boerenstand”. De nodige voorbereidingen werden getroffen, de contributie werd vastgesteld op 20 ct per deelnemend gezin en in 1936 werden de statuten door het Hoofdbestuur van de L.L.T.B. goedgekeurd en kon de stichting officieel beginnen met de uitvoering van haar taak en het innen van contributie.
Het doel van de stichting was het verlenen van financiële steun in de kosten van sanatoriumverpleging voor leden van de L.L.T.B. en hun gezin bij de behandeling van tuberculose (Planje, 1951, p.258).
Naast het innen van contributie onder leden van de stichting vulde de stichting haar financiële middelen aan doormiddel van het houden van acties. In 1937 deed men dit met de zogenaamde Bloempjesdag die 3806,22 gulden opleverde en in 1938 kwam hier nog een Tbc-speldenactie bij.
In de oorlogsjaren, tussen 1941 en 1945, functioneerde de stichting waarschijnlijk niet wegens het opheffen van de L.L.T.B.. In 1946 worden de werkzaamheden hervat en ondervindt de stichting een periode van groei. De levensomstandigheden in de eerste jaren na de oorlog zijn slecht waardoor er meer vraag naar hulp is. Door de vele extra bijdragen is het toch mogelijk om een hogere uitkering te verschaffen van fl 1,50 per gezinslid per dag verpleging. In 1947 steeg deze vergoeding verder naar fl. 2,- (In 1936 bedroeg de prijs per dag verpleging in het sanatorium van Horn fl 2,65 per dag, welke lange tijd niet veel veranderde (Philips, 1971, p.69)). De naam van de stichting wordt in datzelfde jaar verandert in: “Herbloeiend Leven” Stichting ter bestrijding der T.B.C. onder de Boerenstand in Limburg.

In 1948 wordt er geconstateerd dat een grote groep patiënten thuis kuurt. Samen met enkele andere stichtingen wordt er een commissie opgericht om te komen tot de inzet van districtszusters van het groene kruis en wordt er verder een oproep gedaan tot medewerking aan landelijk onderzoek naar de ziekte.

Aan het begin van de jaren vijftig nemen de inkomsten uit collectes en bijdragen sterk toe.
In 1952 wordt er tevens melding gemaakt van een nieuwe succesvolle actie die jaarlijks rond de Kerst zal terugkeren: de “Graanactie” uitgevoerd door de Jonge Boeren en Tuinders Vereniging. Vanaf 1953 zegt De Onderlinge Verzekerings Maatschappij (van de L.L.T.B. en de K.A.B.) in het kader van hun 50 jarig jubileum toe om van af dan alle administratie voor Stichting Herbloeiend Leven kosteloos te verzorgen.
Het aantal leden loopt echter terug vanaf de jaren vijftig, en ook een aantal patiënten loopt van de tweede helft van de jaren vijftig sterk terug. De naam van de stichting wordt in 1951 vereenvoudigd naar: “Herbloeiend Leven” T.B.C.-Fonds van de L.L.T.B.

Door het verder terugdringen van de ziekte, wordt er in 1959 gesproken over een uitbreiding van de doelstelling van de stichting om ook te kunnen bijdragen aan de bestrijding van kanker en reuma. In 1960 wordt de gewijzigde doelstelling vastgelegd zodat de werkwijze indien nodig kan worden aangepast. In 1962 wordt ook de naam van de stichting aangepast aan de nieuwe doelstelling: “Herbloeiend Leven” Stichting ter bevordering der volksgezondheid onder de boeren- en tuindersstand in Limburg. De praktische uitbreiding van de doelstelling verloopt mondjesmaat. In 1963 ontvangen alle patiënten tijdens het St. Isodorusfeest een presentje en krijgen de moeders met een gehandicapt kind een geschenk van de stichting. In het L.L.T.B. jaarverslag van 1967 zijn de volgende uitgaven van de stichting opgenomen: “bijdragen aan t.b.c.-patiënten, zowel aan in sanatoria opgenomen patiënten als aan thuis-kurende patiënten; bijdragen aan in verpleeghuizen opgenomen patiënten; bijdragen in bijzondere gevallen, met name aan blijvende zieken en gebrekkigen.” De Limburgse Vrouwen Beweging (L.V.B.) wordt verzocht bijzondere gevallen te signaleren.
In 1966 is ook de eerste vrouw toegetreden tot het hoofdbestuur: mevr. N. Bongarts-Daniëls, voorzitster van de L.V.B.
Het aantal leden neemt af vanaf de tweede helft van de jaren zestig. De afname hangt vermoedelijk samen met een daling in het aantal actieve agrariërs in de provincie. In deze jaren wordt er blijvend gekeken naar een mogelijke uitbreiding van de financiële zorg die geboden kan worden middels een enquête naar blijvende zieken en gebrekkige onder de leden van de L.L.T.B. Eind 1968 zijn er nog acht t.b.c.-patiënten geregistreerd bij de L.L.T.B. De bijdrageregelingen voor verpleging in sanatorium, thuis en in verpleeghuizen werd bovendien overbodig met de inwerkingtreding van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten die vanaf 1969 ingevoerd werd. In 1969 wordt er een nieuw bijdrage beleid vastgesteld en dit gaat in 1970 van kracht. Nieuw zijn o.a. vakantie- en bedevaartsbijdragen (Lourdes) voor zieken en invaliden, alsmede een vergoeding voor uit medische gronden rustbehoevende moeders, ook is er ruimte voor financiële steun bij bijzondere gevallen. In 1973-1974 wordt dit nog verder uitgebreid met financiële steun bij overlijdensgevallen.
Verwacht werd dat de in 1975-1976 ingevoerde Algemene Arbeidsongeschiktheidswet zou leidden tot een verdere afname in de aanvragen voor een financiële bijdrage. Er wordt opnieuw gekeken naar het bijdragebeleid. In 1979 en 1980 stonden er bovendien geen t.b.c. patiënten meer ingeschreven bij de stichting. Het aantal individuele bijdragen schommelt, maar blijft laag in de jaren tachtig en negentig. In de jaren negentig is er ook een verder gestage afname van het aantal leden. De uitgaven bestaan vooral nog uit de financiering van vakantieweken voor gehandicapte leden van de L.L.T.B.. Verder zijn er ook incidentele uitgaven zoals een bijdrage in een preventief gezondheidszorgproject onder varkenshouders in 1990, de financiering van ontmoetingsdagen voor bedrijfsbeëindigers en in 1996 een schenking van 5000 gulden aan Hornerheide voor een therapeutisch zwembad. Ook in de jaren negentig blijft er discussie over de doelstelling en de toekomst van de stichting. Vanaf 1994 wordt “Herbloeiend Leven” niet meer vermeld in de jaarverslagen van de L.L.T.B..
Op 27 september 2000 stuurt de stichting een brief naar het Hoofdbestuur van de L.L.T.B. met het verzoek om stichting “Herbloeiend Leven” te ontbinden. Door de toegenomen sociale voorzieningen en wetgeving was het doel van de stichting komen te vervallen en was zij van mening dat het beperkte aantal activiteiten van de stichting ook door een andere organisatie kon worden overgenomen.
De stichting stelde voor om haar taken te laten overnemen door de in 2000 opgerichte Commissie Land- en Tuinbouw en Ethiek die op haar beurt een werkgroep Herbloeiend Leven zou kunnen vormen om specifiek toe te zien op deze taken. Het batig saldo van de stichting zou toebedeeld kunnen worden aan het Sociaal fonds van de L.L.T.B. De vrijwillige bijdrage van fl. 2,50 kan men laten inzakken in de jaarlijkse contributie en worden opgenomen in het sociaal fonds. In de vergadering van donderdag 6 november gaat het Hoofdbestuur van de L.L.T.B. met bovenstaande akkoord, de betrokken partijen worden nader ingelicht.
Op 9 november vergaderd Stichting Herbloeiend Leven voor het laatst. Als vereffenaars voor de stichting worden aangewezen de voorzitter H. Weijs en de secretaris W. van Hoof.

(Michel Lemaire, 2012)
Geschiedenis van het archief
Verantwoording van de inventaris
Gebruikershandleiding

Kenmerken

Datering:
1946-1989
Omvang m1:
0,4 meter
Inventaris:
Inventaris van het archief van ‘Herbloeiend Leven’, stichting ter bevordering der volksgezondheid onder de boeren- en tuindersstand in Limburg, en voorgangers, Maastricht 2013
Auteur:
M. Lemaire