Mijn Studiezaal (inloggen)
1901 Stadhuiscollectie Middelburg ( Zeeuws Archief )
1901
Stadhuiscollectie Middelburg
Inleiding
De gemeentelijke verzameling van kunsthistorische en oudheidkundige voorwerpen valt globaal in drie delen uiteen:
1. De eigenlijke stadhuiscollectie
2. De collectie in Arnemuiden
3. De voorwerpen in het stadskantoor en elders.
1. De eigenlijke stadhuiscollectie
2. De collectie in Arnemuiden
3. De voorwerpen in het stadskantoor en elders.
In deze catalogus is het eerste gedeelte beschreven. Het gaat hierbij om alle voorwerpen die zich bevinden in het zogenoemde ‘Gotisch Deel’ van het stadhuis aan de Markt in Middelburg. Hoewel dit gebouw sinds 2004 in gebruik is bij het Roosevelt University College berust het eigendom van zowel het gebouw als de collectie bij de gemeente Middelburg. Namens de gemeente is de conservator stedelijke collecties belast met het beheer van de collectie. In 2016 is begonnen met de inventarisatie van objecten die niet zijn opgesteld in het stadhuis. Deze worden beschreven onder "Werkvoorraad".
Vóór de Tweede Wereldoorlog was er een museum in het stadhuis gevestigd (de stedelijke oudheidkamer). De museale voorwerpen gingen met het grootste gedeelte van het toenmalige stadsarchief op 17 mei 1940 door brand ten gevolge van oorlogshandelingen verloren. Ze zijn beschreven in: Catalogus van het stedelijk museum van oudheden (oudheidkamer) te Middelburg, 4e aangevulde en omgewerkte uitgave, 1910.
Al tijdens de Tweede Wereldoorlog begon men met de wederopbouw en ‘heraankleding’ van het stadhuis (zie: Peter Sijnke, Het stadhuis van Middelburg: ‘Een bijzonder fraai raadhuis met een prachtige toren’, 2009). De voorwerpen die zich thans in de collectie bevinden zijn zowel gemeentelijk eigendom als bruiklenen.
De beschrijvingen met scans worden ook getoond in de zoekingang 'Beeldbank' van het Zeeuws Archief. Ze kunnen daar in één keer geselecteerd worden door te kiezen voor de optie 'Middelburg: Stadhuiscollectie' in het verfijningsmenu 'Collectie' of - samen met de andere gemeentelijke verzamelingen - door te kiezen voor de optie 'Stadhuiscollecties' in het verfijningsmenu 'Uitgelicht'.
laatste wijziging 06-11-2024
391 beschreven archiefstukken
318 gedigitaliseerd
totaal 318 bestanden
Catalogus
Interieuronderdelen 
104 Groot gebeeldhouwd wapen van de stad Middelburg met dubbelkoppige adelaar, keizerskroon en banderol met de letters S.P.Q.M. (Senatus Poulusque Medioburgensis = regering en volk van Middelburg), oorspronkelijk afkomstig van de aanbouw van het Stadhuis in de lange Noordstraat (1780-1784). Gered uit de brand, gerestaureerd en met toevoeging van van de spreuk aangeboden door het personeel der secretarie en ten kantore van de gemeente-ontvanger
1901 Stadhuiscollectie Middelburg
Catalogus
Interieuronderdelen
104
Groot gebeeldhouwd wapen van de stad Middelburg met dubbelkoppige adelaar, keizerskroon en banderol met de letters S.P.Q.M. (Senatus Poulusque Medioburgensis = regering en volk van Middelburg), oorspronkelijk afkomstig van de aanbouw van het Stadhuis in de lange Noordstraat (1780-1784). Gered uit de brand, gerestaureerd en met toevoeging van van de spreuk aangeboden door het personeel der secretarie en ten kantore van de gemeente-ontvanger
Datering:
18de eeuw
Titel:
Groot gebeeldhouwd wapen van de stad Middelburg
Vorm:
voorwerp
Materiaal:
Steen
Notabene:
SPQR is de afkorting van het Latijnse Senatus Populusque Romanus, "De Senaat en het Volk van Rome", de zinsnede die fungeerde als de officiële naam van het Romeinse Rijk.
De afkorting werd als insigne gebruikt vanaf de tijd van de Romeinse Republiek en stond als inscriptie op openbare gebouwen en triomfbogen. Het is niet bekend waar of wanneer de uitdrukking oorspronkelijk is ontstaan[1], maar ze is niet weg te denken uit de Romeinse geschiedenis. De vaste uitdrukking wordt in ieder geval vanaf de 1e eeuw v.Chr. gemeengoed en zou onder het principaat verder nog worden verspreid over het gehele rijk. Vergaderingen en documenten werden er officieel mee afgesloten en de letters stonden op munten en de vaandels die voor de legioenen werden uitgedragen.[2] De Romeinse politieke en juridische literatuur zijn ervan doordrenkt, maar ook meer beschouwende werken zoals de geschiedschrijving van Titus Livius gebruiken de vier letters om de lezer vrees, ontzag en bewondering in te boezemen. In het taalgebruik kon SPQR worden opgevat als een pesterige dooddoener of zelfs als een nauwelijks schertsend dreigement met vervolging en veroordeling. Cicero maakt in zijn pleidooien gebruik van het choquerende effect.
Hoewel in 42 v.Chr. de Republiek voorgoed werd overgenomen door de leden van het Tweede Triumviraat, waaruit zich het principaat zou ontwikkelen, is ook in de keizertijd de afkorting in gebruik gebleven omdat men vasthield aan het idee dat de republiek nog altijd bestond en het volk nog steeds inspraak had.
De afkorting werd als insigne gebruikt vanaf de tijd van de Romeinse Republiek en stond als inscriptie op openbare gebouwen en triomfbogen. Het is niet bekend waar of wanneer de uitdrukking oorspronkelijk is ontstaan[1], maar ze is niet weg te denken uit de Romeinse geschiedenis. De vaste uitdrukking wordt in ieder geval vanaf de 1e eeuw v.Chr. gemeengoed en zou onder het principaat verder nog worden verspreid over het gehele rijk. Vergaderingen en documenten werden er officieel mee afgesloten en de letters stonden op munten en de vaandels die voor de legioenen werden uitgedragen.[2] De Romeinse politieke en juridische literatuur zijn ervan doordrenkt, maar ook meer beschouwende werken zoals de geschiedschrijving van Titus Livius gebruiken de vier letters om de lezer vrees, ontzag en bewondering in te boezemen. In het taalgebruik kon SPQR worden opgevat als een pesterige dooddoener of zelfs als een nauwelijks schertsend dreigement met vervolging en veroordeling. Cicero maakt in zijn pleidooien gebruik van het choquerende effect.
Hoewel in 42 v.Chr. de Republiek voorgoed werd overgenomen door de leden van het Tweede Triumviraat, waaruit zich het principaat zou ontwikkelen, is ook in de keizertijd de afkorting in gebruik gebleven omdat men vasthield aan het idee dat de republiek nog altijd bestond en het volk nog steeds inspraak had.
Reproductiefotograaf:
Aart van Belzen
Bronvermelding:
Gemeente Middelburg, Stadhuiscollectie Middelburg, nr 104
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 18-10-2024
1 gedigitaliseerd
laatste wijziging 06-11-2024
391 beschreven archiefstukken
318 gedigitaliseerd
totaal 318 bestanden
Kenmerken
Toegankelijk:
Catalogus
Jaar bewerking:
2011-2013
Opmerking:
Inlichtingen via info@zeeuwsarchief.nl of 0118-678800
Inzage:
Op afspraak (zie opmerking)
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Gemeente Middelburg
Categorie:
laatste wijziging 06-11-2024
391 beschreven archiefstukken
318 gedigitaliseerd
totaal 318 bestanden
