261 Ondergang ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
261
Ondergang
De collectie onderzoekingen
De Collectie Onderzoekingen bevat 18 deelcollecties, waarin materiaal is ondergebracht van evenzoveel onderzoekingen. Deze werden verricht door medewerkers van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, of kwamen tot stand in nauw contact met dit instituut. Van de 18 onderzoekingen leidden er 16 tot een publicatie in boekvorm : 11 in de reeks Monografieën van het RIOD, 1 in de reeks Bronnenpublicaties van het RIOD en 4 tot publicatie buiten deze beide reeksen, maar wel onder auspiciën van het RIOD. In de overige 2 gevallen ('Putten' en 'Dolle Dinsdag') kwam uit het onderzoek geen publicatie in boekvorm voort. Overigens dient te worden opgemerkt dat niet van alle monografieën, bronnenpublicaties en andere boekuitgaven van het RIOD daaraan ten grondslag liggend materiaal is ondergebracht in de Collectie Onderzoekingen.
De Collectie Onderzoekingen omvat de volgende deelcollecties:
254 Februaristaking 2,90 m. (monografie 5)
255 April-Mei-stakingen 1,85 m. (monografie 2)
256 Heusden 0,25 m. (monografie 3)
257 Putten 0,15 m.
257B Het woord als wapen 0,15 m. (bronnenpublicatie 1)
257C Dagboekfragmenten 0,40 m.
257D Anne Frank 0,25 m.
257F Schoolverzet 1,15 m. (monografie 12)
258 Razzia van Rotterdam 5,65 m. (monografie 4)
259 Nationaal Steun Fonds 0,50 m. (monografie 9)
260 Arbeidsinzet 2,40 m. (monografie 11)
261 Ondergang 1,15 m. (monografie 10)
262 Dolle Dinsdag 2,00 m.
262A Rijden en staken 1,15 m. (monografie 8)
262B Studies, deel 1 0,15 m.
262C F. Weinreb 6,15 m.
263 Ondergrondse Pers 0,90 m. (monografie 6)
263B Zigeuners 0,50 m. (monografie 13)
In de Collectie Onderzoekingen kunnen in grote lijnen de volgende categorieën archivalia worden aangetroffen : manuscripten, typoscripten en drukproeven van de betreffende publicatie origineel bronnenmateriaal (oorspronkelijke documenten, verslagen van vraaggesprekken, enquêteformulieren e.d.) niet-origineel bronnenmateriaal (fotokopieën, afschriften, uittreksels, fiches e.d.) aantekeningen van de onderzoeker (van summier tot zeer uitvoerig)
Echter, deze categorieën zijn niet in iedere deelcollectie allemaal vertegenwoordigd.
De bruikbaarheid van de Collectie Onderzoekingen ligt vooral op de volgende terreinen:
vindplaats van origineel bronnenmateriaal;
vindplaats van uitgebreidere versies van, en aanvullende informatie over passages in de betreffende publicatie - middel ter controle of reconstructie van de werkwijze, de visie of de uitspraken van de onderzoeker c.q. auteur.
vindplaats van origineel bronnenmateriaal;
vindplaats van uitgebreidere versies van, en aanvullende informatie over passages in de betreffende publicatie - middel ter controle of reconstructie van de werkwijze, de visie of de uitspraken van de onderzoeker c.q. auteur.
dr. J.L. van der Pauw, augustus 1997
laatste wijziging 26-03-2014
42 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Openbaarheid
Het archief is in zijn geheel openbaar.
laatste wijziging 26-03-2014
42 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inleiding
omvang: 1,15 m.
datering materiaal: 1950-1962
publicatie: J.Presser, Ondergang - de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945 ('s-Gravenhage 1965) 2 delen
Jacob (Jacques) Presser (1899-1970) werd geboren in de Amsterdamse Jodenhoek als eerste van vier kinderen in een joods gezin. Zijn vader was diamantbewerker. Jacques Presser studeerde geschiedenis en Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam en behaalde daar in 1926 zijn doctoraat. In dat jaar werd hij leraar geschiedenis aan het Vossiusgymnasium te Amsterdam, totdat hij hier in de herfst van 1940 als jood op last van de bezetter werd ontslagen. Van oktober 1941 tot zijn onderduik in mei 1943 gaf hij les aan het Joods Lyceum te Amsterdam. In maart 1943 werd Pressers joodse vrouw opgepakt en op transport gesteld naar het vernietigingskamp Sobibor, waar zij vermoedelijk kort na aankomst is omgebracht. Deze slag heeft zijn verdere leven en werken getekend.
Na de oorlog was Presser als lector (vanaf 1946), buitengewoon hoogleraar (vanaf 1949) en gewoon hoogleraar (vanaf 1952) verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. In 1950 aanvaardde hij de opdracht van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie tot het schrijven van een geschiedenis van de joden in Nederland in de periode 1940-1945. Dit resulteerde in 1965 in wat algemeen als zijn belangrijkste boek beschouwd wordt: Ondergang - de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945. Naast werken van historisch-wetenschappelijke aard heeft Presser proza en poëzie gepubliceerd, alsmede enkele detectives. Jacques Presser nam in 1969 afscheid als hoogleraar, maar bleef actief tot kort voor zijn dood in 1970.
Het verdient aanbeveling deze collectie in combinatie met de publicatie te raadplegen. De toegang is in maart 1997 vervaardigd door dr. J.L. van der Pauw.
laatste wijziging 26-03-2014
42 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inventaris
aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 261, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 261, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
3-3 Manuscripten
261 Ondergang
Inventaris
3-3
Manuscripten
laatste wijziging 26-03-2014
laatste wijziging 26-03-2014
42 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Datering:
1950-1962
over het archief:
De Collectie Onderzoekingen bevat documenten die door RIOD-onderzoekers zijn verzameld en vervaardigd. Dit onderzoeksmateriaal heeft de basis gevormd voor een aantal wetenschappelijke publicaties die grotendeels in de jaren vijftig en zestig verschenen. De deelcollectie Ondergang bevat typoscripts, manuscripten, correspondentie en aantekeningen.
Soort:
Collectie
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Omvang:
1,0 meter, 8 dozen
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 26-03-2014
42 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand