249-0335A Dossier - Humor ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen

    • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    Door leestekens in uw zoekopdracht te gebruiken, zoekt u specifieker of juist breder:

    • Gebruik een vraagteken (?) om één letter te vervangen.
    • Gebruik een sterretje (*) om meer letters te vervangen.
    • Gebruik een dollarteken ($) voor uw zoekterm voor resultaten die op elkaar lijken.
    • Gebruik een minteken (-) om zoektermen uit te sluiten.
    • Gebruik een Dubbele aanhalingstekens (" ") aan het begin en einde van uw zoektermen om naar de exacte combinatie van woirden te zoeken.

    Voorbeelden van het gebruik van deze leestekens en meer zoektips vindt u hier.

    beacon
    Naar boven om te zoeken
    249-0335A   Dossier - Humor
    Openbaarheid
    Dit dossier is sinds 1 januari 2025 in zijn geheel openbaar.
    laatste wijziging 06-03-2025
    39 beschreven archiefstukken
    Inventaris
    aanvraaginstructie

    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: collectie 249-0335A, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken
    a1 Boekje met karikaturale tekeningen en bijschriften betreffende de oorlog, 8 juni 1940 - december 1944.
    a2 Enkele briefkaarten, een bladwijzer en een recept met ironische tekst, betrekking hebbende op het tekort aan verschillende artikelen, zonder datum.
    a3 Met de hand geschreven korte scherts-redevoering van Hitler betreffende de onderwerping van geheel Europa, zonder datum.
    a4 Spotbericht betreffende het overlijden van Hitler en het afscheid van Seyss-Inquart van Nederland, zonder datum.
    a5 Gedeelte uit een verhandeling, getiteld: "Sociologische beschouwing over de mop". De auteur wordt niet vermeld, zonder datum.
    a6 Schertscirculaire van het Departement van Opvoeding, Wetenschappen en Kultuurbescherming Rijksbureau voor de Voortplanting. Bevat een oproep aan de Nederlandse mannen het aantal geboorten in ons land op peil te houden, zonder datum.
    a7 "Italiaans legerbericht". Kort ironisch getypt verslag over de gevechten bij Tobroek, zonder datum.
    a8 Uittreksel uit een cahier van P. Dorenbosch te Boxtel, waarin deze tijdens de oorlog humoristische opmerkingen van kinderen verzamelde, betrekking hebbende op oorlog en bezetting, 31 augustus 1940 - 14 maart 1946.
    a9 Brief met een tweetal oorlogsanekdoten. Niet ondertekend, zonder datum.
    a10 Brief van J. Horsten te Oeffelt (N-Br.) over het vervaardigen van pamfletten, o.nm in het kader van de V-actie. De brief bevat voorts een tweetal anekdoten uit de bezettingstijd, zonder datum.
    a11 Ironische bekendmaking, zgn. van Rauter, over twee gevallen van sabotage in Haarlem, gevolgd door enkele gedichten en advertenties, zonder datum.
    a12 Scherts-programma voor 31 augustus 1940, zonder datum.
    a13 Spottend bericht over "Popo-Fix-apparatuur (Duitse tekst), zonder datum.
    a14 Gefingeerde nota voor het vervaardigen van een kostuum bestaande uit houtvezels (ironisch, bedoeld worden doodskisten), zonder datum.
    a15 Enkele voorbeelden van galgenhumor uit Duitsland, zonder datum.
    a16 Nederlandse vertaling (getypt) van een korte scherts-redevoering van Hitler betreffende de onderwerping van geheel Europa, 22 april 1942 - 1944.
    a17 Spotbrief als antwoord op een huwelijksadvertentie in de Telegraaf van een NSB'er, zonder datum.
    a18 "Auszug aus einen Führerrede im Jahre 1950"; betreft de toestand in de wereld in 1950, zonder datum.
    a19 "Het laatste Italiaansche Weermachtsbericht"; schertsverslag over de verovering van een rijwiel, zonder datum.
    a20 Vergelijking tussen Hitler en Napoleon, zonder datum.
    a21 Brief van H. Röben te Utrecht aan dr. L. de Jong, bevattende enige voorbeelden van oorlogshumor, o.m. een anti-Duits ABC (fotocopie), 7 juni 1940 - 25 mei 1978.
    a22 Scherts-feestprogramma voor de 3 oktober viering (te Leiden) in 1940, zonder datum.
    a23 Scherts-feestprogramma - 31 augustus 1941, zonder datum.
    a24 Scherts-feestprogramma - 31 augustus, "zoals te Vlaardingen werd gepubliceerd", zonder datum.
    a25 Karikatuur van een lid van de Waffen-SS, zonder datum.
    a26 Brief uit Berlijn, waarin verborgen een boodschap betreffende de slechte toestand aldaar, zonder datum.
    a27 Parodieën op diverse beroepen, getiteld: "Alles gaat goed, alleen...", zonder datum.
    a28 Schertsbenamingen voor de Führer in een aantal landen, zonder datum.
    a29 Bladzijde uit de KRO-gids van 21 december 1940, inhoudende een puzzel, betrekking hebbende op Kerstmis, waarin men aangespoord wordt de moed niet te verliezen, zonder datum.
    a30 Enkele Duitse spot-teksten, o.m. betrekking hebbend op de Duitse grondwet (ongeveer dezelfde tekst als vermeld sub a-15, doch enigszins afwijkend), zonder datum.
    a31 Spotcirculaire van de Technische Apparatenfabriek "Nello" te 's Gravenhage, zonder datum.
    b1 Cahier, bevattende oorlogshumor uit de jaren 1940-1945. Opgetekend en verzameld door A. Hahn, zonder datum.
    b2 Enige getypte bladzijden met oorlogsmoppen. Samensteller niet bekend, zonder datum.
    249-0335A Dossier - Humor
    Inventaris
    b2
    Enige getypte bladzijden met oorlogsmoppen. Samensteller niet bekend, zonder datum.
    Ontwikkelingsstadium:
    Fotokopie
    Openbaarheid:
    Volledig openbaar
    Organisatie: NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
    laatste wijziging 06-03-2025
    b3 Scherts-feestprogramma voor "de drie-daagsche feesten te Amsterdam op 26, 27 en 28 juni 1945". Herkomst onbekend, zonder datum.
    b4 Enige komische fragmenten uit de (ontvangen) correspondentie van een Gas- en Elektriciteitsbedrijf, zonder datum.
    b5 Gedeelte uit een verhandeling genaamd "Sociologische beschouwing over de mop", betreffende achtergronden en functie van de humor in de Tweede Wereldoorlog, met name joodse galgenhumor en anti-joodse moppen. De auteur wordt niet vermeld. Doorslagen, zonder datum.
    b6 Handgeschreven stukje dat na samenvouwen de volgende tekst geeft: "weg met de mof leve de koningin", zonder datum.
    b7 Opsomming van joodse spotnamen met als titel "Lijst van erfgenamen van Herr Julius Streicher", zonder datum.
    b8 Schrift van Wies v.d. Bunt met o.a. anti-Duitse moppen, naoorlogse kranteknipsels en gedichten, zonder datum.
    Zie voor aanvullingen op dit dossier : Dossier nr. 249-A0335A Humor (aanvullingen)
    laatste wijziging 06-03-2025
    39 beschreven archiefstukken

    Kenmerken

    Openbaarheid:
    Volledig openbaar
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden:
    Categorie:
    Termen:
    Zie ook:
    laatste wijziging 06-03-2025
    39 beschreven archiefstukken