Uw zoekacties: Tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht...

202.55 Tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht en land van Borssele, 24 april - 28 augustus 1971 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
202.55   Tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht en land van Borssele, 24 april - 28 augustus 1971
Woord vooraf
In 1971 organiseerde het Rijksarchief in Zeeland de tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht en land van Borssele. De tentoonstelling was te zien in de expositieruimte van het rijksarchief van 24 april tot en met 28 augustus 1971.
Bij de tentoonstelling verscheen een 'toelichting', een uit acht pagina's bestaand stencil dat bezoekers konden meenemen, en een 'lijst van stukken', de catalogus met daarin de beschrijvingen van alle geëxposeerde stukken. De laatste was alleen ter inzage in de expositieruimte. Beide uitgaven zijn in deze digitale versie verwerkt. Aangezien bij deze tentoonstelling de 'toelichting' naadloos aansloot op de beschrijvingen van de stukken, is afgezien van een afzonderlijke presentatie van de 'toelichting', maar is deze verwerkt tot inleidingen onder de betreffende rubriek in het catalogusgedeelte.
De tentoonstelling werd samengesteld uit de archieven en verzamelingen van het Rijksarchief in Zeeland (thans Zeeuws Archief) en met bruiklenen van de volgende instellingen en particulieren:
- Algemeen Rijksarchief (thans Nationaal Archief), Den Haag
- Rijksarchief in Gelderland (thans Gelders Archief), Arnhem
- Rijksarchief in Utrecht(thans Het Utrechts Archief), Utrecht
- Provinciale Bibliotheek (thans Zeeuwse Bibliotheek), Middelburg
- Zeeuws Documentatiecentrum, Middelburg
- Zeeuws Museum, Middelburg
- Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
- Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD), Den Haag
- Rijkswaterstaat Directie Zeeland, Middelburg
- Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij (thans DELTA), Middelburg
- Gemeente Borsele
- Gemeente Sint Maartensdijk (thans Gemeente Tholen)
- Gemeente Rotterdam
- Gemeentearchief Goes
- Gemeentearchief Veere (thans Zeeuws Archief)
- C. Beenhakker, Kloetinge
- C. Dekker, Odijk
- J.P.B. Zuurdeeg, Middelburg
In de catalogus wordt in de detailgegevens van ieder nummer een volledige bronvermelding gegeven. De aanduiding 'Bron:' verwijst naar een stuk uit de eigen archieven en verzamelingen van het Rijksarchief in Zeeland (thans Zeeuws Archief), de aanduiding 'Bruikleen:' verwijst naar een stuk dat in 1971 van een andere instelling of particulier tijdelijk in bruikleen was verkregen. In de detailgegevens zijn de namen van de bruikleengevers in de meeste gevallen niet gemoderniseerd, zie voor de eventuele nieuwe naam van een bruikleengever het voorgaande overzicht.
laatste wijziging 23-05-2023
113 beschreven archiefstukken
Catalogus
Deze tentoonstelling behandelt de geschiedenis van het geslacht en het land van Borssele en begint bij de centrale kern, namelijk de berg van Troje, het stamslot van de Heren van Borssele, een geslacht, dat tot ver buiten deze centrale kern geschiedenis heeft gemaakt. In deze berg van Troje zijn in 1957 en 1961 opgravingen gedaan en enkele van de daarbij gevonden scherven kunt u op deze tentoonstelling zien.
De berg van Troje ligt vlak bij het dorp Borssele, dat vroeger Monster heette. Iets verder van het dorp ligt de in aanbouw zijnde kerncentrale, waarvan u de maquette aan het eind van deze tentoonstelling kunt zien.
De tentoonstelling geeft een overzicht in drie onderdelen: het eiland Borssele, geschiedenis van het land tot de ondergang in 1530; het geslacht Borssele, tot het definitieve uitsterven in 1917; en de polder Borssele, vanaf de mislukte herbedijking in 1532 tot de toekomst van vandaag.
1. Het eiland Borssele
2. Het geslacht Van Borssele
202.55 Tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht en land van Borssele, 24 april - 28 augustus 1971
Catalogus
2.
Het geslacht Van Borssele
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 27-05-2016
Volgens de legende stamt dit geslacht af van Lupolt van Swaben, getrouwd met een prinses van Hongarije, wier kleinzoon, ook Lupolt geheten, in 868 de Noormannen uit Walcheren had verjaagd en als beloning het eiland Borssele geschonken kreeg. De eerste keer, dat een telg uit het geslacht Van Borssele in de oorkonden vermeld wordt is in 1243, als de Hollandse graaf voorrechten verleent aan kooplieden uit Lübeck en uit Hamburg. Nicolaas, heer van Borsselen, is daarbij getuige van de graaf. Zijn beide kleinzonen behoorden reeds tot de machtigste heren in Zeeland. Floris, uit de oudste tak was heer van Borssele, Goes en Kloetinge. Bij de strijd om de opvolging van de graven uit het Hollandse huis koos hij de Vlaamse zijde, wat hem noodlottig werd. Hij en zijn nakomelingen weken uit naar Vlaanderen, waar de oudste tak omstreeks 1375 zou zijn uitgestorven. Zijn neef Wolfert was heer van Veere en Zandenburg vlak bij Veere. Ook hij koos aanvankelijk partij voor de Vlamingen. Maar na de dood van graaf Floris V werd hij de belangrijkste adviseur van dienst zoon Jan I. Hij was de machtigste man in Holland en Zeeland, werd beleend met Woerden, Beverwijk en Oudewater en gaf Rotterdam namens de graaf stadsrechten. De stad Rotterdam geeft als herinnering hieraan de zilveren penning 'Wolfert van Borssele' aan verdienstelijke mensen.
Op 1 augustus 1299 werd de bij het volk gehate Wolfert van Borssele in Delft bij een oproer uit het venster gesmeten en vermoord. Zijn zonen moesten hun invloed tot Zeeland beperken, maar konden zich daar dan ook ten vollen handhaven. Wolfert was stamvader van een viertal belangrijke takken, namelijk de tak van de heren van Veere, die van de heren van Brigdamme, van Sint-Maartensdijk en van Ellewoutsdijk en mogelijk van der Hooghe. De oudste tak van de heren van Kortgene stamde af van Wolferts broer Raes, terwijl de jongere tak Kortgene gesproten is uit een bastaardzoon van Frank van Borssele, heer van Sint-Maartensdijk. Andere bastaardtakken waren de heren van Latridale, een huis in Veere, en Schellacht, van Spreeuwensteijn, bij Brielle en van Cleeuwendamme, een gehucht op het eiland Borssele.
Bastaardkinderen kwamen bij het geslacht van Borssele zeer veel voor. Vaak werden buitenechtelijke zonen geestelijke en bij de Van Borssele's vaak in kerken, waaraan een goed inkomen vastzat, zoals Zandenburg en Souburg. Zo volgde in 1455 Jacob, bastaard van Adriaan van Borssele, de vicaris in Oost-Souburg, Jacob, bastaard van Floris van Borssele op. Vijftien jaar later trouwde deze Jacob Adriaanszoon van Borssele en werd zo stamvader van de Heren van Cleeuwendamme.
Grote figuren zijn geweest: Hendrik van Borssele, overleden 1474, heer van Veere, Vlissingen, Westkapelle, Domburg, Brouwershaven, etc., ridder in de Orde van het Gulden Vlies. Hij was admiraal-generaal in Franse dienst en kocht het graafschap Grandpré in de Champagne. Zijn zoon Wolfert (VI) van Borssele, die huwde met Maria Stuart, dochter van Koning Jacob I van Schotland, kreeg als bruidschat het graafschap Bochan in Schotland. Ook hij was admiraal-generaal en wel van Artois, Boulenois, Holland, Zeeland en Friesland. Diens dochter Anna trouwde met Philips van Bourgondië, bastaardkleinzoon van Philips de Goede, waardoor Veere en de overige bezittingen aan de familie van Bourgondië kwamen.
Philips van Borssele, heer van Borssele en van Kortgene, die zijn heerlijkheid Borssele tot een hoge heerlijkheid gemaakt zag worden, was samen met zijn achterneven Floris van Borssele, heer van Souburg en Frank van Borssele, heer van Sint Maartensdijk en van Zuilen in 1431 gouverneur van Holland en Zeeland.
Adriaan van Borssele, heer van Brigdamme huwde Anna, bestaarddochter van Philips de Goede. Erfgenamen van de vrouwe van Brigdamme en van Ravestein waren haar broers Boudewijn en Philips. Ook de Brigdamse goederen kwamen aan het huis Van Bourgondië.
En tenslotte Frank van Borssele, die in 1434 heimelijk trouwde met Gravin Jacoba van Beieren en de hoop had Holland, Zeeland en Henegouwen te redden uit de handen van Philips de Goede. Hij werd spoedig weduwnaar en moest genoegen nemen met het graafschap Oostervant in Henegouwen. Van zijn zuster Aliënora stamt af Philips Willem van Oranje-Nassau, die in 1559 Sint-Maartensdijk, Scherpenisse en Cortgene erfde.
De rol die het geslacht van Borssele in Zeeland speelde, werd na 1500 overgenomen door geslachten als Van Bourgondië en Van IJsselstein en na 1560 door het geslacht Van Oranje-Nassau. De Van Borssele's waren dan ook op één bastaardtak (in Brouwershaven) na uitgestorven. Zo leek het tenminste. Een Middelburgs geslacht Van der Hooghe, eigenaren van het huis Ter Hooghe, vlakbij Middelburg, steeg geleidelijk in belangrijkheid tot in 1596 Pieter van der Hooghe representant werd van Prins Philips Willem als eerste edele van Zeeland, en Rentmeester-Generaal der Domeinen van Zeeland Bewesterschelde. Zijn zoon en later zijn achterneef noemden zich Van Borssele van der Hooghe en beweerden af te stammen van de heren van Borssele. Helaas konden ze het niet bewijzen. Om dit gebrek aan bewijs op te heffen, werden oude oorkonden vervalst en werd het oude wapen der Van Borsseles aangenomen. Ook bij dit geslacht verdween de katholieke oudste tak naar België, waar de enige baron Van Borssele van der Hooghe in 1829 kinderloos stierf. De protestantse tak splitste zich in de heren van Borssele, uitgestorven in 1837 en de heren van Geldermalsen en later ook van Borssele, uitgestorven in 1917.
27 Overzicht van de verschillende takken van het geslacht van Borssele met de door deze takken gevoerde wapens
28 Begin van de genealogie Van Borssele, waar verhaald wordt hoe de Van Borssele's afstammen van Lupolt van Swaben, telg uit een zeer oud adelijk geslacht, die omstreeks het jaar 811 trouwde met de dochter van de prins van Hongarije. Hun kleinzoon, die in 868 de Noormannen van Walcheren had verjaagd, kreeg daarvoor als beloning het eiland Borssele. Deze legende wordt in alle Zeeuwse kronieken verhaald, helaas zwijgen de oorkonden uit die tijd hierover in alle talen, 1660
29 Wapens der Edele en Ridderschappe van Zeelandt. Opvallend is de overeenkomst met de wapens van de Branche van Bourgondië (hartschild), Brigdamme en Baersdorp, hier genoemd Borssele van Baersdorp, 1575-1763
30 'Redenvoering ter eere, en over de verdiensten des doorluchtigen geslachts van Borssele', door Jona Willem en Willem te Water. Op de prachtband het familiewapen van Van Borssele van der Hooge, 1755
31 Op deze kaart is aangegeven waar en hoeveel ambacht het geslacht Van Borssele tot 1515 bezat. Een ambachtsheer hoeft geen grondbezit in zijn ambacht te hebben. Hij was echter vertegenwoordiger van en machthebber over de ingezetenen in zijn ambacht. Waar binnen een ambachtsheerlijkheid het ambacht lag is op deze kaart niet aangegeven, slechts de grootte van het ambachtsbezit
32 In de oudste oorkonde waaruit een familieverhouding blijkt, is sprake van 3000 ponden Tournooys, die de abt van Middelburg schuldig is aan Nicolaas van Borssele, die dan overleden is. Als zijn erfgenamen worden hier genoemd P. (Pieter) en H. (Henric, gezegd Wisse) en hun zuster M., van wie we verder niets weten, 1263
33 Oorkonde waarin Floris V, graaf van Holland, Wolfert en zijn broers, zonen van Henric Wisse met het leengoed beleent, dat door de dood van hun broer Nicolaas aan de graaf was teruggevallen, 1276
34 Oorkonde waarin Jan I, graaf van Holland en Zeeland, Wolfert van Borssele, heer van Zandenburg beleent met de stad Oudewater, die verbeurd was door heer Herman van Woerden, één van de moordernaars van Floris de Vijfde, 1298
35 Portret van Wolfert I van Borssele, heer van Veere. Kopergravure naar een tekening van J. Buys
36 De heerser van Holland, Wolfert van Borssele, was zeer gehaat bij de Hollandse adel. Graaf Jan I deed alles wat Wolfert vond, dat gedaan moest worden. Op 1 augustus 1299 barstte de bom. Bij een oproer in Delft werd Wolfert van Borssele 'ten vensteren uyt gesmeten en in stukken gehouwen'. Kopergravure door J. Luyken
37 In 1299 verleende graaf Jan I van Holland op verzoek van Wolfert van Borssele aan de plaats Rotterdam stadsrechten. Waarschijnlijk was Wolfert toen ambachtsheer van Rotterdam. Deze stadsrechten werden na de moord op Wolfert nog dat zelfde jaar ingetrokken, maar de stad Rotterdam geeft als dank voor deze eerste keur aan verdienstelijke mensen deze zilveren penning, de Wolfert van Borssele-penning
38 Oorkonde waarin de bisschop van Utrecht, de graaf van Holland en de burggraaf van Zeeland uitspraak doen in de vete tussen de kinderen van de in 1299 te Delft vermoorde Wolfert van Borssele en de erfgenamen van een aantal in 1302 te Veere vermoorde Hollandse edelen, waardoor de Borsselse partij een smartegeld van 1000 pond zwarte tournooizen krijgt en de Hollandse partij 3000 pond, 1309
39 Stichtingsoorkonde van de parochie Veere, 'getrokken' uit de parochie Zanddijk door Wolfert van Borssele, heer van Veere en Claas van Borssele, ridder. Zij regelen de rechten en verplichtingen van beide kerken en de onderling grenzen en verdelen de patronaatsrechten tussen hen beide. De kleine oorkonde, die als transfix bevestigd is, is een ratificatie van deze parochiestichting door de vicaris-generaal van de bisschop van Utrecht, 1348
40 Fragment van de genealogie Wolfert (VI) van Borssele, ridder van het Gulden Vlies, heer van Veere, graaf van Grandprez (in de Champagne) en van Bochan (in Schotland), trouwde twee keer met vrouwen van koninklijke bloede. Zijn eerste echtgenote was Mary Stuart, dochter van Jacob I, koning van Schotland en zijn tweede vrouw was Charlotte van Bourbon, uit de oudste zijtak Bourbon-Montpensier van het Franse koningshuis
41 Foto's van de beelden van Heer Wolfert (VI) van Borssele, heer van Veere, graaf van Grandpré en Bochan en zijn tweede echtgenote Charlotte van Bourbon, zoals ze nu staan afgebeeld op het stadhuis van Veere
42 Brief van Wolfert (VI) van Borssele aan de 'borchmeister van Vlissinghen': 'Weet hoe dat die borchmeester van Rotterdam brenger van dezen te kennen ghegeven heeft hoe dat jij wat ghebrecx heeft ande Uluden van zeeker somme, die men hem, zo hij se(g)t t'achter is. Sus heeft hij mij ghebeden om U te willen scriven. Dus wilt zo wel doen, dat hij tevreden ghestic(h)t worde ende dat hij geen reeden en hebbe hem te beclaghen. Anders niet dan U God bewaren moet. Ghescreven ter Vere dezen saterdach near Sinte Lusbettendach anno LXXIX. Wolfart VI', 1479 nov. 20
43 Eén van de ambtenaren van de heer van Veere heeft zijn dienstreizen over het jaar 1483 gedeclareerd. In dat jaar maakte hij reizen in opdracht van Wolfert (VI) van Borssele van Reimerswaal via Bergen op Zoom naar Antwerpen en terug naar Veere, van Gent naar Veere, vandaar naar Brugge en weer terug naar Veere, van Gent naar Mechelen en terug naar Gent, van Veere naar Middelburg, van Gent naar Antwerpen en terug en tenslotte van Brugge naar Antwerpen en Mechelen en terug naar Veere. Al de reizen samen kostten 5 pond, 13 schellingen en 2 penningen, 1483
44 Portret van Philips van Bourgondië, die trouwde met Anna, erfdochter van Veere. Kopergravure uit: M. Gargon, Walchersche arkadia ..., II, 1062, 1717
45 Portret van Adolf van Bourgondië, heer van Veere en Vlissingen. Uit: M. Gargon, Walchersche arkadia ..., II, 106, 1717
46 Fragment van de genealogie van de heren van Veere. Adolph van Bourgondië was de eerste heer van Veere uit het geslacht van Bourgondië. Zijn vader, Philips van Bourgondië, was een bastaard-kleinzoon van Philips de Goede en zijn moeder was Anna van Borssele, laatste vrouw van Veere uit haar geslacht. Het wapen van Adolph bevat in de kwartieren I en IV het wapen van zijn overgrootvader Philips de Goede, in de kwartieren II en III het wapen van zijn grootmoeder Charlotte van Bourbon, echtgenote van Wolfert (VI) van Borssele, en als verkleind hartschild het wapen van zijn moeder, c. 1660
47 Portret van vermoedelijk Jacqueline van Bourgondië, dochter van Adolf van Bourgondië, heer van Veere en Anna van Bergen, geschilderd door Jan Gossaert genaamd Mabuse (c. 1475-1532) zoals afgebeeld in H. Pauwels, Jan Gossaert, genaamd Mabuse ... (z.p. 1965), c. 1530
48 Portret van Maximiliaan van Bourgondië, heer van Veere en Vlissingen en sinds 1555 markies van Veere en Vlissingen. Uit: M. Gargon, Walchersche arkadia ..., II, 1072, 1717
49 Bij de scheiding en deling tussen de gebroeders Claas en Gillis van Borssele, zonen van Aalbrecht, heer van Brigdamme krijgt Claas, die ridder en rentmeester van Zeeland is, Sint Laurens, Brigdamme, Grijpskerke, Noordmonster en half Koudekerke en Gillis, baljuw van Middelburg, de andere helft van Koudekerke alsmede West-Souburg, Sint Mariekerke, Domburg, Vlissingen en Ritthem, 1390 feb. 7
50 Fragment van de genealogie Adriaan van Borssele, heer van Brigdamme, Duiveland, Sommelsdijk, Souburg, etc. Hij was in tweede echt gehuwd met Anna van Bourgondië, natuurlijke dochter van Philips de Goede. Zij overleefde haar man en haar kinderen er erfde de heerlijkheden Brigdamme, enz. Toen zij zelf stierf in 1506 kwamen de Borsselse goederen aan haar broers en zo bij de Van Bourgondiërs
51 Uit deze rekening blijkt dat Adriaan van Borssele, heer van Brigdamme, inkomsten had uit het land dat hij verpachtte, evenals hofsteden, tienden en molens. Bovendien had hij ambacht en inde hij als ambachtsheer het schot, de grafelijke belastingen, en moest hij slechts een gedeelte aan de graaf afdragen. Hier een overzicht van de hofsteden en tienden, waaruit hij inkomsten trok, 1450
52 De kapel van West-Souburg was een eigen kapel van de Familie Van Borssele van Brigdamme. In deze aflaatbrief wordt aan hen, die de kapel bezoeken op de Kruisdag in Mei (3 mei), Allerheiligen (1 november), Kerstmis en Pasen, en op de dag van de wijding van de kapel en die bijdragen in het onderhoud van de kapel een aflaat beloofd van 100 dagen door twee kardinalen, namelijk Angelus, priester van de titelkerk van het heilig Kruis in Jeruzalem en Baptista, diaken van de kerk van heilige Maagd in Portico, 1472
53 Oorkonde waaruit één van de hoogtepunten uit het geslacht Van Borssele blijkt: de aanstelling door Philips de Goede van Frank van Borssele, heer van Zuilen en Sint Maartensdijk, Philips, heer van Borssele en Kortgene en Floris van Borssele tot regeerders en bewaarders van Holland, Zeeland en Friesland en Zevenbergen gedurende acht jaren vanaf 1 oktober 1430. De voorwaarden waaronder deze aanstelling geschiedt, zijn o.a.: de Van Borssele's mogen alle inkomsten behouden, uitgezonderd 41.000 hollandse schilden, die toekomen aan Jacoba van Beieren en Philips van Bourgondië en ze mogen alle grafelijke officieren benoemen behalve de kasteleins van de grafelijke sloten. De kosten van de regering moeten echter uit de inkomsten betaald worden, 1430
54 Fragment van de genealogie Van Borssele waar verteld wordt van het heimelijke huwelijk van Jacoba van Beieren en Frank van Borssele. Het wapen van Jacoba van Beieren bevat aan de heraldisch linkerkant gekwartilleerd de wapens van Beieren en gekwartilleerd Henegouwen en Holland en aan de heraldisch rechterkant het wapen van Holland. Het ruitenschild draagt de gravenkroon. Het wapen van Frank van Borssele bevat gekwartilleerd de wapens van Borssele en van Zuylen. Dit schild is omhangen met de keten van de orde van het Gulden Vlies, 1660
55 Afbeeling van het huwelijk van Jacoba van Beieren en Frank van Borssele. Kopergravure
56 Huwelijksvoorwaarden tussen Jacoba, hertogin in Beieren van Holland, gravin van Oistervant en Ponthieu, vrouwe van Zuid-Beveland en Voorne en Frank van Borssele, heer van Zuylen, Sint Maartensdijk en Kortgene, in het geheim opgemaakt in Oostvoorne. Onder dit huwelijkscontract hangen de zegels van 'vrouw Jacob' en Frank van Borssele en voorts van Frederik, graaf van Meurs, Olout, abt van Sint Michiel te Antwerpen, Nicolaas van Colster, abt van Middelburg, Floris van den Abeele en Boudijn en Floris van Borssele, 1434 mrt 1
57 Akte waarin een aantal mannen van de grafelijkheid van Holland oorkonden dat Frank van Borssele graaf van Oostervant, de voorhuwelijkse schulden van wijlen zijn gemalin, Jacoba, hertogin in Beieren, niet hoeft te betalen en dat de wederzijdse schenkingen bij huwelijksvoorwaarden gedaan, ongeldig zijn gemaakt. Op de achterkant van dit charter staat: 'den principalen brief dairmede mijn heer voor de bar uutginck'. Dat wil zeggen, dat Frank van Borssele openlijk de huwelijksvoorwaarden met Jacoba van Beieren herriep, door met deze schriftelijke verklaring vóór de lijkbaar uit te lopen, 1436
58 Portret van Jacoba van Beieren, gravin van Henegouwen, Holland en Zeeland, vrouwe van Zuid-Beveland, etc. Schilderij
59 Portret van Frank van Borssele, graaf van Oostervant, heer van Sint Maartensdijk, etc. Schilderij
60 Portret, naar wel wordt aangenomen van Frank van Borssele, laatste echtgenoot van Jacoba van Beieren, op grond van het wapen afgebeeld rechts naast de man, 1753
61 Het hof te Sint Maartensdijk, zoals het er in 1743 uitzag. Vóór 1470 woonde op deze plaats Frank van Borssele. Uit: Het Verheerlykt Nederland of Kabinet van hedendaagsche gezigten, 1745
62 Oorkonde waarin Karel de Vijfde het verzoek van zijn raad en kamerling, Frank van Borssele, heer van Kortgene en bastaard-kleinzoon van de gelijknamige echtgenoot van Jacoba van Beieren, inwilligt. Het verzoek ging om verlaging van de cijns op het gors Colijnsplaat van 24 tot 14 pond Vlaams, 1519
63 Bastaardzonen werden goed verzorgd. In deze oorkonde wordt als opvolger van Jacobus, natuurlijke zoon van Floris van Borssele voor de vacante vicarie op het Sint Marie altaar in de kerk van Oost-Souburg voorgedragen een andere Jacobus, natuurlijke zoon van Adriaan van Borssele. Beide vaders waren ambachtsheer van Souburg. In 1470 trouwde Jacob Adriaansz. van Borssele en in 1480 was hij al voor de tweede keer getrouwd. Uit dit huwelijk stamt de bastaardtak van de heren van Cleeuwendamme, een gehucht tussen Monster en Tewijk op het eiland Borssele, 1455
64 Afbeelding van de klok, die in 1601 aan de stad Brouwershaven werd geschonken door Jacques van Borssele, uit de bastaardtak van Spreeuwenstein, 1901-1902
65 Fragment van de genealogie Philibert van Borssele, telg uit de bastaardtak van Spreeuwensteeyn. Hij studeerde in Leiden, was later burgemeester van Tholen en rentmeester van Zeeland beooster Schelder. Hij overleed in 1627 in Zierikzee
66 Philibert van Borssele was een niet onverdienstelijk dichter. Hij behoorde tot de kring van Zeeuwse dichters, die Jacob Cats in hun midden had. Zijn belangrijkste werk Den Binckhorst, ofte het lof des gelucsalighen ende gherustmoedighen land-levens ... beschrijft het buiten De Binckhorst, eigendom van zijn vriend jhr Jacob Snouckaert. Het is te vergelijken met het gedicht Hofwijck van Huygens, 1613
67 Fragment uit de genealogie van de heren van Sint Maartensdijk. Anna van Egmond, gravin van Buren stamde af van Aliënora van Borssele, zuster van Frank van Borssele, graaf van Oostervant en heer van Sint Maartensdijk. Door haar huwelijk met Willem de Zwijger kwam de heerlijkheid Sint Maartensdijk aan het huis van Oranje Nassau
68 Oorkonde waarin Philips Willem van Oranje-Nassau, zoon van Willem de Zwijger, beleend werd met de goederen van zijn moeder, Anna van Egmond, die afstamde van Aliënora van Borssele, waardoor zij onder meer vrouwe van Sint Maartensdijk, Scherpenisse en Kortgene was. Hierdoor kwamen deze goederen aan het huis van Oranje-Nassau, 1559
69 Begin van een wet of een Koninklijk Besluit. Het 'enz. enz., enz.,' slaat op al de titels, die de koningin voert, zoals hertogin van Mecklenburg, gravin van Buren. Bij deze titels zijn drie Zeeuwse, namelijk markies van Veere en Vlissingen en vrouwe van Sint Maartensdijk. De eerste markiezin van Veere en Vlissingen was de laatste Van Bourgondië, nakomeling van de heren van Veere, en ook de titel vrouwe van Sint Maartensdijk is van het geslacht Van Borssele afkomstig
70 Stamreeks van prinses Beatrix - en dus ook van haar zusters - en van de drie echtgenoten van de prinsessen, die allen afstammen van Wolfert (III) van Borssele, heer van Veere en Zandenburg. Uit: De Nederlandsche leeuw. Maandblad van het Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde 83 (1966) 133-140, 1966
71 Omdat de familie Van Borssele van der Hooghe niet kon bewijzen af te stammen van het oude geslacht van Borssele liet men niets na om het althans aannemelijk te maken. Men liet deze stamboom goedkeuren door de Chambre Héraldique te Brussel. Bovendien liet men verklaren dat de tak Van der Hooge gesproten was uit de tak van Zanddijk, maar hoe precies was zelfs voor de Chambre Héraldique niet duidelijk. Er wordt een Nicolaas van Borssele van Zanddijk genoemd als vader van de eerste Van der Hooge, met als enige bewijs, dat deze eerste Van der Hooge Jacop Clayszoon heette, 1760
72 Tekening van het huis Ter Hooghe, zoals het er in 1654 uitzag. Aan dit huis ontleende de familie Van der Hooge haar naam, 1654
73 Huwelijkscontract tussen Jacob van der Hooge en Maria van Varick. In dit contract is later geknoeid. Op verschillende plaatsen is het woord 'joncheer' ingevoegd op de hoogadelijke afkomst te benadrukken, 1651
74 Portret van Jacob van Borssele van der Hooge, heer van Geldermalsen (1622-1686), c. 1660
75 In dit boek heeft Jacob van Borssele van der Hooge afbeeldingen van graftomben, zerken, gebrandschilderde ramen en dergelijke verzameld, waarop afbeeldingen van leden uit het geslacht van Borssele of wapens van leden voorkomen. In het koor van de kerk te Rijswijk hingen deze twee wapenborden met o.a. de wapens van de tak van Borssele van Spreeuwensteyn (uiterst links en rechts boven) en van de tak van Borssele van der Hooge, c. 1660
76 Dat het geslacht van der Hooge niet zo maar het eerste de beste geslacht was blijkt bijvoorbeeld uit deze oorkonde, waarin Philips de Schone aan zijn 'wel geminden Joos van den Hoghe' toestemming geeft om over de gracht van zijn huis Ter Hooghe een houten ophaalbrug te maken. Dit huis behoorde vóór 1485 aan Margaretha van Borssele, gehuwd met Lodewijk van Brugge, heer van Gruythuyse, 1501
77 Fragment van de genealogie Van Borssele van der Hooge. Mr. Philips van Borssele was stamvader van de oudste tak van dit geslacht. Hij en zijn nakomelingen vestigden zich in de Zuidelijke Nederlanden, waar deze tak in 1829 is uitgestorven, c. 1758
78 Pieter van Borssele van der Hooge, Rentmeester-Generaal der Domeinen van Zeeland Bewesterschelde, schreef een verhandeling over de aard van het Zeeuwse leenrecht, getiteld 'Nature van de Zeeuwsche leenen en de ordre, die daarin werd gehouden, getrokken so uyt de oude keuren als costuymen en oude gebruyken in Zeeland', handschrift, 18e eeuw
79 Portret van Adriaan van Borssele, heer van Geldermalsen (1658-1728), 1758
80 Zegenwens van de 'knegts ter landsdrukkerij van Zeeland' ter gelegenheid van het huwelijk van Jan van Borssele van der Hooge, 1750
81 Portret van Jan van Borssele, heer van Borssele en van der Hooge. Kopergravure door P. Tanjé, 1754 naar een schilderij door J. Fournier, 1753
82 Gouden horlogeketting met drie signetten van goud, wit en rood topaas, waarin het wapen Van Borssele (van der Hooge) is gegraveerd, 18e eeuw
83 Het tiende deel van de Tegenwoordige staat der Vereenigde Nederlanden ..., het tweede deel van de 'Beschrijving van Zeeland', is opgedragen aan Jan van Borssele, heer van Borssele en van der Hooge
84 Gedicht op de geboorte van Willem Zelandus van Borssele door Anna Maria Reitz, 1757
85 Akte van aanstelling van Antoine Guillaume van Borssele tot buitengewoon kamerheer van Koning Willem I, 1814
86 Adelsbrief waarbij Willem Zelandus van Borssele, die in 1814 was toegelaten tot de ridderschap van Zeeland door Koning Willem I, werd erkend te behoren tot de Nederlandse adel met het predicaat 'Jonkheer' en 'Hoogwelgeboren' voor hem en al zijn wettige nakomelingen in de mannelijke lijn, 1817
3. De polder Borssele
laatste wijziging 23-05-2023
113 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
24 april - 28 augustus 1971
Toegankelijk:
Tentoonstellingscatalogus
Jaar bewerking:
1971
Opmerking:
De documenten die in deze tentoonstellingscatalogus worden beschreven kunnen niet via deze catalogus worden aangevraagd. Ze bevinden zich in andere archieven en verzamelingen, soms zelfs buiten het Zeeuws Archief. Ze moeten via de nummers uit de betreffende inventarissen van die archieven en verzamelingen worden aangevraagd of bij de andere instellingen ter inzage worden gevraagd. Meer informatie hierover is bij iedere beschrijving van een document te vinden in het detailscherm.
Beschrijving:
Catalogus van de tentoonstelling Van centrale kern tot kerncentrale. Geslacht en land van Borssele in het Rijksarchief in Zeeland van 24 april tot en met 28 augustus 1971
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 23-05-2023
113 beschreven archiefstukken