Uw zoekacties: Nederlands Israëlitische Gemeenten te Goes en Zierikzee, 1802-1921

54 Nederlands Israëlitische Gemeenten te Goes en Zierikzee, 1802-1921 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
54   Nederlands Israëlitische Gemeenten te Goes en Zierikzee, 1802-1921
Inleiding
De bij Koninklijk Decreet van 12 September 1808 (Bijvoegsel Staatscourant van 24 September 1808) ingevoerde regeling van het bestuur der Joodsche gemeenten in Nederland, werd vernietigd bij Souverein Besluit van 26 Februari 1814, nr. 30 (Stbl. nr. 90), dat tevens bepalingen vaststelde om te geraken tot eene nieuwe regeling.
Artikel 1 van het Souverein Besluit van 12 Juni 1814, nr. 58, bepaalde, dat de Middelburg zou gevestigd zijn een hoofdsynagoge van het Israëlietisch Kerkgenootschap. Tot die hoofdsynagoge behoorden de Israëlieten, woonachtig in de provincie Zeeland. De additioneele bepalingen voor de kerkelijke hoofdgemeenten stelden volgens artikel 85 o. a. vast, dat iedere hoofdgemeente zou worden verdeeld in kerkelijke ringen en bijkerken.
De bestuurders van de hoofdgemeenten zouden in overleg met de notabelste leden hunner gemeente de noodige reglementen ontwerpen onder goedkeuring van den Commissaris voor de Binnenlandsche Zaken (artikel 7 van het Souverein Besluit van 26 Februari 1814, nr. 30, Stbl. nr. 90).
Door de bestuurders (parnassyns) der Hoofdsynagoge te Middelburg werd-in verband met de ligging van sommige plaatsen in de provincie Zeeland, waar Israëlieten woonachtig waren-noodig geoordeeld, dat te Zieriksee werd opgericht eene ringsynagoge, waardoor een nauwer verband kwam van de op de eilanden Schouwen, Duiveland en Tholen verspreide Israëlieten met de Hoofdsynagoge te Middelburg. Naar aanleiding hiervan werd door den Commissaris-Generaal, belast met de zaken der Hervormde Kerk, bij schrijven van 28 December 1816, nr. 3860/1744 bepaald dat 1744 binnen het ressort der Nederlandsche Israëlietische Hoofdsynagoge te Middelburg een kerkgang of ringsynagoge te Zieriksee zou worden opgricht. Tot die ringsynagoge kwamen te behooren de Israëlieten, wonende te Zieriksee, Nieuwerkerk, Renesse, Tholen, Scherpenisse en St.-Maartensdijk en die, welke elders op de eilanden Schouwen, Duiveland en Tholen mochten zijn gevestigd.
Bij schrijven van den Directeur-Generaal voor de zaken der Hervormde Kerk, d.d. 31 December 1821, nr. 4173/2046 werd vastgesteld eene verdeeling en omschrijving der Synagogale Ressorten in kerkelijke ringen; hierbij werd bepaald, dat in de provincie Zeeland, als behoorende tot het VIILste ressort, te Middelburg eene Hoofdsynagoge gevestigd zoude zijn, met den 1sten ring aldaar, den 2den ring te Zieriksee, terwijl tot den ring Middelburg behoorden alle Israëlieten, wonende in het arrondissement Middelburg en Goes, tot die van Zieriksee alle Israëlieten, wonende in het 'arrondissement Zieriksee.
In verband met een verzoek van eenige Israëlieten van het eiland Zuid-Beveland werd den 22sten Maart 1834 door de Parnassyns van de Hoofdsynagoge te Middelburg aan de Israëlieten, wonende op genoemd eiland, toegestaan het houden van een huissynagoge of bijzondere bidplaats. in een daartoe ingericht lokaal in de stad Goes.
Door de Hoofdcommissie tot de zaken der Israëlieten werd bij schrijven van 22 Januari 1836, nr. 79, de tot dusverre gehouden kerkelijke bijeenkomst te Goes, tot een bijkerk verklaard, met bepaling, dat alle Israëlieten te Kloetinge, Ellewoutsdijk, Heinkenszand, Kolijnsplaat, Wolfaartsdijk en in andere dicht bij elkaar liggende plaatsen woonachtig, onder die bijkerk zouden ressorteeren.
De oneenigheid onder de bestuurders der bijkerk te Goes gaf de meergenoemde Hoofdcommissie aanleiding om de toestemming tot het houden van eene bijkerk te Goes met ingang van 30 Juni 1837 in te trekken. Hiertoe werd besloten bij schrijven van de Hoofdcommissie enz. d.d 20 Juni 1837, nr. 409.
Teneinde de Israëlieten, te Goes woonachtig, in de gelegenheid te stellen den Godsdienst doelmatig te houden, werd aan hen voor den tijd van een jaar vergund het houden van eene kerkelijke samenkomst op Sabbath en feestdagen, onder toezicht van een kerkelijken opziener, door Parnassyns der Hoofdsynagoge te Middelburg aan te wijzen.
Bij schrijven van de Hoofdcommissie enz. van 3 September 1839, nr. 1017, werd verlof gegeven tot het houden van kerkelijke bijeenkomsten te Goes, evenwel onder leiding van het stedelijk bestuur, zoo noodig onder politietoezicht. De bijeenkomsten moesten staan onder toezicht van een door Parnassyns der Hoofdsynagoge te Middelburg aan te stellen lid der Israëlietische gemeente te Goes.
Niettegenstaande herhaalde verzoeken van Burgemeester en Wethouders der stad Goes en die van Israëlieten, woonachtig op het eiland Zuid-Beveland, duurde het tot 1842, voordat de dispositie van de Hoofdcommissie tot de zaken der Israëlieten d.d. 20 Juni 1837, nr. 409, werd ingetrokken, en de bijkerk te Goes. werd hersteld (schrijven van genoemde Hoofdcommissie d.d. 11 Februari 1842, nr. 61).
Doordat van de zijde van het Israëlietisch Kerkgenootschap bepalingen waren vastgesteld betreffende de inrichting en bestuur van dat kerkgenootschap, werden bij K. B. van 5 Augustus 1870, Stbl. nr. 150, ingetrokken de verordeningen aangaande het kerkelijk bestuur over de Israëlieten in Nederland en bepaald, dat de bemoeiing van het Staatsgezag met de kerkelijke aangelegenheden behoorde op te houden.
De behandeling van de Algemeene belangen der Vereenigde Israëlietische gemeenten in Nederland werd opgedragen aan eene Centrale Commissie tot de Algemeene Zaken van het Nederlandsch Israëlietisch Kerkgenootschap in Nederland, bestaande uit 21 leden. Door genoemde Centrale-Commisisie werd uit haar midden benoemd een dagelijksch bestuur, onder den naam van Permanente Commisie, bestaande uit 3 leden. Beide Commissiën hadden hun zetel te Amsterdam.
Door de Centrale Commissie enz. werd bij verordening nr. 23, van 27 Juni 1877, een tabel vastgesteld, houdende aanwijzing van de erkende Nederlandsche Israëlietisch gemeenten in Nederland, welke weder werd gewijzigd bij verordening nr. 64, van 24 Juli 1906. Bij deze verordening werden in het ressort Zeeland als gemeenten aangewezen: Goes, Middelburg, Vlissingen en Zieriksee, terwijl eveneens het gebied dier gemeenten werd geregeld.
De opheffing van de gemeenten Goes en Zieriksee geschiedde door de Centrale-Commissie tot de Algemeene Zaken van het Nederlandsen Israëlietisch Kerkgenootschap bij haar besluiten onderscheidenlijk van 25 Juni 1911 (Verordening nr. 75) en 18 Juni 1922 (Verordening nr. 98), waarbij die gemeenten tevens werden ingedeeld bij de gemeente Middelburg.
Bij verwijzing naar dit archief zou bij voorkeur de volgende bronvermelding gebruikt moeten worden: Zeeuws Archief (ZA), archieven Nederlands Israëlitische Gemeenten Goes/Zierikzee (NIG Goes/Zz), inv.nr(s) ..., daarna verkort als: ZA, NIG Goes/Zz, inv.nr(s) ...
laatste wijziging 22-05-2022
48 beschreven archiefstukken
10 gedigitaliseerd
totaal 184 bestanden

Kenmerken

Datering:
1802-1921
Andere namen:
Nederlandsche Israëlitische Gemeente te Goes, Joodse Gemeente te Goes, Nederlandsche Israëlitische Gemeente te Zierikzee, Joodse Gemeente te Zierikzee
Omvang:
0,3 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1924
Titel publicatie:
M.D. Lammerts, 'De archieven van de Nederlandsche Israëlietische gemeenten te Goes en te Zieriksee', in: Verslagen omtrent 's Rijks Oude Archieven [VROA] 47 (1924) 222-227
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 22-05-2022
48 beschreven archiefstukken
10 gedigitaliseerd
totaal 184 bestanden