612 Collectie nationaalsocialistische propaganda-affiches: Parole der Woche, Wochenspruche der NSDAP, Parool voor de Arbeidsweek ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
612
Collectie nationaalsocialistische propaganda-affiches: Parole der Woche, Wochenspruche der NSDAP, Parool voor de Arbeidsweek
Openbaarheid
Het archief is volledig openbaar
laatste wijziging 24-03-2021
173 beschreven archiefstukken
Inleiding
laatste wijziging 24-03-2021
173 beschreven archiefstukken
Geschiedenis
De collectie bestaat uit een verzameling van drie series van Duitse en Nederlandse nationaalsocialistische propaganda-affiches, verschenen tussen 1939 en 1944. De grootste serie, zowel in formaat als in aantallen, is de Parole der Woche. Daarnaast is er een collectie van de Wochenspruche der NSDAP en van het Parool voor de Arbeidsdienst.
De Parole der Woche was een muurkrant uitgegeven in opdracht van de Reichspropagandaleitung van de NSDAP door de Zentralverlag der NSDAP, Frans Eher Nachf. München, en was bedoeld om op openbare plekken opgehangen te worden. Tussen april 1936 en februari 1943 verschenen meer dan 400 afleveringen. Een eerste aflevering verscheen op 16 maart 1936 als verkiezingskrant (“Wahlkampfzeitung“ ) voor de Rijksdagverkiezingen van 29 maart 1936. Vanaf 1 april werd dit propagandamiddel onder de titel Parole der Woche wekelijks gepubliceerd. De Parole verschenen op verschillende formaten ; aanvankelijk op het grote formaat van 120 bij 84 centimeter, later ook op kleinere formaten (41x59 en 7,5x10 cm) en uiteindelijk alleen nog op deze kleine formaten. In de inventaris is het formaat 120x84 aangegeven met A-nummers, formaat 41x59 met B-nummers en 7,5x10 met C-nummers.
In de eerste, vooroorlogse, jaren waren de thema’s van de Parole vaak herdenkings- of feestdagen van Duitsland en de nationaalsocialistische beweging of de successen van het nationaalsocialistische regime, zoals het terugdringen van de werkloosheid. Na het uitbreken van de oorlog overheersten in de Parole de haat tegen Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, het ‘bolsjewisme’, Joden en de ‘plutocratie’ en werd de heldhaftigheid van de Duitsers en vooral de Duitse soldaten bewierookt.
De Parole der Woche was een muurkrant uitgegeven in opdracht van de Reichspropagandaleitung van de NSDAP door de Zentralverlag der NSDAP, Frans Eher Nachf. München, en was bedoeld om op openbare plekken opgehangen te worden. Tussen april 1936 en februari 1943 verschenen meer dan 400 afleveringen. Een eerste aflevering verscheen op 16 maart 1936 als verkiezingskrant (“Wahlkampfzeitung“ ) voor de Rijksdagverkiezingen van 29 maart 1936. Vanaf 1 april werd dit propagandamiddel onder de titel Parole der Woche wekelijks gepubliceerd. De Parole verschenen op verschillende formaten ; aanvankelijk op het grote formaat van 120 bij 84 centimeter, later ook op kleinere formaten (41x59 en 7,5x10 cm) en uiteindelijk alleen nog op deze kleine formaten. In de inventaris is het formaat 120x84 aangegeven met A-nummers, formaat 41x59 met B-nummers en 7,5x10 met C-nummers.
In de eerste, vooroorlogse, jaren waren de thema’s van de Parole vaak herdenkings- of feestdagen van Duitsland en de nationaalsocialistische beweging of de successen van het nationaalsocialistische regime, zoals het terugdringen van de werkloosheid. Na het uitbreken van de oorlog overheersten in de Parole de haat tegen Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, het ‘bolsjewisme’, Joden en de ‘plutocratie’ en werd de heldhaftigheid van de Duitsers en vooral de Duitse soldaten bewierookt.
De Wochenspruche der NSDAP waren wekelijks verschijnende affiches met inspirerende citaten van nationaalsocialistische leiders, en wijsheden en aansporingen voor het Duitse volk. De eerste Wochenspruche verschenen in 1937 en de laatste verschenen (waarschijnlijk) in 1944.
Het Parool voor de Arbeidsweek werd uitgegeven door de nationaalsocialistische Amsterdamsche Uitgeverij (in samenwerking met het Nederlandsche Arbeidsfront). Het waren wekelijk verschijnende affiches met een inhoud vergelijkbaar aan die van de Wochenspruche der NSDAP, maar dan vooral gericht op de Nederlandse bevolking, om deze te vormen in nationaalsocialistische geest. De teksten zijn veelal in het Nederlands, maar soms ook in het Duits. Het Parool voor de Arbeidsweek verscheen van maart 1942 tot vermoedelijk oktober 1943.
Het Parool voor de Arbeidsweek werd uitgegeven door de nationaalsocialistische Amsterdamsche Uitgeverij (in samenwerking met het Nederlandsche Arbeidsfront). Het waren wekelijk verschijnende affiches met een inhoud vergelijkbaar aan die van de Wochenspruche der NSDAP, maar dan vooral gericht op de Nederlandse bevolking, om deze te vormen in nationaalsocialistische geest. De teksten zijn veelal in het Nederlands, maar soms ook in het Duits. Het Parool voor de Arbeidsweek verscheen van maart 1942 tot vermoedelijk oktober 1943.
laatste wijziging 24-03-2021
173 beschreven archiefstukken
Inventaris
aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 612, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 612, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
laatste wijziging 24-03-2021
173 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1939-1944
over het archief:
De collectie bevat Duitse en Nederlandse nationaalsocialistische propaganda-affiches. Het betreft 117 afleveringen van de Parole der Woche (veelal in meerdere formaten), 135 afleveringen van de Wochenspruche der NSDAP en 73 afleveringen van het Parool voor de Arbeidsweek.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Omvang:
0,3 kubieke meter + 0,5 meter (175 inventarisnummers)
Status:
NIOD-KNAW collectie
Trefwoorden:
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 24-03-2021
173 beschreven archiefstukken