Uw zoekacties: Handschriftenverzameling Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der...

KZGW Handschriftenverzameling Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, 1400-1999 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Inleiding
1. Beschrijving van de verzameling
KZGW Handschriftenverzameling Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, 1400-1999
Inleiding
1.
Beschrijving van de verzameling
Organisatie: Zeeuws Archief
Het inrichten van een bibliotheek behoorde tot de taken die het Zeeuws Genootschap zich bij de oprichting in 1769 stelde. Drie manieren van acquisitie speelden daarbij een rol: aankoop, schenking en legatering. En dat is anno nu eigenlijk nog steeds zo, alhoewel de bepaling in het reglement van 1801 dat ieder lid tijdens zijn leven of bij overlijden een object moest schenken, en dat kon dus een boek of handschrift zijn, (helaas) niet meer bestaat. Dat betekent dat het Zeeuws Genootschap niet alleen een van de oudste wetenschappelijke genootschappen van Nederland is, maar ook het enige nog verzamelende genootschap.
Binnen de Genootschapsbibliotheek gingen de handschriften een afzonderlijke verzameling vormen die in de 19de eeuw eigen catalogi kreeg: J.P. van Visvliet, Inventaris der handschriften van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (Middelburg 1861) en F. Nagtglas, Vervolg op den inventaris der handschriften van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (Middelburg 1869). In 1904 werden de handschriften, wegens ruimtegebrek, in bruikleen gegeven aan de in 1859 opgerichte Provinciale Bibliotheek van Zeeland, thans Zeeuwse Bibliotheek.
In mei 1940 werd de bibliotheek zwaar getroffen bij het bombardement van Middelburg. Hier werd ook het handschriftenbezit van het Genootschap slachtoffer van. Ooggetuigen vertelden dat het snippers en bladen van middeleeuwse handschriften regende en restanten daarvan in de huidige collectie getuigen daarvan. Zo bleven slechts twee beschadigde bladen over van een prachtig met miniaturen versierde bijbel uit ca. 1435/1440 en een psalmenvertaling op perkament van omstreeks 1534 die verkreukeld maar voor het grootste deel nog redelijk leesbaar als symbool van de oorlogsramp fungeert. Veel handschriften bleven echter, al of niet met waterschade, gespaard.
De handschriften (ca. 6500) zijn thans in zuurvrije enveloppen en dozen opgeslagen in de klimatologisch goed geoutilleerde kluis van genoemde instelling. Als bruikleennemende instelling is zij verantwoordelijk voor het fysieke beheer en de ontsluiting. Ze zijn voor het overgrote deel opnieuw beschreven en via de digitale catalogus van de Zeeuwse Bibliotheek te raadplegen. Door de ramp van 1940 zijn een groot aantal handschriften hun eigendomskenmerken kwijt geraakt: wat is oorspronkelijk van de bruikleennemende en wat van de bruikleengevende instelling? Hiernaar wordt onderzoek gedaan.
Het grootste deel van de handschriftenverzameling beslaat de periode 18de en 19de eeuw. De collectie heeft betrekking op een groot aantal onderwerpen die tot de belangstellingssfeer van het Genootschap behoorden: theologie, archeologie, geschiedenis, naturalia, etnografica, land- en volkenkunde, reisjournalen. flora en fauna, literatuur, geneeskunde. Een groot deel betreft correspondentie tussen wetenschappers of aantekeningen voor eigen gebruik. Waardevol zijn afschriften van thans verloren gegaan archiefmateriaal, onder meer uit het in 1940 verbrande Middelburgse stadsarchief.
Het zal niet verbazen dat veel handschriften, door de auteur of het onderwerp, betrekking hebben op Zeeland en zijn historie. Sommige personen vormden een archief voor eigen doeleinden, zoals J. ab Utrecht Dresselhuis (1789-1861), J. Ermerins (1725-1795), D.H. Gallandat (1732-1782), N.C. Lambrechtsen (1752-1823), F. Nagtglas (1821-1902), Jona Willem te Water (1740-1822) en C.A. Rethaan Macaré (1792-1861).
Ook handschriften uit andere delen van de wereld zijn vertegenwoordigd, waaronder een zeldzaam fascinerend geïllustreerd Buginees handschrift uit het zuiden van Sulawesi, het huidige Celebes, alsmede Arabische handschriften en een verzameling 19de eeuwse brieven, notities, tekeningen, kaarten en ambtelijke rapporten van C. J.M. Nagtglas (1814-1897), die
betrekking hebben op de vroegere Nederlandse kolonie aan de Goudkust, thans een deel van Ghana, waar hij in de periode 1857-1872 gouverneur was.
Niet onvermeld mag blijven de grote verzameling brieven en gedichten van de in Vlissingen geboren vroegromantische dichter Jacobus Bellamy (1757-1786) en zijn vriendenkring en de collectie die betrekking heeft op de archeologische vondsten aan de kust bij Domburg in 1647 en later van de Nehalennia altaren aldaar. van bijzonder belang zijn de overgebleven documenten die verband houden met de Vlissingse ontdekkingsreiziger Samuel van de Putte (1690-1745, zoals door hem getekende kaartjes die het oudste kaartmateriaal van bepaalde streken in Centraal-Azië zijn, waaronder Tibet en Nepal. Maar ook brieven over de aanleg van de Zeeuwse spoorlijn in de 19de eeuw treft u in de verzameling aan.
Tot de curiosa behoort zeker een blad papier uit 1846 met daarop twee plukjes hoofdhaar van de gebroeders Johan en Cornelis Evertsen, luitenant-admiraals van Zeeland. Deze werden bij de plechtige herbegrafenis in de Wandelkerk, het gedeelte tussen Nieuwe Kerk en Koorkerk, te Middelburg in 1818 uit het graf 'weggenomen' (nr 6786L).
drs. Ronald Rijkse
conservator
Een iets uitgebreidere en geïllustreerde versie van deze inleiding is te vinden op de pagina Handschriften van de website van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Ook de pagina Handschriften van ZB| Planbureau en Bibliotheek van Zeeland geeft informatie over de verzameling.
2. Digitalisering en online presentatie

Kenmerken

Datering:
1400-1999
Andere namen:
Verzameling Handschriften, Handschriftencollectie, Collectie handschriften, KZGW. Hss
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Catalogus
Titel publicatie:
De beschrijving van het oudste deel van de verzameling is gepubliceerd in: J.P. van Visvliet, Inventaris der handschriften van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (Middelburg 1861) en F. Nagtglas, Vervolg op den Inventaris der handschriften van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (Middelburg 1869).
Beschrijving:
De Handschriftenverzameling van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (KZGW) is in beheer bij ZB. Bibliotheek van Zeeland te Middelburg. De verzameling is in 2013-2015 gedigitaliseerd in het kader van Metamorfoze - Nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed. De digitale versie wordt via de website van het Zeeuws Archief en de koepelsite Archieven.nl beschikbaar gesteld.
Inzage:
Online
Categorie: