Uw zoekacties: Ambachtsheerlijkheid Bruinisse, 1387-1902

59 Ambachtsheerlijkheid Bruinisse, 1387-1902 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
59   Ambachtsheerlijkheid Bruinisse, 1387-1902
Inleiding
Inventaris
59 Ambachtsheerlijkheid Bruinisse, 1387-1902
Inleiding
Inventaris
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 30-09-2022
Het ambacht Bruinisse heeft langen tijd met het overig gedeelte van Duiveland dezelfde lotgevallen gehad (zie ook Teg. Staat II blz. 519 en Ermerins VIII Duiveland). In 1387 verkocht hertog Albrecht van Beieren al zijne ambachten en ambachtsgevolgen in Duiveland aan zijn rentmeester in Zeeland Claes van Borselen. Een van diens nakomelingen, Adriaen van Borselen van Brigdamme, verkreeg in 1452 van Philips van Bourgondië octrooi om het oostelijkste gedeelte, Oost-Duiveland of Bruinisse geheeten, te bedijken, van welk octrooi in 1467 gebruik werd gemaakt. Spoedig daarna schijnt toen ook het dorp Bruinisse te zijn ontstaan.
Met het overige deel van het eiland ging dit ambacht door vererving over op de Bourgondiërs, aan wie het tot het midden van de 16de eeuw bleef behooren. Na den dood van Maximiliaan van Bourgondië evenwel (1558) werden de ambachten van Duiveland afzonderlijk verkocht en kwam Bruinisse in het bezit van Paulus van Hertsbeke (1566). Sinds dien tijd is het steeds door erfopvolging of bij testamentaire beschikking overgegaan, in 1611 op Johan van Hertsbeke, in 1641 op diens zuster Elisabeth, weduwe van Johan de Jonge, in 1653 op Anthony de Jonge, in 1669 op Willem de Jonge, in 1705 op zijn neef Anthony Nollens, in 1746 op dr. Jacob de Witte van Elkersee, in 1766 op diens weduwe Maria Magdalena van Stavenisse, in 1784 op Cornelia de Witte van Elkersee, in 1804 op mr. Laurens de Witte van Citters, heer van Elkersee, en in 1865 op Carolina Hester de Witte van Citters, vrouw van Arnold Andries Des Tombe.
Het archief van het ambacht bestaat uit twee gedeelten. Het tweede gedeelte, meestal stukken van na 1669, is regelmatig ontstaan; het eerste daarentegen is een conglomeraat van archiefstukken, handschriften, familiepapieren e. a. In 1653 nl. begon de toenmalige heer Anthony de Jonge (1607-1669) met het bijeenbrengen en rangschikken van alle papieren en documenten, die betrekking hadden hetzij op zijne ambachten en goederen, hetzij op zijne familie of zijne persoonlijke ambten en waardigheden. Vele werden in banden bijeengebonden en met eigen hand geïnventariseerd en beschreven: "qui hec collegit et conscripsit" (zie Repertorium in inv.nr 1).
Anthony de Jonge maakte o.a. eene "Beschrijving van Zeeland" en eene "Beschrijving van Bruinisse" (Teg. Staat, II, blz. 525 en Zelandia illustrata I, blz. 148). De eerste wordt vermeld in inv.nr 156, den inhoud van het "Clein blauw casse le loquet aen de lynkerhand". Een van de beide daar genoemde exemplaren is ongetwijfeld hetzelfde, dat toebehoord heeft aan mr. L.P. van de Spiegel en thans in het depot van het Algemeen Rijksarchief berust (zie aldaar nr. 657 van de Aanwinsten jaarverslag 1895); het andere bevindt zich waarschijnlijk bij de handschriften van het Zeeuwsen Genootschap der Wetenschappen (zie den Inventaris aldaar II B.). Zie voor de Beschrijving van Bruinisse, die "mette caerte door Rooman naer Amsterdam (werd) gezonden" inv.nr 1, fol. 409.
Een groot deel van deze papieren behoorde tot het archief van het ambacht Bruinisse, andere tot de meest uiteenloopende verzamelingen. De vader van Anthony de Jonge was ambachtsheer geweest van Oosterland en Sir-Jansland; van daar dat vele stukken betreffende deze ambachten aanwezig waren; hij zelf was ambachtsheer van Botland en in tweede huwelijk getrouwd met Agatha de Witte van Haamstede; vandaar ook vele bescheiden, betrekking hebbende op deze plaatsen. Bovendien was hij eerst burgemeester van Zieriksee geweest, daarna auditeur (1639) en secretaris van de Rekenkamer (1644-1664) en in het laatst van zijn leven pensionaris van Middelburg, uit welke ambten vele archiefstukken onder hem waren blijven berusten. Ten slotte had zijn lust tot verzamelen en afschrijven van oude handschriften en tot het op schrift brengen van eigen studiën de collectie niet weinig uitgebreid.
Bij zijn dood in 1669 vermaakte hij al deze papieren aan zijn oudsten zoon. Zijne bibliotheek mocht onder zijne kinderen worden verdeeld, maar het archief moest in zijn geheel bewaard blijven: "mijn overlevenden outsten soon .... sal oock onder hem bewaren ende secreteren alle myne papieren ende boecken, die ick metter hant geschreven ofte vergadert hebbe, met de cassen, liassen ende comptoirbehoeften, daertoe specteerende" (zie zijn testament in inv.nr 145).
Tot den dood van zijn zoon Willem de Jonge in 1705 bleef werkelijk alles bij elkaar blijkens den inventaris, die kort daarna werd opgemaakt (zie inv.nr 156). Deze inventaris, die een uitstekend inzicht geeft in het bewaren en beschrijven van een 17de eeuwsch huisarchief, is hierachter als appendix afgedrukt. Toen echter spatte de verzameling uiteen. Bij de verdeeling der goederen onder de erfgenamen werden natuurlijk ook de eigendomsbewijzen aan de nieuwe eigenaren ter hand gesteld: "dese stucken sullen gegeven werde na de vercavelinge aen een yder, die de goedere sulle toecomen" (zie den inventaris van 1705, wat betreft den inhoud van het "vierkant indiaens kisje"). Maar ook andere stukken schijnen toen reeds uit het familiearchief verdwenen te zijn. De zwager van den nieuwen ambachtsheer toch, Abdias van Hattinga, predikant te Sluis, nam niet alleen familieportretten met zich mee, maar ook een koffer met papieren, waarover wel is waar groote oneenigheid ontstond, doch die hij ten slotte toch behield. Bij het akkoord, dat den 27sten Maart 1707 tusschen den ambachtsheer en Van Hattinga werd gesloten, werd overeengekomen, dat de koffer met papieren zou blijven berusten ten huize van den predikant, "mits daartoe doende maaken twee sleutels en twee slooten, waarvan den eenen onder hem ende de andere onder de heer van Bruynis of mevrouw Gaan berusten sal, opdat het visiteren of nasien der papieren altoos mag geschiede door deen met d'andere" (zie in inv.nr 145 het testament van Willem de Jonge). Sindsdien zijn vele stukken terechtgekomen in het archief van de familie Hattinga Verschure te Amsterdam. Verder zijn in 1767, toen de ambachtsvrouw van Bruinisse Botland verkocht, ook de leenbrieven van dat ambacht overgegeven (zie inv.nr 152).
In het rijks archief-depôt in Zeeland bevinden zich verscheidene stukken, die vroeger deel uitmaakten van de verzameling (zie Provinciaal Verslag van Zeeland over 1877 blz. 8 en de in het hiervoor afgedrukte jaarverslag onder nr. 11 der aanwinsten vermelde brieven). In het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen berusten behalve de in de noot op blz. 214 vermelde Beschrijving van Zeeland (Staatkundig Zeeland) nog twee memoriën van Jonge's hand (Inventaris aldaar II H. H. nrs. 10 en 12).
Het is niet met zekerheid te zeggen, waar het archief van Bruinisse in den loop der tijden bewaard is geworden. Tijdens Anthony en Willem de Jonge schijnt het te Middelburg geweest te zijn; in de eerste helft der 19de eeuw heeft het waarschijnlijk grootendeels berust op Popkensburg bij St. Laurens. Het zal dan, toen te kwader ure tot de slooping van dit kasteel was besloten en de daar aanwezige verzamelingen van Jacob Verheye van Citters, den grootvader van den toenmaligen eigenaar jhr. mr. Jacob de Witte van Citters, onder den hamer werden gebracht, naar Den Haag zijn gezonden. In elk geval is het daar eerst omstreeks 1868 ontpakt kunnen worden (zie inv.nr 155); sinds dien tijd werd het door de zorgen van de ambachtsvrouw C.H. de Witte van Citters en haar echtgenoot A.A. des Tombe op uitstekende wijze bewaard. Bij haar dood in 1902 vermaakte de ambachtsvrouw het archief der heerlijkheid aan het Rijk onder bepaling, dat haar echtgenoot tot zijn dood het vruchtgebruik zou behouden; en na diens overlijden werd het in het begin van 1903 naar het rijks archief-depôt in Zeeland overgebracht.
E. Wiersum, 'Het archief van de ambachtsheerlijkheid Bruinisse', in: Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven [VROA] 26 (1903) 213-252.
Regestenlijst
Bij verwijzing naar dit archief zou bij voorkeur de volgende bronvermelding gebruikt moeten worden: Zeeuws Archief (ZA), archief Ambachtsheerlijkheid Bruinisse (Amb.heerl. Bruinisse), inv.nr(s) ..., daarna verkort als: ZA, Amb.heerl. Bruinisse, inv.nr(s) ...
Appendix
laatste wijziging 28-06-2023
310 beschreven archiefstukken
17 gedigitaliseerd
totaal 1.638 bestanden
Regestenlijst
1 1321 (?) Juni 25
Willem, graaf van Henegouwe, bericht aan heer Jan Gillis'zoon, rentmeester van Zuythollant, dat hij aan de poorters van Ziericzee vrijdom van tol verleend heeft.
2 1328 April 7
Willem, graaf van Henegouwe, geeft eene keur voor Beoister Schelt.
3 1335 Juni 23
Willem, graaf van Henegouwe, geeft aan de poorters van Zircxzee het privilegie, dat zij hunne schulden in Beoister Schelt mogen invorderen voor deken en provisor te Zircxzee.
4 1335 Augustus 13
Willem, graaf van Henegouwe, draagt aan heer Floris van Haemstede en anderen op de poorters van Zircxzee te handhaven in het hun verleende privilegie, dat zij hunne schulden in Beoister Schelt mogen invorderen voor deken en provisor te Zircxzee.
5 1361 Maart 24
Aelbrecht, hertog in Beyeren, ruwaard, bepaalt, hoe de door bastaarden nagelaten goederen zullen vererven.
6 1364 April 25
Baanrotsen, ridders, knapen en steden (van Holland en Zeeland) verklaren op het verzoek van hertog Aelbrecht van Beyeren, ruwaard, om te weten, welk recht de koningin van Ingelandt en de keizerin op het graafschap hebben, dat het graafschap ondeelbaar is, en dat er alleen hertog Willem en zijn broeder hertog Aelberecht als ruwaard en erfgenaam recht op hebben.
7 1372 December 17
Jan van Henegouwe, heer van Beemont, geeft aan de inwoners van Dreyscher eene ordonnantie.
8 1387 November 19
Aelbrecht, hertog in Beyeren, ruwaard, verkoopt aan heer Claes van Borselen, rentmeester van Zeelant, tot een Zeeuwsch leen al de ambachten enz., die heer Heynric van den Abele, Florys, zijn zoon, Reyngher Jans zoon, Hallinc Fruten zoon, Jan Gillys' zoon, Hughe Willems zoon en Kervinc Pieters zoon in Duvelandt bezeten hebben.
9 1393 Maart 19
Aelbrecht, hertog in Beyeren, verheft ten behoeve van Claes van Borselen, ridder, heeren Aelbrechts zoon zijne ambachten, tienden en andere goederen in Duveland tot een onversterfelijk erfleen , nadat hij hem reeds vroeger had toegestaan, dat die goederen bij gebreke van zoons op zijne dochters konden vererven.
10 1393 Maart 24
Aelbrecht, hertog in Beyeren, geeft aan alle inwoners van de ambachten van heer Claes van Borselen heer Aelbrechts zoon in Duvelant tolvrijdom in Holland en Zeelant en bepaalt, dat wat heer Claes voorschreven met schepenen in zijne ambachten keurt tot 10 pond Holl. toe, van kracht zal zijn, en dat de boeten daarop heer Claes zullen toevallen.
11 1395 Maart 24
Willem van Beyeren, graaf van Oistervant, bevestigt alle brieven, die heer Clais van Berselen heeren Aelbrechts zoon, heer van Brugdam en rentmeester van Bewester Schelt, van Willems vader, den graaf van Hollant, ontvangen heeft.
12 1397 Januari 11
Aelbrecht, hertog in Beyeren, geeft aan heer Willem Jan Wadden zoon een achtste deel en een zesde van een achtste deel in Bruynisse e3n andere goederen, die hem door heer Brustijn van Herwijnen ontnomen waren, terug en neemt heer Willem in zijne bescherming.
13 1397 Augustus 15
Schepenen van Cappellen in Duvelandt oorkonden, dat Aechte Jacobs dochter aan Gillis Voppen zoon Pieterss. Hare uitdijken te Bruynisse en in Ramoort overdraagt.
14 1398 Maart 3
Aelbrecht, hertog in Beyeren, draagt den rentmeester van Beooster Schelt op jaarlijks aan heer Willem Jan Wadden zoon te betalen, wat deze uit de gorshuur en legschat te Bruynisse en elders toekomt.
15 1406 Juli 25
Mannen der grafelijkheid van Hollandt oorkonden, dat Claes Boudijns zoon de overdracht van een tiende deel der uitgorzen beoosten Duvelandt, geheeten Bruynisse, Bogaerthille en Ramoort, door Jacob Willem Buyrman aan Willem Jan Waddincx zoon en Gerardt Jans zoon van Cranevelt goedkeurt.
16 1408 Maart 8
Willem, hertog in Beyeren, verkoopt aan heer Claes van Borselen heeren Aelbrechts zoon tot een onversterfelijk erfleen alle breuken en vervallen der heerlijkheid Duvelant behalve beden, heervaart en breuken van doodslagen en vredebraken, machtigt hem deze te berechten met mannen en schepenen en geeft hem de bevoegdheid dijkgraven enz. aan te stellen.
17 1417 Augustus 5
Jacoba, hertogin in Beyeren, bevestigt ten behoeve van Jacob van Borsselen alle handvesten en brieven, die hij van hare voorouders, graven van Hollant en Zeelant, ontvangen heeft.
18 1429 Juni 1
Floris van Abeele, ridder, heer tot Welsingen, en Jacob van den Abeele geven aan de inwoners van hun ambacht op Duvelant ene keur.
19 1434 Februari 28
Rodolph van Diephout, bisschop van Uuytrecht, verleent ten verzoeke van den hertog van Bourgongien statuten betreffende de geestelijke rechtspraak in Hollandt, Zeelandt en Vrieslandt.
20 1439 voor April 5
Baljuw, schouten en schepenen van Duvelandt Jacob van Borsselen kinderen ambacht stellen voorboden voor de heerlijkheid vast.
21 1443 Mei 25
Philips (hertog van Bourgondie) verbiedt den rentmeester van Noorthollandt te storen in zijne beschikkingen over door bastaarden nagelaten goederen.
22 1450 Mei 9
Schepenen van Ziericzee en mannen der grafelijkheid van Hollandt en Zeelandt oorkonden, dat Corvynck Claes Pieters zoon aan Zevenbergh Claes' zoon den eigendom van de renten, die Boudijn van Borselen placht te bezitten beoosten Duvelandt op Gravenisse, die Maze en die Nicke, overdraagt.
23 (c. 1450) Juli 27
Schepenen van sHeer-Janslandt, ambacht van den heer van Brugdamme, schepenen van Nyeuwerckercke in Duvelandt in Butlandt en schepenen van Nyeuwerkercken in Duvelandt, ambacht van den heer van Brugdamme, oorkonden, dat cooman Pieter Oolen zoon en Maryken, zijne echtgenoot, onder zekere voorwaarden verschillende goederen schenken aan den H. Geest in het Oesterlandt van Duvelandt, ambacht van den heer van Brugdamme.
24 1453 Januari 27
Phelippe, hertog van Bourgoingue, geeft aan Adrian de Borsselle octrooi om zekere aanwassen zijner heerlijkheid Duvelant te bedijken, onder bepaling, dat deze nieuw aan te winnen landen door hem op denzelfden voet als de heerlijkheid Duvelant van de grafelijkheid te leen zullen worden gehouden.
25 1455 October 23
Schepenen van Ziericzee geven vidimus van een brief d.d. 1397 Januari 11 (zie regestnr 12).
26 1458 April 23
Phillips, hertog van Bourgoengen, vergunt aan alle onderzaten van den graaf van Bochem, zijn raad, uit de naaste parochie darink te halen en die te branden en omgekeerd aan de ingezetenen van aangrenzende parochies voor hub gebruik te verkoopen.
27 1461 Januari 24
Phelips, hertog van Boergoenguen, bevestigt ten verzoeke van Adriaen van Borssele, heer van Brugdam, Duvelant en Galmarden, het hier ingelaschte privilegie d.d. 1408 Maart 8 (zie regestnr 16) en machtigt hem alle breuken, misdaden en vervallen te berechten met baljuw en schepenen alleen.
28 1461 November 5
Burgemeesters, schepenen en raad der stad Ziericzee geven vidimus o.a. van een brief d.d. 1406 Juli 25 (zie regestnr 15).
29 1462 September 4
De heer van Chaerloys geeft last, dat het traktaat, eertijds gemaakt tusschen den hertog en bisschop Rodolf van Uuytrecht betreffende de geestelijke rechtspraak in Hollant, Zeelant en Vrieslandt, opnieuw zal gepubliceerd en onderhouden worden.
30 1462 September 4
Charloys van Bourgongien (Karel, graaf van Charolais) bepaalt, dat de stadhouder en die van de raet (lees: reken) kamer in den Haghe geene taxatien aan die van Zeelandt mogen opleggen, tenzij door de edelen en goede steden van Zeelandt.
31 1462 September 4
Charloys van Bourgongien (Karel, graaf van Charolais) bepaalt, dat zij, die wonen tusschen Bornisse en Heydenzee alleen binnen de palen van Zeeland mogen worden gedagvaard, en dat niemand gearresteerd mag worden, voordat hij met recht verwonnen is.
32 1462 September 26
Charloys van Bourgonghyen (Karel, graaf van Charolais) bepaalt, dat die van Zeelandt niet verplicht zijn bij te dragen in de beden van Hollandt, maar tot geene beden gehouden zijn, dan waarin zij zelven hebben toegestemd.
33 1462 November 18
Charloys van Bourgongien (Karel, graaf van Charolais) bepaalt, dat die van Zeelandt gehandhaafd worden in hunne vrijheden en exemptien van tollen.
34 1462 November 18
Philippus, hertog van Bourgongien, bepaalt, dat in Hollant en Vrieslandt de magen van dengene, die een doodslag gepleegd of leemte toegebracht heeft, niet gehouden zijn in het zoengeld bij te dragen.
35 1462 November 30
Philippus (hertog van Bourgondie) bevestigt de beschikkingen, door zijn zoon den graaf van Charloys ten behoeve van die van Zeelandt genomen.
36 1467 Maart 24
De heer van Brugdamme gaat eene overeenkomst aan met Floris van Haemstede, heer van Catz, ridder, Anthonis van Cats, Willem Pieter Mannen zoon als gemachtigde van de kinderen van Arendt van Haemstede en met verscheidene poorters van Ziericxzee, gronddeelers in de uitgorzen beoosten Duvelandt, omtrent de bedijking dier uitgorzen.
37 1468 April 2
Adriaen van Borsselen, heer van Brugdamme en Duvelant, stelt de voorwaarden vast, waarop hij de helft der gorzen ten oosten van het oude land van Duvelant ter bedijking geeft aan Jan van Catz, ridder, Floris van Haemstede, Willem Pietter Name zoon (sic), Henrich Jans zoon, Sevenberge tSer Claes zoon, mr. Jan Lauwerens' zoon, Jacob Nele zoon, gemachtigde van Raesse Pieters zoon, en anderen.
38 1468 November 16
Charles, hertog van Bourgoingue, gelast ten verzoeke van jvr. Beatrix de Borssele, die aanspraak maakt op de heerlijkheid Duvelant als op haar van Adriaen de Borssele, ridder, verstorven, de dagvaarding van Guillame Bolle, rentmeester van Beoister Schelt, en anderen, die hare aanspraken betwisten, voor den Grooten raad.
39 1470 October 26
Jan van sGravesande, abt van Onzer Vrouwen klooster te Middelburch, geeft vidimus van een brief d.d. 1468 April 2 (zie regestnr 37).
40 1474 October 31
Charles, hertog van Bourgoingue, uitspraak doende in het geschil tusschen den graaf van Grantpre en de vrouwe van Ravestain over eene som van 90 nobels, op den graaf van Grantpre verstorven deels van zijne moeder deels van zijne tante jvr. Beatrix de Borssele, indertijd door Claes de Borssele, ridder, gevestigd op al zijne goederen, die sedert aan de vrouwe van Ravestain vervallen zijn, veroordeelt de vrouwe van Ravestain tot het betalen der renten en der achterstallen.
41 1477 Maart 14
Maria, hertogin van Bourgongien, geeft aan die van Hollant, Zeelandt en Vryeslandt het groot privilegie.
42 1486 Augustus 6
Schepenen van Ziericzee oorkonden, dat Reyloff, Catline, Cornelia, Geertruyt en Natelia Eliaens kinderen aan Lauwereis Cornelis Jacobs zoon den eigendom van hun aandeel aan de uitgorzen en uitdijken beoosten Duvelandt in Ramoort, die Nicke en die Hardemerde overdragen.
43 1493 Juli 17
Anna van Bourgonguen, vrouwe van Ravesteyn, Duvelant en Sommelsdijck, geeft aan de inwoners van Duvelandt eene nieuwe willekeur.
44 1493 Augustus 15
Anna van Bourgonguen, vrouwe van Ravesteyn, Duveland en Sommelsdijck, draagt aan de kerkmeesters en de godshuismeesters der kerk van Sinte Martens te Westerzoubburch den eigendom van 2 gemeten lands te Brunisse geheeten Beoostenduveland over tot onderhoud van de straat van het huis van Westerzoubburch tot Middelburch toe, en wel uit krachte van de beschikking van Adriaen van Borsselle, ridder, heer van Brugdam, eersten man der schenkster.
45 1493 November 26
Burgemeesters, schepenen en raad der stad Brugghe oorkonden, dat Phelips van Bourgoengen, ridder van het Gulden vlies, raad en kamerling, heer van Bevers en der Vere, en Adriaen van Veurhoute, ridder, hun geschil over de goede leenen van Duveland en Sinte Lauwereins en andere en eene jaarrente van vijf nobelen uit de nalatenschappen van Adriaen Borssele, ridder, heer van Brugdam, en van jvr. Beatrice van Borssele onderwerpen aan de uitspraak van Jan heer van Nyeuwenhove, ridder, burgemeester van B rugghe, mr. Jan Pieters, licenciaat in de rechten, en mr. Jan de Beere, en dat deze arbiters allen de aanspraken van den heer van Veurhoute op de jaarrente van vijf nobelen en de achterstallen daarvan erkennen, maar bepalen, dat in plaats van die rente de heer van Bevers aan den heer van Veurhoute uitbetalen zal de som van 200 gulden en eene lijfrente van 16 pond gr. 's jaars ten behoeve van den heer van Veurhoute vestigen zal op de heerlijkheid van der Vere, welke lijfrente voor de helft op diens weduwe zal overgaan.
46 1500 September 15
De aartshertog draagt aan de rentmeesters van Bewest en Beooster Schelt op te doen afkondigen, dat allen, die aanspraak maken op vrijdom van de grafelijke tollen van Hollandt, Zeelant en Vrieslant, in het bijzonder van dien van Geervliet, hunne bewijzen binnen drie maanden in den Hage hebben in te leveren.
47 1504 Augustus 9
Anna van Bourgoinguen, vrouwe van Ravesteyn, Duvelandt, Sommelsdijck, Westerzoubburch en Sint-Annalandt, stelt met gemeen consent van de inwoners van Bruynisse geheeten Beoestduvelandt een accijns op wijn en bier vast, ten einde daaruit de kosten van de in dat dorp te maken steenstraat benevens die ten behoeve der kerk, der haven en der kaden te vinden.
48 1505 Februari 14
Anna van Bourgonguen, vrouwe van Ravesteyn, douairiere van Duvelandt en Soubourch, heft ten verzoeke van baljuw en schepenen van Duvelandt de artikelen 4, 6, 7 en 104 der door haar in 1493 gegeven willekeur op en vervangt die door andere bepalingen.
49 1508 Juli 3
Maximiliaen, gekozen keizer van Rome, Kaerle, aartshertog van Oistenrijcke, Frederick, bisschop van Uuytrecht, en Philippert Naturel, proost en aartsdiaken van Uuytrecht, stellen eene ordonnantie op de geestelijke rechtspraak in de kwartieren van Walcheren, Suytbevelant en Schouwen vast.
50 1508 September 20
Het hof van Hollandt, uitspraak doende in het geschil over de beleening der vrouwe van der Veere met de heerlijkheid Duvelant, haar aanbestorven van de vrouwe van Ravesteyn, niettegenstaande deze heerlijkheid verbonden was voor de huwelijksgift van de vrouwe van Ravesteyn, groot 15000 franken, bepaalt, dat de beleening zal plaats hebben behoudens het recht van den graaf.
51 1508 September 21
Maximiliaen, keizer, en Karel, aartshertog van Oistenrijck, beleenen Anne van Borsselen, vrouwe van der Veere, ten onversterfelijken erfleen met de heerlijkheid Duvelant met wat er toe behoort, haar aangekomen bij doode van Anne van Bourgoengen, vrouwe van Ravesteyn, behoudens het recht der grafelijkheid op 15000 franken, verhaalbaar op die heerlijkheid, en mr. Jacob Houtman doet voor vrouwe Anne hulde, eed en manschap.
52 1508 October 12
De keizer en de aartshertog verbieden den verkoop van wijn, tenzij eerst door gezworen meters onderzocht is, hoeveel elk vat inhoudt.
53 1513 Maart 2
Anne van Borssele, vrouwe van der Vere, Domburch, Westcappelle, Brouwershaven en Duvelant, bevestigt de door de vrouwe van Ravestain in 1504 aan die van Brunisse geheeten Beoostenduvelant gegeven ordonnantie op den accijns van wijn en bier.
54 1514 December 15
Mannen der grafelijkheid van Zeelandt oorkonden, dat Gillis van Scyngen Jans zoon aan Jacob Witte Jacobs zoon den eigendom van de helft van 15 grooten van elk pond in de dijkettingen van Brunisse en het gors Ramoort, van 21 grooten van elk pond in de Nicke, van 23 grooten 7 myten van elk pond in het gorzeke van Hardemee en van 23 grooten 7 myten en van elk pond in Mokershil overdraagt.
55 1515 Februari 10
Schepenen van Beoostenduvelandt in Brunisse oorkonden, dat zij en de ingezetenen dier parochie uit krachte van het octrooi d.d. 1513 Maart 2 aan Laurens Cornelis Jacobs zoon Loose, poorter van Ziercxzee, eene jaarlijksche rente van 3 pond gr. Vls., losbaar met 48 pond gr. Vls., verkoopen.
56 1519 Februari 11
Kaerle, koning van Castille, beleent zijn raad en kamerling heer Adolf van Bourgoinguen heeren Philips' zoon, heer van der Vere, Vlissingen en Duvelant, admiraal van de Zee, ten oversterfelijken erfleen met de heerlijkheid van Duvelant met al wat er toe behoort, hem Adolf aangekomen bij doode van Anna van Borsselen, vrouwe van der Vere, Vlissingen en Duvelant, zijne moeder, behoudens het recht der grafelijkheid op 15000 franken, die aan de vrouwe van Ravesteyn ten bruidschat waren gegeven, en Joost Cornelis' zoon doet voor Adolf van Bourgoinguen hulde, eed en manschap.
57 1519 November 19
Carel, koning van Castilien, stelt eene ordonnantie op den Zeeuwschen tol vast.
58 1520 October 19
Kaerle, gekozen Roomsch koning, verbiedt den verkoop van leen- en andere onroerende goederen in Brabant, Limbourch en Overmaze aan kloosters, kerken of geestelijke personen, verbiedt er het stichten van kloosters, kerken of kapellen, bepaalt, hoe renten op leenen, gelost kunnen worden, en verbiedt het vestigen van onlosbare renten op leenen.
59 1521 Mei 15
Adolph van Bourgongien, heer van Beveren en Duvelandt, stelt verschillende bepalingen omtrent rechtspraak in Duvelandt vast.
60 1521 Mei 16
Adolff van Bourgoinguen, heer van Beveren, Vere en Duvelandt, stelt eene meekeur voor Duvelant vast.
61 1522 October 9
Kaerle, gekozen Roomsch keizer, geeft aan Jan van Reness van Wulven en Aernt van Diest, ridders, Frederick van Reness van Wulven en Jacob Back, als ambachtsheeren van Baerlant, Oudelant, Bakendorp, Stuvesandt, Ellewoutsdijck, Coudedorp en Everinge in Oostborsele, octrooi om op zekere voorwaarden een dam van Baerlant of Ellewoutsdijck naar Stavenisse te leggen.
62 1523 November 4
De keizer, beschikkende op het verzoek van den heer van Beveren, heer van Duvelant, bepaalt, dat een gedeelte van den kaveldijk van Ouderkercke gedurende zeven jaren zal onderhouden en verhoogd worden ten koste van de parochiën van Ouderkercke, Nyeuwerkercke, Cappelle en Oude-Nyeulandt, en dat bij den polder Beyeren een hoofd zal worden gemaakt, waartoe behalve de bovengenoemde parochies ook die van Oosterlandt zullen bijdragen.
63 1524 October 16
Adolph van Bourgonguen, heer van Beveren, der Vere en Duvelandt, stelt verschillende bepalingen omtrent het houden der rechtdagen en de verkiezing van kerkmeesters, gildemeesters en H.-geestmeesters vast.
64 1526 Februari 28
Het hof van Hollant doet uitspraak in het geschil tusschen Pieter Jans zoon Bodt en Adriaen Jans zoon Smit, gevangenen te Vere, impetranten in rauw actie, en Jan Willem Diericx zoon, baljuw van Duvelandt, en Thomas Jacobs zoon, schout van der Vere, gedaagden, met den heer van Beveren als heer van Duvelandt, gevoegde, veroordeelt de gedaagden de gevangenen in vrijheid te stellen en bepaalt, dat de zaak ten principale voor het hof kan worden vervolgd.
65 1527 Januari 5
Baljuw, burgemeesters, schepenen en raden der stad Ziericzee stellen eene ordonnantie op de weeskamer vast.
66 1527 April 2
Mannen der grafelijkheid van Zeelandt oorkonden, dat Hubrecht van Ruven en jvr. Janne van Cruninghen, zijne echtgenoot, aan de voogden van Jan Louis Maertens zoons weeskind den eigendom van 15 grooten van elk pond in Ramoort, 15 grooten van elk pond in de zeven bestaengen (sic) van Oostduvelant, 21 grooten 6 myten van elk pond in Nicke en 19 grooten van elk pond in Hardemee overdragen.
67 1530 December 20
De Raad van financiën deelt aan Henry van den Werve, rentmeester van Beoister Schelt, op zijn verzoek mede. Dat het wenschelijk is den molen van Driessche (sic) en de duinen onder Renisse, die door den storm van November ll. geleden hebben, met de minste kosten en volgens het advies der rekenkamer te La Haye te hetstellen.
68 1531 Maart 17
Hendrick van den Werve, rentmeester van Dreyschere, zendt aan de rekenkamer van Hollandt het bestek van de kosten van de reparatie van den molen aldaar en geeft daaromtrent eenige nadere inlichtingen.
69 1532 Juni 22
Mannen der heerlijkheid van Dreysschre oorkonden, dat Jan Govaerts zoon aan zijne dochter Cornelie den eigendom van 14 gemeten 150 roeden vrij leenvroonland, door hem van wijlen den heer van Ravesteyn gekocht, overdraagt, onder voorbehoud van het vruchtgebruik gedurende zijn leven.
70 1532 Juni 23
Heindrick van de Werve, ridder, raad en rentmeester-generaal van Beooster Schelt, beleent Cornelie mr. Jans dochter met 14 gemeten 150 roeden leenvroonen, haar blijkens den brief d.d. 1532 Juni 22, waardoor deze gestoken is, (zie regestnr 69) aangekomen van haar vader mr. Jan Godevaerts zoon, die krachtens vroegere leenbrieven, waardoor deze eveeens gestoken is, bezitter dier leenvroonen was, behoudens het recht van vruchtgebruik voor haar vader gedurende zijn leven, en mr. Jan Godevaerts zoon, haar vader, doet voor haar hulde, eed en manschap.
71 1534 Augustus 23
Adolf van Bourgoinguen, heer van Bevre, der Vere, Vlissinge, Westcappele, Domburg, Brouwershaven, Duveland en Tornehem, raad en kamerling, admiraal van de Zee, bepaalt, dat voortaan tegen hen, die in gebreke blijven hetgeen zij wegens de schulden en domeinen van Duvelant te betalen hebben, te voldoen, bij manier van gijzeling zal worden geprocedeerd.
72 1535 Maart 22
Adolph van Bourgongien, heer van Beveren en der Vere, stelt voor de heerlijkheid Duvelandt eene ordonnantie op de procureurs vast.
73 1536 Maart 25
Adolph van Bourgongien, heer van Beveren, der Vere, Brouwershaven en Duvelant, beveelt den baljuw van Duvelandt de bedelaars te apprehendeeren en verbiedt het delven van darink in die heerlijkheid.
74 1537 Juni 19
Kaerle, Roomsch keizer, gelast Kerst de Witte, schipper, en zijne complicen, die zich bij het ankeren voor der Vere tegen den baljuw der wateren hebben verzet, gevangen te nemen.
75 1537 November 6
Commuingemeesters, schepenen en raad der stad Mechelen oorkonden, dat mr. Antonis de Looze Laurens´ zoon,advocaat in den Grooten raad aldaar, aan mr. Lieven de Looze, zijn broeder, den eigendom van de jaarlijksche rente van 3 pond gr. Vls. op de parochie van Beoostenduvelant, nader vermeld in den brief, waardoor deze gestoken is, (zie regestnr 55) overdraagt.
76 1538 October 5
Adolph van Bourgoingue, heer van Beveren, der Vere, Vlissingen, Tornehem, Brouwershaven en Duyvelant, stelt eene meekeur voor Brouwershaven vast.
77 1541 Augustus 5
Kaerle, Roomsch keizer, beleent Maximiliaan van Bourgoinguen, heer van Beveren, der Veere, Vlissingen en Tournahem, admiraal van de Zee, ten onversterfelijken erfleen met de heerlijkheid Duvelandt met al wat er toe behoort, hem Maximiliaen aangekomen bij doode van Adolph van Bourgoinguen, heer van Beveren, der Veere, Vlissingen en Tournahem, ridder, raad en kamerling, admiraal van de Zee, zijn vader, behoudens het recht der grafelijkheid op 15000 franken, die aan de vrouwe van Ravesteyn ten bruidschat waren gegeven, en Dominicus van Nyenwenhove, baljuw der stad van der Vere, doet voor Maximiliaen van Bourgoinguen hulde, eed en manschap.
78 1541 Augustus 11
Maximiliaen van Bourgoingen, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghen, Tournehem, Westcapple, Dombourch, Brauwershaeven, 's Heer-Janslandt en Duvelandt, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stelt voor de heerlijkheid Duvelandt bepalingen omtrent het schutten der beesten en het invoeren van eene wekelijksche rechtspraak zonder zich te houden aan de jaargedingen vast.
79 1544 Juni 7
Maximiliaen van Bourgoinguen, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghen, Brouwershaven en Duvelant, doet uitspraak in het geschil tusschen de ingeerfden van de parochiën van Ouderkercke, Nyeuwerkercke, Cappelle en Oudenyeulandt, genaamd de Viere Bannen, eener- en de ingeerfden van de parochie van den Oisterlande met Beyeren en Vyaenen anderzijds over het onderhoud van het houten of elzen hoofd aan de ambachtsscheiding tusschen de Viere Bannen en het Oisterland en beslist, dat dat werk gelijkelijk door beide partijen onderhouden zal worden.
80 1544 December 7
..... de Borre (klerk ten comptoire van Beoosten Schelde) hoort de rekening van mr. Jan Pieters zoon, rentmeester van Duvelant, van de bede van 7 grooten steenschietens en 7 grooten bij der breede, van die van 6 grooten en van die van 4 grooten van elk gemet, verschenen 1543, over de ambachten van den heer van Beveren in het Oosterland van Duvelant en in Oostduvelant af.
81 1545 Juni 27
Maximiliaen van Bourgoinguen, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghen, Tournehem, Westcappele, Domburch, Brauwershaven, sHeer-Janslant en Duvelant, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stelt eene ordonnantie op het jagen en visschen, het houden van honden en het omhakken van boomen in de heerlijkheden van sHeer-Janslant en Duvelant vast.
82 1545 September 25
Maximiliaen van Bourgoinge, heer van Beveren, der Vere en Duvelandt, stelt voor de heerlijkheid Duvelandt eene ordonnantie op de procureurs vast.
83 1546 October 24
Pieter Jans zoon Cock, priester, kanunnik en kameraar van het kapittel van Westerzoubburch, erkent van mr. Jan Pieters zoon, rentmeester van Duvelandt, voor Maximiliaen van Bourgongien, heer van Bever en Duvelandt, 37 pond gr. Cls., zijnde de rente, staande op de uitgorzen beoosten Duvelandt, verschenen 1545, ontvangen te hebben.
84 1546 November 6
..... de Borre (klerk ten comptoire van Beoosten Schelde) hoort de rekening van mr. Jan Pieters zoon, rentmeester van Duvelandt, van de bede van 7 grooten steenschietens en 13 grooten bij der breede van elk gemet, verschenen 1544, over de ambachten van den heer van Beveren in Oosterlandt en Oostduvelandt af.
85 1547 December 10
De keizer geeft een plakaat op de strandvonderij in Vlaenderen.
86 1549 November 20
Mr. Jacob de Jonge, mr. Vincent Dammas, Pieter van Sinte Pieters en mr. Heyman van Ketel, rekenmeesters in Hollandt, geven getuigenis omtrent het recht der grafelijkheid op de door bastaarden nagelaten goederen.
87 1550 Juni 26
Maximiliaen van Bourgoingnen, ridder van het Gulden vlies, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghe en Duvelandt, admiraal van de Zee, stadhouder-generaal van Hollandt, Zeelandt en Utrecht, geeft aan den opperdijkgraaf van Duvelandt en aan den onderdijkgraaf en gezworenen van Oistduvelandt last bij de eerstvolgende hevening de bermen en dammen in Oistduvelandt kavelbaar te stellen en te smaldeelen, en verbiedt het pachten van dijkersgemeten tenzij met den last die bermen en dammen te maken en te onderhouden.
88 1552 Februari 24
Burgemeesters en schepenen der stad Middelburch verklaren Geleyn Simons zoon, wagenmaker, niet ontvankelijk in zijn eisch tegen jongen Jan van der Hooge tot onderhoud van de dreef van Der Hooge, al komt den gedaagde krachtens het octrooi van 1485 Mei 9 het recht van beplanting van den weg toe.
89 1552 Maart 10
De rekenkamer in den Haghe geeft aan Fernando Molckman instructie als baljuw van de wateren te Aermuyden.
90 1552 Augustus 10
Baljuw, schout en schepenen van Nieuwerkercke stellen de voorboden der heerlijkheid vast.
91 1552 October 28
Michiel van Hammeel, gemachtigde van den heer van Beveren, en mr. Jan Pieters zoon, gemachtigde van Jan Croeser, opperdijkgraaf, hooren de rekening van Pieter Thonis' zoon van het dijkgeschot van Oostduvelant over 1551 af.
92 1553 April 24
Jeronimus van Serooskerke, ridder, heer van Moermont en Wellandt, raad en rentmeester van Zeelant Beooster Schelt, geeft uit het leenregister van den Dreysschere vidimus van twee brieven d.d. 1532 Juni 22 (zie regestnr 69) en d.d. 1532 Juni 23 (zie regestnr 70).
93 1554 October 29
Maximiliaen van Bourgoingue, ridder van het Gulden vlies, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghe en Duvelandt, bepaalt, dat de schepenen der hooge vierschaar van Duvelandt zich voortaan zullen houden aan de keizerlijke plakaten, gelijk zulks de vierscharen van der Vere en Vlissinghen doen.
94 1555 April 21
Maximiliaen van Bourgoinguen, ridder van het Gulden vlies, heer van Beveren, der Vere, Vlissinghen, Brouwershaven, Duvelant en Tourhem, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stadhouder van Hollandt, Zeellant, Westvrieslandt en Utrecht, machtigt ten verzoeke van Jeronimus van Serooskercke, ridder, rentmeester van Beooster Schelt, en den gemachtigde van Charles Micault, ridder, ambachtsheeren van het ambacht Botland onder Nyeuwerkercke in Duvelant, baljuw, schout, schepenen en klerken van Nyeuwerkercke om ook over Botland recht te spreken, en bepaalt, dat een der schepenen van Nyeuwerkercke door de ambachtsheeren van Botlandt uit de inwoners van dat ambacht zal worden aangewezen.
95 1555 October 29
Pieter Carbonier en Aernt van Dorp, gemachtigden van den marquis (van der Vere) en jhr. (Adolf) van Haemstede, baljuw en opperdijkgraaf van Duvelandt, hooren de rekening van Pieter Anthonis´ zoon, klerk van Oostduvelant, van het dijkgeschot over 1554 af.
96 1556 April 13
Maximiliaen van Bourgoinguen, ridder van het Gulden vlies, markgraaf van der Vere, heer van Beveren, Crevecour, Tournehem, Brouwershaven en Duvelandt, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stadhouder van Hollant, Westvryeslant en Utrecht, geeft voorschriften omtrent het dragen van daggen en hangers in Duvelandt.
97 1556 Juni 9
Maximiliaen van Bourgoingen, ridder van het Gulden vlies, markgraaf van der Vere, heer van Beveren, Crevecoeur, Tournehem, Brouwershaven en Duvelandt, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stadhouder van Hollant, Zeellandt, Westvrieslandt en Utrecht, beveelt den baljuw van Duvelandt de bedelaars te apprehendeeren en verbiedt het delven van darink in die heerlijkheid tenzij na verkregen consent van den koning.
98 1556 Juli 13
De koning draagt den rentmeester van Zeelant Beoister Schelt op verschillende bepalingen af te kondigen, waardoor het jachtrecht der ambachtsheeren beperkt wordt.
99 1556 Augustus 22
Maximiliaen van Bourgoinguen, ridder van het Gulden vlies, markgraaf van der Veere, heer van Beveren, Crevecoeur, Tournehem, Brouwershaven en Duyvelandt, admiraal en kapitein-generaal van de Zee, stadhouder van Hollant, Zeelandt, Westvrieslandt en Utrecht, verbiedt voortaan inlandsche bieren op te slaan of te venten anders dan van dengene, die het bierstal over de havens en opslagen van Duvelant gehuurd heeft, en stelt vast, welke biersoorten in Duvelant gesleten mogen worden.
100 1556 October 28
Adolff van Haemstede en Aernt van Dorp, gemachtigden van den heer, hooren de rekening van de weduwe van Pieter Thonis' zoon, klerk (van Oostduiveland) van het dijkgeschot over 1555 af.
101 1557 Januari 25
Schepenen der stad Ziericxzee en schepenen van Brunisse in Beoostenduvelant oorkonden, dat Pieter Yeman Pieter Jans zoon, poorter van Ziericxzee, aan Lieven Jacobs zoon Huybert, zijn oom, den eigendom van den rentebrief van 3 pond gr. Vls. 's jaars op de parochie van Oostduvelandt, waardoor deze gestoken is, (zie regestnr 55) overdraagt.
102 1558 Juli 30
De koning draagt den rentmeester van Zeelandt Bewester Schelt op zorg te dragen, dat de ankers, die schippers voor Arnemuyden of Rammekens achterlaten, niet door de schippers, die ze verloren hebben, of anderen, maar door den baljuw der wateren worden gelicht.
103 1558 October 5
Aernt van Dorp, Adolf van Haemstede, en Tristram Jhane, gemachtigden van den heer, hooren de rekening van Heyn Thonis, klerk van Oostduvelandt, van het dijkgeschot over 1557 af.
104 1559 Augustus 10
Deken en kapittel der St. Salvator kerk te Traiectum geven aan Philippus, koning van Hispaniae, op zekere voorwaarden in erfpacht 6 gemeten tienden in den polder Altecleyn.
105 1559 Augustus 10
Philippus, koning van Catillien, neemt als graaf van Hollandt en Zeelandt van deken en kapittel van Oudemunster te Utrecht in erfpacht 6 gemeten tienden in Duvelandt in den polder Alteclein op de voorwaarden, vermeld in den hier ingelaschten brief d.d. als boven (zie regestnr 104).
106 1559 October 7
Jaquelyn de Bourgoigne, douariere van Cruyninhen, vrouwe van Beveren en Duvelandt, Adolf van Haemstede, baljuw, Aernt van Dorp en Tristram Jhane, rentmeester van Duvelant, hooren de rekening van Heyn Thonis' zoon, klerk van Oostduvelandt, van het dijkgeschot over 1558 af.
107 1560 Juli 2
Adolphus ab Haemstede a Moermont, baljuw (prefectus pretorius) en dijkgraaf van Duvelandia, sequester der voornoemde heerlijkheid, benoemt Johannes Magirus tot de cure van Nova ecclesia, vaceerende door het overlijden van Jobus Cornelius' zoon Duvelaer.
108 1561 October 8
Jhr. Adolph van Haemstede, baljuw, opperdijkgraaf en sequester van Duvelandt, en Niclaes de Lablin, gemachtigde van den rentmeester van Duvelandt, hooren de rekening van Hendrik Thonis' zoon, klerk en ontvanger van Brunisse beoosten Duvelandt, van het dijkgeschot over 1560 af.
109 1562 Juli 20
De Raad van domeinen en financiën bepaalt naar aanleiding van en geschil van bevoegdheid tusschen Ferdinando Molckman, baljuw van de wateren, en Jeronimus Sanderijn, rentmeester van Bewester Schelt, tot hoever zich het rechtsgebied van den baljuw der wateren uitstrekt, en verbiedt anderen inbreuken op dat rechtsgebied te maken.
110 1562 October 4
Aernt van Dorp en Jacob Campe, gemachtigden van Michiel van Hammeel, curateur van het sterfhuis van den marquis van der Vere, jhr. Adolf van Haemstede, opperdijkgraaf, en Tristram Jhane, rentmeester van Duvelant, hooren de rekening van Heyn Thuenis' zoon van het dijkgeschot van Brunisse over 1561 af.
111 1563 October 28
Schepenen van Nyeuwerkerke in Duvelant oorkonden, dat Arent van Dorp aan Tristram Jhame den eigendom van 4 schellingen 4 grooten 23 myten Vls. uit elk pond gr. van de huur van de gorzingen van Hardemee overdraagt.
112 1564 Maart 13
Fernando Molckman, baljuw der wateren, eischt, dat Johan de Lamare van Diepen, kapitein van het schip de Hoope, c.s. voor zeeroovers verklaard en tot scherper examen gebracht zullen worden.
113 1565 October 6
Jacob Campe, gemachtigde van Aernt van Dorp, curateur van het sterfhuis van der Vere, jhr. Adolff van Haemstede, baljuw en opperdijkgraaf, en Tristram Jhane, rentmeester van Duvelant, hooren de rekening van Heyn Thuenis' zoon Block van het dijkgeschot van Brunisse beoosten Duvelandt over 1564 af.
114 1565 November 14
Jhr. Adolf van Haemstede, baljuw en opperdijkgraaf van Duvelandt, Tristram Jhane, rentmeester van Duvelandt, Joos Claes' zoon, onderdijkgraaf, en de gezworenen van Duvelandt met Beyeren en Viane komen met Pieter Cornelis, gezworen landmeter, overeen omtrent het verhevenen van den Oesterlandt.
115 1565 December 3
Pauwels de Bommy, kanunnik en kameraar van het kapittel van Westerzoubburch, erkent van Tristram Jhane, rentmeester van Duvelant, 37 pond, zijnde de rente, staande op de uitgorzen beoosten Duvelant, verschenen 1564, ontvangen te hebben.
116 1566 September 28
Philips, koning van Castilie, geeft last tot verkoop van de heerlijkheid Brunisse gezegd Beoistenduvelant met al wat er toe behoort, de helft van het gors Remordt, datgene wat het sterfhuis in de pacht van het gors Hardemee competeert, de heerlijkheid van Nieuwedreysscher gezegd sHeer-Janslandt en andere goederen, afkomstig van het sterfhuis van den markgraaf van der Vere, ongeacht het verzet van diens erfgenamen.
117 1566 September 28
Philips, koning van Castilien, geeft last tot verkoop van de heerlijkheid Nyeukerke met al wat er toe behoort, afkomstig van het sterfhuis van den markgraaf van der Veere, ongeacht het verzet van diens erfgenamen.
118 1566 September 28
Philips, koning van Castilien, geeft last tot verkoop van de heerlijkheid Oudekerke met al wat er toe behoort, en van de heerlijkheid Cappelle met al wat er toe behoort, afkomstig van het sterfhuis van den markgraaf van der Veere, ongeacht het verzet van diens erfgenamen.
119 1566 October 17
Jhr. Aernt van Dorp, curator van het sterfhuis van den markgraaf van der Vere, heer van Duvelant, jhr. Adolff van Haemstede, baljuw en opperdijkgraaf, en Tristram Jhane, rentmeester van Duvelant, hooren de rekening van Heyn Thuenis' zoon Block van het dijkgeschot van Brunisse beoosten Duvelandt over 1565 af.
120 1566 December 16
(De koning) doet uitspraak in het geschil, hangende voor den Secreten raad tusschen Ferdinando Molkeman, baljuw van de wateren van Zeelant, en Jan van den Poele, ontvanger van het extraordinaris van Vlaenderen, omtrent het recht van het lichten van verdronken ankers en kabels, en bepaalt de grens van beider bevoegdheid.
121 1567 Januari 21
(De koning) geeft den rentmeester-generaal van Zeelant Bewester Schelt last af te kondigen, dat de baljuw van de wateren van Zeelant en de ontvanger van het extraordinaris van Vlaenderen elk voor hun ressort recht hebben op het lichten van verdronken ankers en kabels.
122 1567 Februari 10
De prelaat van O.L.V. klooster te Middelburch neemt als eischer in zijn proces tegen Pieter Jans zoon alias Rijcke Pier voor burggraaf en leenmannen van Zeellant conclusie, dat de gedaagde de door hem op 's heeren weg onder Oostcappelle geplante boomen zal hebben weg te nemen.
123 1567 Februari 18
Joris van Steynemolen machtigt mr. Matheus van Steynemolen om aan mr. Jan Autruyes, raad in den Grooten raad te Mechelen, jhr. Philibert van Serooskeerck, heer van Moermont, raad en rentmeester-generaal van Zeelandt Bewester Schelt, en mr. Adriaen de Proost elk een vierde der door hem gekochte heerlijkheden sHeer-Janslant en Oisterlant en daar en in Nieuwerkercke en Cappelle gelegen goederen ten overstaan van den Grooten raad te Mechelen over te dragen.
124 1567 Mei 17
Philips, koning van Castillien, beleent jhr. Pauwels van Hertsbeke ten onversterfelijken erfleen met de heerlijkheid Brunisse gezegd Oistduvelant met al wat er toe behoort, en zulks uit krachte van den decreetbrief d.d. 1566 November 19, en mr. Pieter van Persijn, advocaat in het hof van Hollant, doet voor jhr. Pauwels hulde, eed en manschap.
125 1567 September 10
De Groote raad stelt het request van Pauwels van Hertsbeke, waarbij deze als kooper der heerlijkheid Brunisse gezegd Oostduvelandt met de schorren en gorzingen van Remoord, Nicke en Hardemee verzoekt, dat de curator van het sterfhuis van den marquis van der Vere gelast zal worden de daarop staande rente ten behoeve van het kapittel van Westerzoubburch op de koopsom te korten, in handen van den curator, den graaf van Arenberghe en mr. Jan Auxtruyes, raad.
126 (1567) September 24
Peter Willems zoon erkent van Heynryck Block, dijkgraaf en penningmeester van Oestduyvelant, 18 pond 12 schellingen 8 grooten wegens de levering van hout ontvangen te hebben.
127 1567 November 19
Philips (koning van Castilie) beleent mr. Jan d´Auxtruys, raad en requestmeester in den Grooten raad, jhr. Philibert van Serooskercke, heer van Moermont, raad en rentmeester generaal van Zeelant Bewester Scelt, mr. Adriaen de Proost en Joris van Steynemolen elk voor een vierde ten onversterfelijken erfleen met de hooge heerlijkheid van Nieuwdreyscher gezegd sHeer-Janslandt, en mr. Jacob de Quesnoy, raad extraordinaris in het hof van Hollandt, doet voor de beleenden hulde, eed en manschap.
128 Pauwels van Hertsbeecke, heer van Brunisse beoosten Duvelandt, stelt voor de heerlijkheid Brunisse verschillende bepalingen omtrent het dragen van daggen en hangers, het jagen en visschen en het malen van koren op den heerlijken molen vast.
129 1568 Januari 20
Paulus van Hertsbeecke, heer van Brunisse beoosten Duvelandt, stelt voor de heerlijkheid Brunisse verschillende bepalingen omtrent de rechtdagen en het arresteeren van personen en goederen vast.
130 1568 Januari 20
Jhr. Pauwels van Hertsbeecke, heer van Brunisse beoosten Duvelandt, hoort de rekening van Heyn Thuenis´ zoon Block van het dijkgeschot over 1566 af.
131 1568 Januari 21
Schepenen van Bruynisse beoosten Duyvelandt oorkonden, dat Tristram Jaenne aan jhr. Pauwels van Aertsbeecke, heer van Bruynisse beoosten Duyvelandt, den eigendom van 4 schellingen 4 grooten 23 myten Vls. van elk pond gr. van de huur der gorzingen van Herdemee overdraagt.
132 1568 Januari 26
Jhr. Pauwels van Hertsbeke, heer van Brunisse gezegd Oistduvelandt, hoort de rekening dier heerlijkheid van Tristram Jhane over het jaar, ingegaan 1566 Baefmis, af.
133 1568 Maart 28
Arent van Dorp, curator van het sterfhuis van den marquis van der Vere, erkent van jhr. Pauwels van Hartsbeke, heer van Brunisse, wegens den koop van verscheidene goederen van het sterfhuis, gelegen in Duvelandt, 4700 pond ontvangen te hebben en belooft hiervan de gekapitaliseerde rente van het kapittel van Westerzoubburch te zullen teruggeven, wanneer de Groote raad beslist, dat die in mindering van de koopsom moet worden gebracht.
134 1568 Mei 29
De Groote raad gelast in het proces tusschen Pauwels van Hersbeke, heer van Brunisse, eener- en den graaf van Arenberge en de heeren van Oisterlant en Sir-Janslant andererzijds aan den procureur van de heeren van Oisterlant en Sir-Janslant en dien van den graaf van Arenberge hunne stukken uit te wisselen.
135 1568 September 30
Thomas Lenaerts zoon, rentmeester, hoort uit naam van jhr. Paulus van Hertsbeecke, heer van Brunissen gezegd Oostduvelandt, de rekening van Gillis Pyers zoon van het dijkgeschot over 1567 af.
136 1569 Februari 19
Philips, koning van Castillien, doet uitspraak in hdet geschil tusschen de weduwe van wijlen Jan van Ligne, graaf van Aremberghe, kooper van diverse landen en goederen onder Duvelandt, toebehoord hebbende aan het sterfhuis van den markgraaf van der Vere, mr. Jan Auxtruyes, requestmeester en raad in den Grooten raad, en jhr. Philibert van Seroeskercke, rentmeester-generaal van Zeelandt Bewester Schelt, koopers der heerlijkheden Oosterlandt en sHeer-Janslandt uit denzelfden boedel, ter eener zijde en Pauwels van Hertsbeke, kooper der heerlijkheid Brunisse gezegd Oostduvelandt en van 1300 gemeten lands in Duvelandt, ter andere zijde en verklaart den laatste gerechtigd op de koopsom te korten naar advenant van den penning 25 het kapitaal eener rente van 222 pond 's jaars, toekomende aan het kapittel van Sint Maerten te Westerzouburch.
137 1569 April 24
Arent van Dorp, curator van het sterfhuis van den marquis van der Vere, en jhr. Pauwels van Hertsbeke, heer van Brunisse, verrekenen met elkander de kosten van den aankoop dier heerlijkheid.
138 1569 Juni 1
Jhr. Pauweld van Hertsbeeke, heer van Brunissen gezegd Oostduvelandt, hoort de rekening dier heerlijkheid van Thomas Lenarts zoon over het jaar, ingegaan 1567 Bamisse, af.
139 1569 Juli 26
Dijkgraaf en gezworenen van Brunisse beoosten Duvelant erkennen schuldig te zijn aan Jan Pieters zoon, timmerman te Zircxzee, 63 pond gr. Vls. wegens het maken eener nieuwe sluis.
140 1569 Augustus 11
Jan Pieters zoon, timmerman te Ziericzee, draagt den eigendom der obligatie, op welks rugzijde deze brief geschreven is, (zie regestnr 139) over aan Corsiaen Willems zoon, houtkooper te Dordrecht.
141 1569 voor September 1
(Schout en schepenen) van Brunisse beoosten Duvelandt stellen de voorwaarden, waarop de opslag van wijnen en bieren gedurende het jaar, ingaande 1569 September 1, zal worden verhuurd, vast.
142 1570 Januari 27
Jhr. Paulus van Hersbeke, heer van Brunisse beoisten Duvelant, verbiedt, dat aldaar bierstal gehouden zal worden behalve door den gemachtigde van Adriaenken Ariaens dochter, weduwe van Joos Jans zoon, brouwer te Delft, en zulks gedurende tien jaren, ingegaan Januari 1 j.l.
143 1570 Januari 28
Jhr. Paulus van Hertsbeecke, heer van Brunissen gezegd Oostduvelandt, hoort de rekening dier heerlijkheid van Thomas Lenaerts zoon over het jaar, ingegaan 1568 Bavonis, af.
144 1570 Mei 13
Rentmeester, stadhouder en schepenen der heerlijkheid Brunissen beoosten Duvelant stellen eene ordonnantie op de wacht vast.
145 1571 Februari 3
Jhr. Pauwels van Hersbeke, heer van Brunisse, komt met Jan Perck, stadhouder van Steenbergen, overeen omtrent de voorwaarden, waaronder de laatste gedurende tien jaren het ambt van baljuw en rentmeester van Brunisse zal bedienen.
146 1571 Mei 2
Jhr. Pauwels van Hertsbeke, heer van Brunysse beoosten Duvelandt, hoort met dijkgraaf rn gezworenen de rekening van Gillis Pieters zoon van het dijkgeschot over 1569 af.
147 1571 Mei 2
Paulus van Hertsbeecke, heer van Brunissen beoosten Duvelant, hoort met dijkgraaf en gezworenen de rekening van Heynric Antonis´ zoon Block, penningmeester, van het extraordinaris dijkgeschot van 6 schellingen 8 grooten per gemet over 1570 af.
148 1571 Juni 24
Jhr. Pauwels van Hertsbeeke, heer van Brunissen gezegd Oostduvelandt, hoort de rekening dier heerlijkheid van Thomas Lenaerts zoon over het jaar, ingegaan 1569 Bavonis, af.
149 1571 November 15
Jhr. Paulus van Hertsbeecke, heer van Brunisse beoosten Duvelant, hoort met dijkgraaf en gezworenen de rekening van Heynryc Antonis´ zoon Block van het dijkgeschot over 1570 af.
150 1571 November 27 en 30
Jhr. Pauwels van Hertsbeeke, heer van Brunisse gezegd Oostduvelant, hoort de rekening dier heerlijkheid van Thomas Lenaerts zoon over het jaar, ingegaan 1570 Bavonis, af.
laatste wijziging 28-06-2023
310 beschreven archiefstukken
17 gedigitaliseerd
totaal 1.638 bestanden

Kenmerken

Datering:
1387-1902
Andere namen:
Heerlijkheid Bruinisse
Omvang:
9 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1903
Titel publicatie:
E. Wiersum, 'Het archief van de ambachtsheerlijkheid Bruinisse', in: Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven [VROA] 26 (1903) 213-252 en R. Fruin [Th. Az.], 'Regesten, getrokken uit het archief der heerlijkheid Bruinisse', in: Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven [VROA] 30 (1907) 201-233
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 28-06-2023
310 beschreven archiefstukken
17 gedigitaliseerd
totaal 1.638 bestanden